Subskrybuj nas na Youtube
Trybunał Sprawiedliwości UE rozstrzygnie, czy odpłatne nabycie praw do pożytków z tytułu spłaty cudzej wierzytelności korzysta ze zwolnienia w podatku od towarów i usług.
Pytanie w tej sprawie zadał Naczelny Sąd Administracyjny na posiedzeniu niejawnym. Chodzi o umowę subpartycypacji, w ramach której można wyszczególnić trzy strony, tj. dłużnika, inicjatora (wierzyciela np. z tytułu umów handlowych) i subpartycypanta, który wprawdzie nie nabywa samej wierzytelności (nie dochodzi do cesji), ale kupuje prawa do należnych z jej tytułu przepływów pieniężnych.
Subapartycypacja jest szczegółowo zdefiniowana w art. 183 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 95 ze zm.). Z przepisu tego wynika, że subpartycypantem może być wyłącznie zamknięty fundusz inwestycyjny (sekurytyzacyjny). W sprawie, którą rozpatrywał NSA, jeden z funduszy twierdził, że subpartycypacja korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Przepis ten dotyczy udzielania kredytów lub pożyczek oraz zarządzania nimi i pośrednictwa w ich udzielaniu.
Dyrektor izby skarbowej (obecnie interpretacje wydaje dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej) nie zgodził się z tym stanowiskiem. Jego zdaniem subpartycypacji nie można porównać do udzielania kredytów i pożyczek (bądź związanego z nimi pośrednictwa lub zarządzania). Usługi świadczone przez fundusz powinny więc być opodatkowane według podstawowej 23-proc. stawki VAT – podsumował dyrektor IS.
Po stronie funduszu stanął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Wyjaśnił, że art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT powinien być rozumiany szerzej, niż chce tego fiskus, a umowa subpartycypacji spełnia podobne cele jak umowa pożyczki. Potwierdza to m.in. inny wyrok warszawskiego WSA z 17 lutego 2016 r. (sygn. akt III SA/Wa 816/15). Subpartycypacja powinna więc podobnie do pożyczek korzystać z podatkowego zwolnienia – podsumował sąd pierwszej instancji.
Więcej wątpliwości nabrał NSA, gdy trafiła do niego sprawa. Sąd kasacyjny zawiesił postępowanie i zapytał TSUE, czy subpartycypacja może korzystać ze zwolnienia w VAT przewidzianego dla udzielania pożyczek i kredytów oraz związanego z nimi pośrednictwa i zarządzania.
orzecznictwo
Postanowienie NSA z 27 października 2020 r., sygn. akt I FSK 67/18.
