Do 25 listopada, czyli do środy, podatnicy mają czas na przesłanie pierwszego JPK_VAT z deklaracją. Aby ułatwić im wypełnienie tego obowiązku, przypominamy praktyczne trudności, jakie się pojawiają przy wypełnianiu nowego pliku.
Już za dwa dni nowy JPK_V7 muszą złożyć:
  • podatnicy rozliczający się miesięcznie – wypełniają oni część deklaracyjną i ewidencyjną, składają JPK_V7M,
  • podatnicy rozliczający się kwartalnie – wypełniają oni część ewidencyjną za pierwszy miesiąc ostatniego kwartału roku (czyli za październik), nie wypełniają części deklaracyjnej, składają JPK_V7K.
Kluczowe w nowym pliku są oznaczenia grup towarów i usług (tzw. GTU) oraz procedur specjalnych (np. obowiązkowy split payment). Dotyczy to podatników, którzy dokonują dostaw i/lub świadczą usługi, które należy oznaczać – patrz par. 10 pkt 3 rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 1988; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1127). Jeśli podatnik nie dokonuje dostawy towarów ani nie świadczy usług wymienionych w rozporządzeniu, to problem z ich oznaczaniem w nowym JPK_VAT go nie dotyczy. W praktyce jednak większość podatników musi stosować kody GTU w JPK_V7. Zaznaczmy też, że oznaczenia trzeba stosować zarówno do towarów nowych, jak i używanych.
Oznaczenie „TP” w JPK_V7 budzi wątpliwości samorządów [KSIĘGOWOŚĆ BUDŻETOWA]
Oznaczenie „TP” w JPK_V7 budzi wątpliwości samorządów [KSIĘGOWOŚĆ BUDŻETOWA]

Zobacz również

1. czy czasem trzeba podać kilka oznaczeń?

TAK. Możliwe jest stosowanie kilku oznaczeń GTU dla jednej faktury. Dotyczy to np. sytuacji, gdy na fakturze mamy kilka towarów, z których każdy kwalifikuje się do innego GTU lub gdy jeden towar kwalifikuje się do kilku GTU. Jeśli np. faktura dokumentuje dostawę alkoholu na rzecz podmiotu powiązanego, to w JPK trzeba ją oznaczyć jako: GTU_01 oraz „TP”.

2. czy do faktury sprzed 1 października też trzeba podać kod gtu?

TAK. Kod GTU trzeba podać, jeśli faktura została wystawiona przed 1 października, ale obowiązek podatkowy powstał po tej dacie. Dotyczy to również faktur zakupowych, które zostały wystawione przed 1 października, ale nabywca odlicza VAT po tej dacie.
Kodami GTU w JPK_V7 trzeba też oznaczyć faktury korygujące wystawione do dokumentów otrzymanych przed 1 października.

3. jakie powiązania należy oznaczyć symbolem „TP”?

Sprzedawca musi oznaczyć w JPK wszystkie transakcje z podmiotem powiązanym. Nie ma przy tym znaczenia kwota na fakturze, a więc oznaczenie „TP” trzeba stosować bez względu na skalę działalności. Trzeba też wiedzieć, jakie powiązania trzeba wskazywać w pliku. Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1747; dalej: ustawa o VAT) w art. 32 ust. 2 pkt 1 odsyła w tym zakresie do art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1426; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1565) oraz art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1406; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1565; dalej: ustawa o CIT). Z przepisów wynika, że należałoby oznaczać kodem „TP” również powiązania rodzinne, a więc sprzedaż na rzecz osób i firm powiązanych rodzinnie. Potwierdził to również wiceminister finansów Piotr Dziedzic w odpowiedzi na interpelację poselską nr 12443. Zaznaczył jednak, że nie dotyczy to jednostek samorządu terytorialnego. Problem w tym, że takie wyłączenie nie wynika z przepisów.

4. czy skorelować rozliczenia vat z cit?

TAK. W JPK trzeba oznaczyć m.in. usługi niematerialne – kod GTU_12. Chodzi o usługi: doradcze, księgowe, prawne, zarządcze, szkoleniowe, marketingowe, firm centralnych (head offices), reklamowe, badania rynku i opinii publicznej, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych. Część z nich, np. usługi doradcze czy zarządcze, jest objęta również ograniczeniem wynikającym z art. 15e ustawy o CIT. W praktyce podmioty świadczące takie usługi powinny zwrócić uwagę, aby skorelować swoje rozliczenia VAT i CIT. W przeciwnym razie fiskus może przeprowadzić kontrolę u podatnika.
Dodajmy, że ani w ustawie o VAT, ani w rozporządzeniach do niej nie ma definicji usług o charakterze niematerialnym. MF wyjaśniło jednak, że pojęcie to należy interpretować szeroko, uwzględniając faktyczną treść świadczonej usługi.
Na konieczność zachowania ostrożności przy stosowaniu oznaczeń zwracaliśmy uwagę w artykule „Kod GTU_12 dotyczy tylko niektórych usług niematerialnych”, dodatek Podatki i Księgowość z 26 października 2020 r. (DGP nr 209).

5. czy świadczenia złożone trzeba oznaczać?

TO ZALEŻY. Na pewno trzeba uważać na świadczenia złożone. Części z nich nie trzeba oznaczać, nawet jeśli elementem świadczenia jest dostawa towaru, którą zgodnie z rozporządzeniem ministra finansów należałoby oznaczyć w JPK.
Podajmy kilka przykładów. Jeśli podatnik świadczy usługę gastronomiczną z napojami alkoholowymi (oznaczenie GTU_01 – napoje alkoholowych), ale alkohol wydawany jest w ramach usługi, to nie stosujemy oznaczenia.
Jeśli podatnik świadczy usługę naprawy samochodu, w którą wchodzi również dostawa części (towaru), to nie stosujemy oznaczenia GTU_07.
Tak samo z usługami budowlanymi, remontami i przebudowami budynków. Nie oznaczamy ich kodem GTU_10, jeśli świadczymy usługę. Oznaczyć trzeba jednak sprzedaż prawa wieczystego użytkowania gruntu, przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu we własność oraz ustanowienie prawa wieczystego gruntu.

6. czy nieodpłatne przekazanie trzeba oznaczyć gtu?

NIE. Oznaczenia grup towarów i usług nie dotyczą zbiorczych informacji o sprzedaży nieudokumentowanej fakturami, a więc np. nieodpłatnego przekazania towarów.
Nie trzeba też oznaczać dokumentów zbiorczych, czyli informacji o sprzedaży ewidencjonowanej na kasie rejestrującej, a także sprzedaży nieobjętej obowiązkiem prowadzenia ewidencji za pomocą kasy rejestrującej.

7. czy wskazywać transakcje objęte dobrowolnym split paymentem

NIE. W nowym JPK trzeba jedynie wskazywać, kiedy transakcja była objęta obowiązkową podzieloną płatnością. Nie dotyczy to więc dobrowolnego split paymentu. Obowiązek oznaczania dotyczy zarówno sprzedawcy, jak i nabywcy. Podatnicy (nabywcy) muszą więc precyzyjnie ustalić, kiedy powstał obowiązek zapłaty w mechanizmie podzielonej płatności, a kiedy nie. Sprzedawcy z kolei muszą precyzyjnie ustalić, kiedy po ich stronie powstał obowiązek oznaczenia faktury słowami „mechanizm podzielonej płatności”. Zarówno nabywca, jak i sprzedawca muszą oznaczyć takie transakcje w JPK_V7 kodem „MPP”.
Co jeśli sprzedawca nie oznaczył faktury? Jeśli dotyczy ona towarów z załącznika nr 15 na kwotę powyżej 15 tys. zł, to nabywca i tak musi przypisać kod „MPP” w JPK_V7.
Przypomnijmy, że oznaczamy całą fakturę, a nie poszczególne jej pozycje.

8. czy do każdej dostawy folii stretch stosować kod gtu?

TAK. Ministerstwo Finansów wyjaśniło to w odpowiedzi na pytania DGP. Wskazało, że obowiązkowo trzeba będzie oznaczyć dostawę folii stretch, i to w każdym przypadku, gdy będzie ona przedmiotem dostawy. Pisaliśmy o tym w artykule „W jaki sposób oznaczać folię w JPK_V7”, dodatek Podatki i Księgowość z 27 lipca 2020 r. (DGP nr 144).

9. czy dostawę lokali trzeba oznaczać gtu_10?

TAK. Takie jest stanowisko Ministerstwa Finansów, o którym informowaliśmy tydzień temu w dodatku Podatki i Księgowość. Biorąc jednak pod uwagę brzmienie przepisów rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, można mieć co do tego wątpliwości. Wynika z niego, że oznaczenie GTU_10 trzeba stosować do oznaczania dostaw budynków, budowli i gruntów. Problem w tym, że lokale to część budynku, na co zwracaliśmy uwagę w artykule „Nie wszystkie transakcje dotyczące nieruchomości oznaczymy GTU_10”, dodatek Podatki i Księgowość z 19 października 2020 r. (DGP nr 204).
W ocenie MF oznaczenie GTU_10 trzeba jednak stosować również w przypadku dostaw części budynków, czyli lokali. Zgodnie bowiem z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT – wyjaśnia MF – towarem są „rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii”.

10. czy ulgę na złe długi wykazujemy w JPK?

TAK. W nowym JPK_V7 podatnicy muszą poinformować organ podatkowy o skorzystaniu z ulgi na złe długi (wierzyciel) lub o korekcie podatku (dłużnik). Jak to w praktyce zrobić, wyjaśniliśmy w artykule „Jak wykazać ulgę na złe długi w JPK_V7”, dodatek Podatki i Księgowość z 16 listopada 2020 r. (DGP nr 223).
Zaznaczmy, że w przypadku korzystania z ulgi na złe długi nie stosujemy oznaczeń GTU.