• Jak przygotować sprawozdanie Rb-28S
  • Na jakim koncie ująć zakup przez gminę nieruchomości na raty
  • Co się wykazuje w sprawozdaniu Rb-NDS
  • Jaki paragraf zastosować przy obsłudze obligacji
Czy w sprawozdaniu Rb-28S pozycje „Zaangażowanie” i „Wydatki wykonane” mogą być w różnej wysokości? Wyszło mi ze sprawozdania, że zaangażowanie jest wyższe od wydatków. Na co mam zwrócić uwagę przy wypełnianiu tego sprawozdania?
Zgodnie z par. 3 pkt 19 rozporządzenia ministra finansów z 9 stycznia 2018 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej Rb-28S to sprawozdanie, które dotyczy wykonania planu wydatków budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego. Jego wzór znajduje się w załączniku nr 19 do tego rozporządzenia. Istotne z punktu widzenia podanego zapytania są jednakże zapisy zawarte w part. 8 ust. 2 załącznika nr 36 do ww. aktu wykonawczego, czy w instrukcji sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Z jego treści wynika zaś, że sprawozdania sporządza się następująco:
  • w kolumnie „Plan (po zmianach)” wykazuje się dane o planowanych wydatkach;
  • w kolumnie „Zaangażowanie” wykazuje się kwoty wynikające z umów, decyzji i innych postanowień, których wykonanie powoduje konieczność dokonania wydatków budżetowych w roku bieżącym;
  • w kolumnie „Wydatki wykonane” wykazuje się zrealizowane wydatki na podstawie danych księgowości analitycznej do rachunku bieżącego; w sprawozdaniu miesięcznym za grudzień oraz w sprawozdaniu rocznym w kolumnie „Wydatki wykonane” wykazuje się zrealizowane wydatki, w tym wydatki, które nie wygasły z upływem roku budżetowego oraz wydatki zrealizowane w ramach funduszu sołeckiego;
  • w kolumnie „Zobowiązania ogółem” wykazuje się wszystkie bezsporne zobowiązania niespłacone według stanu na koniec okresu sprawozdawczego;
  • w kolumnie „Zobowiązania wymagalne” wykazuje się zobowiązania, których termin zapłaty minął przed upływem okresu sprawozdawczego, a nie są ani przedawnione, ani umorzone, z wyróżnieniem zobowiązań powstałych w latach ubiegłych i zobowiązań powstałych w roku bieżącym;
  • w kolumnie „Wydatki, które nie wygasły z upływem roku budżetowego” wykazuje się wydatki, których wykaz organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może ustalić zgodnie z art. 263 ust. 2 ustawy o finansach publicznych; kolumnę tę wypełnia się tylko w sprawozdaniu rocznym;
  • w kolumnie „Wydatki zrealizowane w ramach funduszu sołeckiego” wykazuje się wydatki, o których mowa w ustawie z 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim; kolumnę tę wypełnia się tylko w sprawozdaniu rocznym.
We wspomnianym wzorze sprawozdania pozycja „Zaangażowanie” jest wykazywana w kolumnie 6, natomiast pozycja „Wydatki wykonane” w kolumnie 7. Z podanego stanu faktycznego wynika zaś, że dane w tych pozycjach nie są ze sobą zbieżne, bowiem zaangażowanie jest wyższe od wydatków wykonanych. Taka sytuacja w kontekście systematyki sprawozdania Rb-28S jest prawnie niedopuszczalna, bowiem obarczone ono będzie istotną wadą obliczeniową. Dlatego wskazane w zapytaniu pozycje sprawozdania Rb-28S muszą mieć wartości do siebie adekwatne. W przeciwnym wypadku zaistnieje konieczność złożenia korekty sprawozdania.
Podstawa prawna:
Par. 3 pkt 19, art. 8 ust. 2 rozporządzenia ministra finansów z 9 stycznia 2018 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1393).
Art. 263 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 869).
Ustawa z 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz.U. poz. 301 ze zm.).
Gmina chce na raty zakupić nieruchomość. Chodzi o działkę gruntową. Na jakim koncie ewidencjonować operacje związane z takim zakupem na raty?
Skoro w zapytaniu mowa jest w istocie rzeczy o gospodarowaniu gminnym zasobem nieruchomości, to warto przypomnieć, że zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami takie zadanie spoczywa na wójcie/burmistrzu/prezydencie miasta. Katalog tych zadań jest zaś otwarty, o czym świadczy treść art. 23 ust. 1, gdzie wymieniono przykładowe czynności wchodzące w zakres przedmiotowy ww. gospodarowania. Zaliczyć do nich można również zakupy nieruchomości przez gminę, w tym na raty.
Taka czynność, jak każda inna rodząca skutki finansowe dla gminy, musi być w sposób należyty wykazana w ewidencji księgowej. Dlatego też niezbędne jest odniesienie się do rozporządzenia ministra rozwoju i finansów z 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Wydaje się, że adekwatnym kontem do ewidencji ww. operacji będzie konto 201. Zostało oznaczone (załącznik nr 3 plan kont dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych) jako – „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”. W opisie konta wskazano, że przeznaczone jest ono do ewidencji rozrachunków i roszczeń krajowych i zagranicznych z tytułu dostaw, robót i usług, w tym również zaliczek na poczet dostaw, robót i usług oraz kaucji gwarancyjnych, a także należności z tytułu przychodów finansowych. Na koncie 201 nie ujmuje się należności jednostek zaliczanych do dochodów budżetowych, które są ujmowane na koncie 221. Na stronie Wn konta 201 ujmuje się powstałe należności i roszczenia oraz spłatę i zmniejszenie zobowiązań, a na stronie Ma – powstałe zobowiązania oraz spłatę i zmniejszenie należności i roszczeń. Ewidencja szczegółowa do konta 201 może być prowadzona według podziałek klasyfikacji budżetowej oraz powinna zapewnić możliwość ustalenia należności i zobowiązań krajowych i zagranicznych według poszczególnych kontrahentów. Konto 201 może mieć dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności i roszczeń, a saldo Ma – stan zobowiązań.
Mając na względzie ww. rozporządzenie, przyjąć należy, że środki płacone tytułem zakupu przez gminę nieruchomości na raty powinny właśnie zostać ewidencjonowane na wspomnianym koncie 201.
Podstawa prawna:
Art. 23 ust. 1, art. 25 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2204 ze zm.).
Rozporządzenie ministra rozwoju i finansów z 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1911 ze zm.).
Mam przygotować sprawozdanie o nadwyżce/deficycie jednostki samorządu terytorialnego Rb-NDS. Czy w pozycjach przychody i rozchody należy wykazać kredyt na przejściowy deficyt?
Przede wszystkim na uwagę zasługuje fakt, że kredyt na przejściowy deficyt jest specyficznym zobowiązaniem dłużnym zaciąganym przez jednostki samorządu terytorialnego. Materialno-prawna podstawa tego zobowiązania ma źródło w art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych. Istotą tego kredytu jest to, że musi zostać spłacony w tym samym roku, w którym go zaciągnięto w banku. Aby odnieść się do aspektu sprawozdawczego zobowiązań kredytowych w kontekście sprawozdania Rb-NDS, niezbędna jest analiza zapytania z uwzględnieniem stosownych regulacji rozporządzenia ministra finansów w sprawie sprawozdawczości budżetowej. I tak warto przypomnieć, że Rb-NDS to sprawozdanie o nadwyżce/deficycie jednostki samorządu terytorialnego. Jego wzór znajduje się w załączniku nr 21 do rozporządzenia. Zgodnie z par. 18 ust. 3 ww. rozporządzenia sprawozdanie sporządza się narastająco za kolejne kwartały roku budżetowego. Szczególnego znaczenia nabiera jednak treść par. 12 załącznika 36 (Instrukcja sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego). Ustawodawca postanowił tamże, że w sprawozdaniu o nadwyżce/deficycie jednostki samorządu terytorialnego:
1) dochody:
a) w kolumnie „Plan (po zmianach)” – powinny być zgodne z danymi wykazanymi w kolumnie „Plan (po zmianach)” sprawozdania z wykonania planu dochodów budżetowych,
b) w kolumnie „Wykonanie” – powinny być zgodne z danymi wykazanymi w kolumnie „Dochody wykonane (wpływy minus zwroty)” sprawozdania z wykonania planu dochodów budżetowych;
2) wydatki:
a) w kolumnie „Plan (po zmianach)” – powinny być zgodne z danymi wykazanymi w kolumnie „Plan (po zmianach)” sprawozdania z wykonania planu wydatków budżetowych,
b) w kolumnie „Wykonanie” – powinny być zgodne z danymi wykazanymi w kolumnie „Wydatki wykonane” sprawozdania z wykonania planu wydatków budżetowych;
3) wynik budżetu (nadwyżka+/deficyt-) – stanowi różnicę pomiędzy dochodami ogółem a wydatkami ogółem;
4) dane dotyczące przychodów i rozchodów jednostki samorządu terytorialnego po stronie planu powinny być zgodne z planem budżetu uchwalonym przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego na koniec okresu sprawozdawczego;
5) dane po stronie wykonania, dotyczące przychodów z tytułu:
a) kredytów, pożyczek, emisji papierów wartościowych – zawierają łączne kwoty dla poszczególnych tytułów i powinny być zgodne z danymi wynikającymi z urządzeń księgowych za dany okres sprawozdawczy,
b) spłat udzielonych pożyczek, prywatyzacji majątku – powinny być zgodne z wykonanymi przychodami wynikającymi z urządzeń księgowych za dany okres sprawozdawczy,
c) nadwyżki z lat ubiegłych – wykazuje się w wysokości środków osiągniętych za lata ubiegłe, również kwotę uruchomioną na pokrycie deficytu,
d) wolnych środków – wykazuje się wysokość wolnych środków, o których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 6 ustawy o finansach publicznych, również kwotę uruchomioną na pokrycie deficytu;
6) dane dotyczące rozchodów jednostki samorządu terytorialnego po stronie wykonania powinny być zgodne z wykonanymi rozchodami, wynikającymi z urządzeń księgowych za dany okres sprawozdawczy;
7) w wierszach „inne źródła” przychodów i „inne cele” rozchodów ujmuje się źródła ujęte w uchwale budżetowej po zmianach, nieujęte w innych wierszach sprawozdania;
8) nie wykazuje się przychodów i rozchodów dotyczących zaciągniętych i spłaconych w danym okresie sprawozdawczym pożyczek i kredytów, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych.
Zatem z instrukcji wynika, że co do zasady wykazuje się w sprawozdaniu dane dotyczące przychodów (rozchodów) z tytułu kredytów czy pożyczek. Jednak od tej zasady jest wspomniany wyżej wyjątek, dotyczący kredytów przeznaczonych na sfinansowanie przejściowego deficytu.
Systematyka przepisów rozporządzenia daje podstawy do wniosku, że w sprawozdaniu Rb-NDS nie wykazuje się wyjątkowo kredytów z przeznaczeniem na przejściowy deficyt jednostki samorządu terytorialnego.
Podstawa prawna
Art. 89 ust. 1 pkt 1, art. 217 ust. 2 pkt 6 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 869).
Par. 18 ust. 3 rozporządzenie ministra finansów z 9 stycznia 2018 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1393).
Mamy wątpliwość, jakie paragrafy klasyfikacji budżetowej zastosować. Chodzi o wynagrodzenia za obsługę emisji obligacji dla banku. Zastanawiamy się nad zastosowaniem paragrafu 801, czy będzie to dobre rozwiązanie?
Jeśli chodzi o tego typu wydatek, czyli wynagrodzenie za obsługę emisji obligacji, to warto wspomnieć, że jednostki samorządu terytorialnego (w tym rzecz jasna i gminy) mogą zaciągać zobowiązania związane z emisją obligacji, co wynika bezpośrednio z art. 89 ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o obligacjach. W tym ostatnim akcie prawnym w art. 2 pkt 5 postanowiono zaś, że obligacje mogą emitować gminy, powiaty oraz województwa, a także związki tych jednostek oraz jednostki władz regionalnych lub lokalnych innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Jeśli zaś chodzi o klasyfikację budżetową, to wskazany w zapytaniu paragraf 801 został oznaczony w rozporządzeniu z 2 marca 2010 r. jako „Rozliczenia z bankami związane z obsługą długu publicznego” [Załącznik 4. Klasyfikacja paragrafów wydatków i środków (z objaśnieniami)]. Jednak nie będzie on odpowiedni dla wspomnianego wydatku budżetowego. Jest tak dlatego, że w rozporządzeniu przewidziano inny szczególny paragraf dla tego rodzaju wydatku, a mianowicie paragraf 809 oznaczony jako „Koszty emisji samorządowych papierów wartościowych oraz inne opłaty i prowizje”. I właśnie ten paragraf będzie właściwy. Natomiast odpowiednim działem klasyfikacji będzie 757 oznaczony jako „Obsługa długu publicznego” zaś rozdziałem klasyfikacyjnym oznaczony jako 75702, czyli „Obsługa papierów wartościowych, kredytów i pożyczek jednostek samorządu terytorialnego”.
Reasumując, wydatek na wynagrodzenie z tytułu emisji obligacji wymaga użycia paragrafu 809 a nie 801.
Podstawa prawna:
Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 ze zm.).
Art. 89 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 869).
Art. 2 pkt 5 ustawy z 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 483 ze zm.).