Spółka ma zamiar przekazać wyprodukowaną przez siebie pościel na rzecz oddziału pediatrycznego w szpitalu, w formie darowizny. Jak należy ująć w księgach rachunkowych taką darowiznę przy założeniu, że spółka sporządza rachunek zysków i strat w wersji kalkulacyjnej?
Przy rozważaniu sposobu ujęcia w księgach rachunkowych opisanej darowizny nie bez znaczenia jest fakt, że w myśl art. 7 ust. 2 ustawy o VAT obłożone podatkiem od towarów i usług jest również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2) wszelkie inne darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Jeżeli więc spółce przy nabyciu towarów przeznaczonych do wytworzenia wyrobów gotowych (pościeli dziecięcej) przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, to ich nieodpłatne przekazanie na rzecz szpitala skutkuje koniecznością opodatkowania VAT według stawki właściwej dla przekazanych wyrobów (towarów). W tym przypadku nie są bowiem spełnione przesłanki przedmiotowe i podmiotowe zastosowania stawki 0 proc. na podstawie par. 10 rozporządzenia ministra finansów w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych, który dotyczy darowizn przekazanych na walkę z koronawirusem.
Za podstawę opodatkowania przyjmuje się w tym przypadku koszt wytworzenia określony w momencie nieodpłatnego przekazania tych wyrobów (art. 29a ust. 2 w zw. z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT).
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h ustawy o rachunkowości nieodpłatne przekazanie aktywów w drodze darowizny obciąża w jednostce pozostałe koszty operacyjne, czyli koszty pośrednio związane z działalnością operacyjną jednostki. Ewidencja księgowa wyrobów gotowych (pościeli dziecięcej) przekazanych w formie darowizny w jednostce, która sporządza rachunek zysków i strat w wariancie kalkulacyjnym, może przebiegać następująco:
1. Wz – rozchód wyrobów gotowych według rzeczywistego kosztu wytworzenia
Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne”
Ma konto 601 „Wyroby gotowe”
2. PK – VAT należny z tytułu nieodpłatnego przekazania wyrobów gotowych (pościeli dziecięcej) na rzecz szpitala
Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne”
Ma konto 222 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego”
Podstawa prawna
• art. 7 ust. 2, art. 29a ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 568)
• art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 351; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 568)
• par. 10 rozporządzenia ministra finansów z 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz.U. poz. 527)