Z opodatkowania VAT zwolnione są usługi medyczne świadczone przez zakłady opieki zdrowotnej, osoby wykonujące zawody medyczne, a także podwykonawców w ZOZ.
Dla podmiotów świadczących usługi medyczne początek 2011 roku był niewątpliwie trudny. Jak wskazuje Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy, partner w KNDP było to związane ze zmianami w VAT od stycznia, marca i kwietnia.
Zwolnienie z VAT obejmuje usługi opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Preferencja dotyczy usług wykonywanych przez zakłady opieki zdrowotnej (ZOZ), a także świadczonych przez: lekarzy i lekarzy dentystów, pielęgniarki i położne, psychologów oraz osoby wykonujące inne zawody medyczne na podstawie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Zwolnienia te uregulowane zostały w art. 43 ust. 1 pkt 18 – 19a ustawy o VAT (Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Abonamenty medyczne

Zdaniem Marcina Zawadzkiego, doradcy podatkowego w MDDP, dla ogółu obywateli najistotniejszą zmianą wprowadzoną od 1 kwietnia jest usankcjonowanie zwolnienia z VAT dla usług medycznych finansowanych przez pracodawców.
– Do polskiej ustawy wprowadzono instytucję tzw. komisu usług, która jest powszechnie stosowana w przypadku nabywania świadczeń przez pracodawców na rzecz pracowników – tłumaczy Marcin Zawadzki.
Jeśli pracodawca nabywa usługi czy też abonamenty medyczne, w ramach komisu usług, tj. w imieniu i na rzecz pracownika, przyjmuje się, że świadczenie pracodawcy jest objęte zwolnieniem z VAT.
– Rozwiązanie to może być stosowane w odniesieniu do usług medycznych nabytych przez pracodawców na rzecz pracowników od początku 2011 roku, co ostatecznie rozwiewa spekulacje dotyczące obowiązku naliczania VAT przez pracodawców w tym roku – podkreśla Marcin Zawadzki.
Andrzej Nikończyk zwraca uwagę, że jedynym warunkiem stosowania tego zwolnienia jest nabycie usług od podmiotów, które mogą korzystać z preferencji.
– Jednak zwolnienie możliwe jest tylko w przypadku jednokrotnego refakturowania – zastrzega Andrzej Nikończyk.
Gdyby usługa była dalej refakturowana, podlegałaby już opodatkowanu VAT, jako że nie jest nabywana od podmiotu wymienionego w art. 43 ust.1 pkt 18 lub 19 ustawy o VAT.

Usługi podwykonawców

Kolejną istotną zmianą w zakresie opodatkowania sektora medycznego jest doprecyzowanie podmiotowego zakresu zwolnienia dla usług medycznych.
– Zwolnione z VAT zostały też usługi medyczne wykonywane na rzecz ZOZ przez ich podwykonawców, jak również usługi świadczone w ramach zawodów medycznych, których bezpośrednimi beneficjentami są pacjenci – mówi Marcin Zawadzki.
Nasz rozmówca wyjaśnia, że przed zmianą brzmienie ustawy o VAT faktycznie ograniczało zwolnienie z VAT do sytuacji, kiedy usługi były wykonywane lub świadczone przez ZOZ lub przez określonych lekarzy czy pielęgniarki.
– Na skutek nowelizacji można twierdzić, że forma prawna, w której realizowane są usługi medyczne, nie powinna mieć decydującego wpływu przy stosowaniu zwolnienia z VAT – mówi Marcin Zawadzki.
Andrzej Nikończyk dodaje, że zwolnienie dla usług świadczonych przez inne podmioty niż ZOZ stosuje się, jeżeli są one wykonywane na terenie ZOZ i na ich rzecz.
– Nowością w tym zwolnieniu jest to, że dotyczy ono nie tylko niektórych zawodów odznaczających się szczególnymi kwalifikacjami jak np. lekarzy czy pielęgniarek, ale może objąć też np. salowych zatrudnionych na kontrakcie – podkreśla nasz rozmówca.
Także to zwolnienie można stosować z mocą wsteczną, już od 1 stycznia tego roku.
– Oznacza to, że podmiot, który naliczył VAT od usług medycznych, może dokonać korekty VAT należnego – wyjaśnia Andrzej Nikończyk.
Jak podkreśla ekspert, to nie koniec zmian w zakresie opodatkowania usług medycznych. Kolejne związane będą z likwidacją ustawy o ZOZ i wprowadzeniem do systemu prawa podmiotów działalności leczniczej.
Ważne!
Usługi medyczne wykonywane przez wyspecjalizowane podmioty trzecie są zwolnione z VAT, pod warunkiem że są świadczone na terenie i na rzecz ZOZ