Przedsiębiorca, który zapłacił gotówką ponad 15 tys. zł niemieckiemu dostawcy, profesjonalnie zajmującemu się obrotem samochodami, nie zaliczy wydatku do kosztów uzyskania przychodu ‒ wynika z interpretacji dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Spytał o to przedsiębiorca świadczący usługi transportowe, który w styczniu 2020 r. kupił w Niemczech samochód ciężarowy do swojej firmy. Zapłacił gotówką, bo podczas pobytu za granicą zorientował się, że są inni chętni na zakup i warto szybko sfinalizować transakcję.
Sądził, że choć zapłacił gotówką ponad 15 tys. zł, to może zaliczyć wydatek do kosztów uzyskania przychodu. Uważał, że do transakcji tej nie ma zastosowania art. 22p ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, który wyklucza z kosztów uzyskania przychodów płatność dokonaną bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Był przekonany, że wynikający z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (obecnie z art. 19 ustawy ‒ Prawo przedsiębiorców, t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1292 ze zm.) nakaz płacenia za transakcje o wartości powyżej 15 tys. zł za pośrednictwem rachunku bankowego dotyczy tylko relacji między polskimi przedsiębiorcami. Nie może więc dotyczyć płatności na rzecz firm zagranicznych. Sądził więc, że mógł zapłacić niemieckiemu sprzedawcy gotówką, tym bardziej że w Niemczech nie obowiązują takie ograniczenia jak w Polsce.
Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Wyjaśnił, że obowiązek płatności za transakcje o wartości powyżej 15 tys. zł za pośrednictwem rachunku bankowego dotyczy każdej sytuacji, gdy drugą stroną jest „inny przedsiębiorca”. Przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (obecnie prawa przedsiębiorców) nie zastrzegają, że chodzi o zapłatę wyłącznie na rzecz polskiego przedsiębiorcy. Tak więc płatność gotówką za transakcję o wartości powyżej 15 tys. zł nie może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodu – stwierdził dyrektor KIS.
Interpretacja nie dotyczyła wprawdzie kwestii zapłaty na rachunek widniejący na tzw. białej liście VAT, czyli w wykazie szefa Krajowej Administracji Skarbowej, ale i w tym zakresie należy sprawdzać status podatkowy kontrahenta. Z art. 22p ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT wynika, że płatność za transakcję o wartości powyżej 15 tys. zł na rachunek nieznajdujący się w wykazie szefa KAS nie może być uznana za koszt uzyskania przychodu. Przepis ten dotyczy wyłącznie dostaw towarów lub świadczenia usług przez czynnych podatników VAT.
A co w sytuacji, gdy dostawca jest zagraniczny? Z opublikowanych pod koniec 2019 r. objaśnień podatkowych ministra finansów wynika, że jeśli kontrahent posługuje się np. niemieckim NIP i dostarcza towary w ramach transakcji wewnątrzwspólnotowych lub gdy dochodzi do importu usług na terytorium Polski, to przepisy o białej liście nie są stosowane. Nie ma znaczenia, czy taki przedsiębiorca ma rachunek w polskim banku z uwagi na fakt zarejestrowania dla innych celów czy innych transakcji.
Przepisy o białej liście będą natomiast stosowane, jeżeli zagraniczny przedsiębiorca wykonuje transakcję opodatkowaną w naszym kraju jako czynny podatnik VAT.
Planowana w tym zakresie nowelizacja ustaw o PIT, CIT, ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych i innych ustaw (druk sejmowy nr 207) dodatkowo te warunki doprecyzuje.
Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 13 maja 2020 r., sygn. 0115-KDIT3.4011.158.2020.1.AWO
