Jakie są konsekwencje braku wywozu zaliczkowanych towarów z powodu COVID-19. Czy zmiana umowy leasingu w związku z pandemią wpływa na zasady rozliczania opłat w kosztach podatkowych. W jaki sposób dokumentować koszty zakupu dla celów procedury opodatkowania marży. Czy podatnik VAT czynny może otrzymać na rachunek bankowy zwrot kwoty ulgi na zakup kasy.
W styczniu 2020 r. otrzymaliśmy zaliczkę na dwie dostawy od klienta z Rosji, którą wykazaliśmy w deklaracji VAT-7 za styczeń 2020 r. ze stawką 0 proc. Pierwszą dostawę zrealizowaliśmy w marcu 2020 r., natomiast druga nie została zrealizowana z powodu wybuchu epidemii koronawirusa. Czy obowiązani jesteśmy do skorygowania zastosowanej do zaliczki stawki VAT 0 proc.?
Od 1 stycznia 2014 r. z przepisów wprost wynika, że w przypadku otrzymywania zaliczek na poczet eksportu towarów jest możliwe stosowanie stawki 0 proc. Jak bowiem stanowi art. 41 ust. 9a ustawy o VAT, jeżeli podatnik otrzymał całość lub część zapłaty przed dokonaniem dostawy towarów, stawkę podatku 0 proc. w eksporcie towarów stosuje się w odniesieniu do otrzymanej zapłaty. Z dalszej części tego przepisu wynika jednak, że stawkę 0 proc. we wskazanych przypadkach stosuje się, jeżeli łącznie są spełnione dwa warunki:
  • wywóz towarów nastąpi w terminie dwóch miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzyma zapłatę (chyba że ma zastosowanie art. 41 ust. 9b ustawy o VAT, który pozwala na wywóz towarów w terminie późniejszym, bez utraty prawa do opodatkowania zaliczki stawką 0 proc., jeżeli wywóz towarów w tym późniejszym terminie jest uzasadniony specyfiką realizacji tego rodzaju dostaw potwierdzoną warunkami dostawy, w których określono termin wywozu towarów),
  • w terminie powyższym podatnik otrzyma dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej.
Dominuje przy tym stanowisko, że brak wywozu towarów w terminie dwóch miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzyma zapłatę (względnie w późniejszym terminie, o którym mowa w art. 41 ust. 9b ustawy o VAT), skutkuje utratą prawa do zastosowania stawki 0 proc. i koniecznością skorygowania deklaracji VAT złożonej za okres rozliczeniowy otrzymania zaliczki. W szczególności stanowisko takie reprezentują organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 października 2014 r. (nr IBPP1/443-570/14/DK) czy interpretacja indywidualna dyrektora IS w Bydgoszczy z 3 czerwca 2016 r. (nr ITPP3/4512-180/16/MD). Jak czytamy w pierwszej z tych interpretacji, „jeżeli wywóz towarów nie nastąpi w ciągu dwóch miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzymał zaliczkę, to Wnioskodawca nie zachowuje prawa do opodatkowania zaliczki 0-proc. stawką VAT i zaliczkę należy opodatkować stawką krajową. Tak więc w przypadku wykazania w deklaracji zaliczki ze stawką 0 proc. Wnioskodawca powinien skorygować deklarację, w której wykazał tę zaliczkę ze stawką 0 proc. Otrzymanie dokumentu w terminie późniejszym upoważnia podatnika do dokonania korekty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał ten dokument”.
Mając to na uwadze, pragnę wyjaśnić, że nie zostały wprowadzone przepisy wyłączające powyższe regulacje w związku z pandemią koronawirusa. Powoduje to, że w związku z naruszeniem warunku wywozu towarów w terminie dwóch miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzymał drugą część zaliczki (zakładając, że nie ma zastosowania art. 41 ust. 9b ustawy o VAT), z upływem 31 marca 2020 r. utracił on prawo do opodatkowania tej części zaliczki stawką 0 proc. Konieczna jest w związku z tym korekta deklaracji VAT-7 złożonej za styczeń 2020 r. celem korekty tej części zaliczki wykazanej w tej deklaracji ze stawką 0 proc. na wykazanie tej części zaliczki ze stawką krajową (zapewne ze stawką 23 proc.). Konieczna będzie również zapłata wynikającego z tej zmiany VAT wraz z odsetkami za zwłokę.
Podstawa prawna
•art. 41 ust. 9a i 9b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)
Podatnik zawarł przed 1 stycznia 2019 r. umowę leasingu na samochód osobowy. 16 kwietnia 2020 r. w związku z epidemią COVID-19 podpisał aneks na obniżenie miesięcznych rat leasingowych w okresie od kwietnia do czerwca 2020 r. Czy skutkiem podpisania aneksu z powodu sytuacji ekonomicznej spowodowanej zagrożeniem koronawirusem będzie konieczność stosowania przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2019 r.?
Na skutek zmiany umowy leasingu, o której mowa, do umowy tej od momentu zmiany mają zastosowanie przepis ustaw o podatkach dochodowych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r. Może to oznaczać, że opłaty wynikające ze zmienionej umowy leasingu mogą być zaliczane do podatkowych kosztów uzyskania przychodów tylko w części. Będzie tak, jeżeli wartość leasingowanego samochodu przekracza 150 tys. zł.
Z początkiem 2019 r. dodane zostały art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PIT oraz art. 16 ust. 1 pkt 49a ustawy o CIT. Wynika z nich, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających z umowy leasingu, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 tys. zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy. Przy czym z regulacji przejściowych wynika, że przepisy te nie dotyczą umów leasingu, najmu, dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze dotyczących samochodu osobowego zawartych przed 1 stycznia 2019 r., gdyż do umów takich stosuje się przepisy ustaw o PIT oraz o CIT. w brzmieniu dotychczasowym (zob. art. 8 ust. 1 ustawy nowelizującej z 23 października 2018 r.). Jednakże do umów zmienionych lub odnowionych po 31 grudnia 2018 r. stosuje się przepisy ustaw o PIT oraz o CIT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r. (zob. art. 8 ust. 2 ustawy nowelizującej z 23 października 2018 r.).
Przepisy te nie uległy zmianie w związku z pandemią koronawirusa. W konsekwencji na skutek zmiany umowy leasingu, o której mowa, do umowy tej od momentu zmiany mają zastosowanie przepisy odpowiedniej ustawy o podatku dochodowym w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r. (mimo że zmiana umowy leasingu dotyczy tylko trzech miesięcy, gdyż nie zmienia to faktu, że ta umowa leasingu została zmieniona aneksem). Może to oznaczać, że opłaty wynikające ze zmienionej umowy leasingu mogą być zaliczane do podatkowych kosztów uzyskania przychodów tylko w części. Będzie tak, jeżeli wartość leasingowanego samochodu przekracza 150 tys. zł.
Podstawa prawna
•art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1387; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)
•oraz art. 16 ust. 1 pkt 49a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 865; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)
•art. 8 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2159)
Podatnik skupuje na targowiskach towary od osób prywatnych i sprzedaje je, stosując dla celów VAT procedurę marży. Niekiedy ma on problem z uzyskaniem dowodu zakupu od sprzedających. Czy w przypadkach takich dopuszczalne jest dokumentowanie kosztów zakupu odsprzedawanych towarów za pomocą wskazujących cenę zakupu dowodów wewnętrznych?
W sytuacjach określonych przepisami dostawy towarów używanych mogą być opodatkowane według szczególnej procedury opodatkowania marży. Istotą tej procedury jest opodatkowanie marży, tj. różnicy między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszonej o kwotę podatku (zob. art. 120 ust. 4 ustawy o VAT).
Z przepisów nie wynika przy tym obowiązujący podatników sposób dokumentowania kwoty nabycia towarów używanych, których dostawy są opodatkowane według tej procedury. W szczególności nie ma regulacji przewidującej konieczność dokumentowania zakupów od osób prywatnych za pomocą umów sprzedaży.
W związku z tym należy uznać, że kwoty nabycia towarów używanych mogą być przez podatników dokumentowane w dowolny, wiarygodny sposób. Pośrednio wynika to z art. 180 par. 1 ordynacji podatkowej, który stanowi, że jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Uważam zatem, że jest jak najbardziej dopuszczalne, aby kwoty te były dokumentowane na wskazanych w pytaniu zasadach, tj. za pomocą dowodów wewnętrznych wskazujących cenę ich zakupu.
Poradnia podatkowa. Kiedy powstanie obowiązek podatkowy z tytułu refakturowanej usługi
Poradnia podatkowa. Kiedy powstanie obowiązek podatkowy z tytułu refakturowanej usługi

Zobacz również
Podobne stanowisko reprezentują organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 października 2018 r. (nr 114-KDIP1-3.4012.511.2018.1.JG). Czytamy w niej, że „jak wskazuje Wnioskodawca zakupy od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej Wnioskodawca będzie mógł udokumentować w celu rzetelnego prowadzenia księgi, samodzielnie sporządzonym dowodem wewnętrznym. Ponieważ osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej nie są zobowiązane do wystawiania dokumentów sprzedaży, podatnik nie będzie w stanie uzyskać zewnętrznych dokumentów na zakup towarów. Podatnik lub jego pracownicy nabywając rzeczy na targowiskach, będą spisywać dokładnie co kupują i za jakie kwoty. Tak sporządzone dokumenty wewnętrzne będą zawierały nazwę używanej części samochodowej oraz cenę jej nabycia. Skoro, Wnioskodawca prowadzi ewidencję zakupu nabywanych rzeczy od osób fizycznych, to Wnioskodawca będzie mógł określić kwotę marży, tym samym Zainteresowany do sprzedaży używanych części samochodowych, zakupionych od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i niewystawiających dokumentów sprzedaży na giełdach samochodowych udokumentowanych dowodami wewnętrznymi niezawierającymi danych sprzedawcy, może stosować procedurę VAT-marża”.
Podstawa prawna
•art. 120 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)
•art. 180 par. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1325)
Osoba prowadząca działalność gastronomiczną od dwóch lat nie płaci VAT, gdyż wykazuje nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Jak taki podatnik może skorzystać z ulgi na zakup kasy? Z tego co wiem, zwrot ulgi na rachunek bankowy mogą uzyskać tylko podatnicy VAT zwolnieni.
Na podstawie art. 111 ust. 4 oraz art. 145b ust. 3 ustawy o VAT czynni podatnicy VAT mają prawo do odliczenia od podatku należnego kwoty wydanej na zakup każdej z kas rejestrujących, w wysokości 90 proc. jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł. Jest to tzw. ulga na zakup kas.
Szczegółowe zasady korzystania z ulgi na zakup kas określają przepisy rozporządzenia w sprawie ulgi na zakup kas. Z par. 3 tego rozporządzenia wynikają trzy sposoby korzystania z ulgi na zakup kas przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni. Są to:
  • pomniejszenie o kwotę ulgi na zakup kas kwoty podatku należnego,
  • zwrot całości lub części kwoty ulgi na zakup kas,
  • powiększenie o całość lub część kwoty ulgi na zakup kas kwoty podatku naliczonego do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy (ten sposób korzystania z ulgi na zakup kas istnieje od 1 maja 2019 r.).
Podstawowym sposobem korzystania z ulgi na zakup kas jest pomniejszenie o kwotę ulgi na zakup kas kwoty podatku należnego. Dwa pozostałe sposoby korzystania z tej ulgi podatnicy mogą stosować, jeżeli kwota ulgi na zakup kas jest wyższa od kwoty podatku należnego w danym okresie rozliczeniowy.
Taki właśnie przypadek ma miejsce u podatnika, o którym mowa. W konsekwencji może on skorzystać z ulgi na zakup kas albo poprzez wykazanie kwoty ulgi do zwrotu na rachunek bankowy (do czego służy poz. 55 deklaracji VAT-7/VAT-7K), albo poprzez powiększenie o kwotę ulgi podatku naliczonego do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy (w poz. 62 deklaracji VAT-7/VAT-7K).
Podstawa prawna
•art. 111 ust. 4 oraz art. 145b ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)
•par. 3 rozporządzenia ministra finansów z 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydanych na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika (Dz.U. poz. 820)