Subskrybuj nas na Youtube
W nowym JPK_VAT podatnik ma obowiązek oznaczać transakcje szczególnego rodzaju. Dotyczy to np. sprzedaży wysyłkowej, transakcji objętych obowiązkowym split paymentem, a nawet usług wykonanych na rzecz firmy członka rodziny czy refakturowania na pracownika kosztów prywatnych rozmów telefonicznych.
Jedną z nowości w obowiązującym od 1 października 2020 r. JPK_V7 jest wymóg stosowania oznaczeń. Sprzedaż, której przedmiot zalicza się do którejś z 13 grup towarów i usług (GTU), w pliku należy oznaczyć tzw. kodem GTU. Innego rodzaju oznaczeń wymagają niektóre dowody sprzedaży i dowody nabycia. Wreszcie, osobny katalog oznaczeń dotyczy kilkunastu rodzajów transakcji objętych szczególnymi procedurami rozliczenia podatku.
Zobacz też: Komplet Nowy JPK_VAT + 2 ebooki
Wypełniając nowy JPK_VAT, przy każdym ujętym w ewidencji dowodzie, np. fakturze, podatnik musi oznaczyć specjalną procedurę, w ramach których przebiegła transakcja. Większość oznaczeń stosuje się przy ewidencjonowaniu podatku należnego, czyli do zapłaty (SW, EE, TP, TT_WNT, TT_D, MR_T, MR_UZ, I_42, I_63, B_SPV, B_SPV_DOSTAWA, B_MPV_PROWIZJA, MPP), dwa z nich (MPP i IMP) mają zaś zastosowania przy ewidencjonowaniu podatku naliczonego (do odliczenia).
Oznaczenia procedur stosuje się do całego dokumentu, a nie do poszczególnych wymienionych w nim pozycji. Jeśli na fakturze nie występuje żadna transakcja objęta specjalną procedurą, miejsca na kody zostawia się puste. Może się zdarzyć, że jedna faktura zawiera kilka pozycji objętych różnymi procedurami – wówczas należy zastosować więcej niż jedno oznaczenie.
Pełna lista oznaczeń jest zawarta w rozporządzeniu Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług. Kody transakcji stosowane przy ewidencji podatku należnego znajdziemy w § 10 ust. 4. Oznaczenia procedur dotyczących podatku naliczonego określa zaś § 11 ust. 2. Poniżej krótkie omówienie poszczególnych oznaczeń i sytuacji, w których należy je stosować.
Oznaczenie MPP – mechanizm podzielonej płatności
Każdy czynny podatnik VAT w nowym JPK musi oznaczać każdą transakcję objętą obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności (MPP), czyli split paymentem. Nie ma znaczenia, czy występował jako sprzedawca, czy jako nabywca. Przypomnijmy, split payment jest obowiązkowy, gdy transakcja dotyczy którejś z pozycji z załącznika nr 15 ustawy o VAT, a jej wartość brutto jest wyższa niż 15 tys. zł. Kodem MPP oznacza się tylko te transakcje, które faktycznie są objęte obowiązkowym split paymentem. Jeśli kontrahenci zastosowali mechanizm podzielonej płatności dobrowolnie, w sytuacji, gdy nie mieli takiego obowiązku, w JPK_VAT nie powinni wpisywać kodu - nawet jeśli adnotacja o split paymencie widnieje na fakturze.
Oznaczenie EE - świadczenie usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych
EE dotyczy usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych opisanych w art. 28k ustawy o VAT, tj. świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami w rozumieniu art. 28a (np. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej). Pozornie może się wydawać, że oznaczenie EE powinno interesować tylko przedsiębiorców prowadzących działalność w specjalistycznych branżach. Tak jednak nie jest. Stosować kod EE musi np. każdy pracodawca, który wystawia pracownikowi refakturę za prywatne rozmowy telefoniczne. Ministerstwo Finansów na stronie podatki.gov.pl tłumaczy to w następujący sposób: „W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Zatem to oznaczenie będzie mieć zastosowanie do refaktury przez pracodawcę na pracownika kosztów prywatnych rozmów - także w przypadku świadczenia tych usług na terytorium Polski”.
Oznaczenie TP – transakcje z podmiotem powiązanym
Przepisy o podmiotach powiązanych obowiązują w polskim prawie podatkowym już od pewnego czasu, ale dotąd miały wąskie zastosowanie. Teraz się to zmieni. W JPK_V7 należy oznaczyć kodem TP sprzedaż towaru lub usługi (inną niż wykazywaną w dowodach zbiorczych) na rzecz podmiotu powiązanego, bez względu na wartość transakcji. Mogą to być powiązania różnego rodzaju, np. rodzinne – oznaczenie TP będzie miało zastosowanie w przypadku faktury wystawionej firmie małżonka lub krewnego albo powinowatego do drugiego stopnia. Podmiotem powiązanym będzie też spółka związana z przedsiębiorcą w sposób kapitałowy lub osobowy – wystarczy, że podatnik pośrednio lub bezpośrednio ma w niej 25 proc. udziałów lub pełni stanowisko pozwalające wpływać na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych. Sytuacji, w której występuje powiązanie, jest więcej, a w praktyce niekiedy trudno będzie ocenić, czy daną transakcję należy oznaczyć kodem TP, czy nie. Kwestię powiązań reguluje art. 32 ustawy o VAT, który ponadto odsyła do art. 11a ustawy o CIT oraz analogicznego art. 23m ustawy o PIT.
Oznaczenie SW – sprzedaż wysyłkowa
Oznaczenie dotyczy dostawy w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, zarówno opodatkowanej w Polsce, jak i w innym państwie Unii Europejskiej (zgodnie z art. 23 ustawy o VAT). Ministerstwo Finansów na stronie podatki.gov.pl doprecyzowuje, że „Mimo obowiązku wystawiania faktur w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, wystarczy ujmowanie tej sprzedaży na podstawie dokumentu zbiorczego”.
Zobacz też: Jak przygotować się do zmian 2021
Oznaczenie MR_T - świadczenia usług turystyki
Kod dotyczy świadczenia usług turystyki opodatkowanych na zasadach marży zgodnie z art. 119 ustawy o VAT.
Oznaczenie MR_UZ - sprzedaż towarów używanych i kolekcjonerskich
Kod ma zastosowanie do dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, opodatkowanej na zasadach marży zgodnie z art. 120 ustawy o VAT
Oznaczenia bonów jednego lub różnego przeznaczenia
Trzy oznaczenia dotyczą bonów opisanych w rozdziale 2a ustawy o VAT. Takimi bonami są np. karty podarunkowe. Przedsiębiorca operujący bonami musi stosować oznaczenie:
B_SPV – w przypadku transferu bonu jednego przeznaczenia dokonanego przez podatnika działającego we własnym imieniu, opodatkowanego zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy o VAT;
B_SPV_DOSTAWA – w przypadku dostawy towarów oraz świadczenia usług, których dotyczy bon jednego przeznaczenia na rzecz podatnika, który wyemitował bon zgodnie z art. 8a ust. 4 ustawy o VAT;
B_ MPV_PROWIZJA – w przypadku świadczenia usług pośrednictwa oraz innych usług dotyczących transferu bonu różnego przeznaczenia, opodatkowanych zgodnie z art. 8b ust. 2 ustawy o VAT.
Oznaczenia związane z obrotem zagranicznym
Przedsiębiorcy uczestniczący w międzynarodowym obrocie towarami przy wypełnianiu JPK muszą wziąć pod uwagę następujące oznaczenia:
TT_WNT - wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów dokonane przez drugiego w kolejności podatnika VAT w ramach transakcji trójstronnej w procedurze uproszczonej, o której mowa w dziale XII rozdział 8 ustawy o VAT;
TT_D - dostawa towarów poza terytorium kraju dokonana przez drugiego w kolejności podatnika VAT w ramach transakcji trójstronnej w procedurze uproszczonej, o której mowa w dziale XII rozdział 8 ustawy o VAT;
I_42 - wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów następującej po imporcie tych towarów w ramach procedury celnej 42 (import);
I_63 - wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów następującej po imporcie tych towarów w ramach procedury celnej 63 (import);
IMP - import towarów, w tym rozliczany zgodnie z art. 33a ustawy o VAT (oznaczenie dotyczy transakcji nabycia).