Brak jednej deklaracji i po podatniku. Oto nowe porządki w rejestrze VAT

Wystarczy, że firma rozliczająca się z fiskusem co kwartał nie złoży jednej deklaracji, a z automatu zostanie wykreślona z rejestru VAT. To skutek zmian w ustawie o podatku od towarów i usług, które weszły w życie od września.

Dziennik Gazeta Prawna

Pomyłka z dotkliwymi skutkami

Objęły one również podatników rozliczających się z urzędem skarbowym co miesiąc, ale w ich przypadku usunięcie z rejestru grozi dopiero po nieprzesłaniu trzeciej deklaracji. Są też zmiany pozytywne, np. wykreślenia z powodu niezłożenia deklaracji uniknie teraz podatnik, który wskutek wezwania z urzędu skarbowego udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą oraz złoży brakujące deklaracje. Ale i tak korzyści wynikające z nowych przepisów bledną w zestawieniu z konsekwencjami niezłożenia deklaracji kwartalnej. Zacznijmy jednak od początku.

Eksperci: to niesprawiedliwe

Od września br. z rejestru czynnych podatników VAT usuwane są – jak już wcześniej wspominano – podmioty, które nie złożą deklaracji za trzy kolejne miesiące lub – jeżeli rozliczają się kwartalnie – za kwartał. Okres, po którym podatnik jest z tego powodu wykreślany z rejestru, został skrócony o połowę, bo do końca sierpnia 2019 r. wynosił on przy deklaracjach miesięcznych i kwartalnych odpowiednio sześć miesięcy i dwa kwartały. Zmianę w art. 96 w ust. 9a pkt 2 ustawy o VAT wprowadziła nowelizacja z 4 lipca 2019 r. (Dz.U. poz. 1520).

Uwaga! Wykreślanie już po kwartale nie jest całkowitą nowością. Tak działo się dotychczas (i nadal dzieje) przy usuwaniu z rejestru VAT-UE. Podatnik zostaje z niego wykreślony, jeżeli:

• przez trzy kolejne miesiące nie składał informacji podsumowujących, o których mowa w art. 100 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.; dalej: ustawa o VAT), mimo że miał taki obowiązek;

• złożył za trzy kolejne miesiące lub kwartał deklaracje, w których nie wykazał sprzedaży ani nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia.

Eksperci zwracają uwagę na niesprawiedliwość rozwiązania wprowadzonego od września br. Czym innym bowiem jest zostać wykreślonym po trzeciej niezłożonej deklaracji (gdy podatnik jest zobowiązany do comiesięcznych rozliczeń), a czym innym już po pierwszym takim przeoczeniu (co ma miejsce przy deklaracjach kwartalnych). Tym bardziej że może ono wynikać z przyczyn losowych, a niekoniecznie z zaniedbania (patrz opinie). Na dodatek, tak jak do tej pory, przepisy nie pozostawiają naczelnikowi urzędu skarbowego żadnego pola do uznaniowości. Nakazują usunięcie z grona podatników, jeżeli tylko spełnione zostaną przesłanki wskazane w przepisach wskazanych wyżej.

Notatka służbowa nie wystarczy do wykreślenia z rejestru VAT

(Nie)udoskonalona wersja

Z najnowszych danych Krajowej Administracji Skarbowej wynika, że do końca lipca 2019 r. z rejestru czynnych podatników VAT wykreślonych zostało ponad 280 tys. podmiotów, z czego – jak zawsze do tej pory – przeważającą grupę stanowią firmy, które zawiesiły działalność gospodarczą na co najmniej pół roku. Z tego powodu usuniętych zostało z rejestru VAT już prawie 181 tys. podatników. Jednak od września br. problem wykreśleń nabrał nowego wymiaru, a to za sprawą uruchomienia tzw. białej listy, czyli wykazu obejmującego podmioty: