Małe firmy, zwłaszcza rozpoczynające działalność, często muszą sięgać po własne środki finansowe, by z braku zysków móc z nich zapłacić podatki czy obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Przedsiębiorca czerpie wówczas z oszczędności - własnych, żony, pożycza od rodziny albo znajomych. Nawet gdy pożyczkodawcy chcą pomóc bezinteresownie, warto spisać umowę pożyczki, a w niej zapisać oprocentowanie pożyczanej kwoty, choćby na poziomie najniższych obowiązujących stóp procentowych. Co prawda pożyczkodawca będzie musiał od takich odsetek zapłacić 19-proc. podatek, ale będzie to mniej uciążliwe niż pożyczka bezodsetkowa. W drugim przypadku bowiem przedsiębiorca uzyska nieodpłatne świadczenie, którego równowartość jest traktowana jak dodatkowy przychód z działalności. W konsekwencji zwiększy podstawę opodatkowania, a tym samym podatek. Mało tego, może powstać spór z urzędem skarbowym, jaką do ustalenia tego hipotetycznego przychodu przyjąć stopę procentową - minimalną czy np. w maksymalnej wysokości dopuszczalnej przez przepisy tzw. ustawy antylichwiarskiej.
Natomiast w przypadku ustalenia w umowie oprocentowania takiego kapitału, po wypłacie odsetek można nimi obciążyć koszty uzyskania przychodu, a więc zmniejszyć podstawę opodatkowania i sam podatek. Gdy przedsiębiorca rozlicza się ze skali tabeli podatkowej i uzyskuje wysoki dochód, kwotę w wysokości odsetek może uchronić nawet od podatku 40-proc. Natomiast pożyczkodawca zawsze zapłaci od odsetek podatek dochodowy w wysokości 19 proc.
Trzeba pamiętać, że kosztem uzyskania przychodu nie mogą być odsetki od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów. Takim są też środki finansowe stanowiące składnik majątku wspólnego z małżonkiem, nie można więc obciążyć kosztów odsetkami od pożyczki udzielonej przez żonę z pieniędzy stanowiących majątek wspólnoty małżeńskiej.
Ważne!
Pożyczki w obrocie gospodarczym powinny być oprocentowane, gdyż inaczej pożyczający nie ma kosztu, ale hipotetyczny przychód. Od tak zwiększonej podstawy opodatkowania zapłaci dodatkowo podatek