Spadkobierca zwolniony z długu przez wierzyciela spadkodawcy musi rozliczyć się z fiskusem, także gdy przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza – uznał dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.
Pytanie zadała podatniczka, której mąż zmarł w 2015 r. pozostawiając spore długi. Wdowa odrzuciła spadek, a jedynymi spadkobiercami pozostały małoletnie dzieci, które przyjęły spadek z dobrodziejstwem inwentarza (a więc z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe do wysokości aktywów spadku). Zadłużenie zmarłego znacznie przewyższało wartość czynną spadku, dlatego zaspokojono z niej część roszczeń. Z wierzycielem, którego nie spłacono, podatniczka zawarła ugodę. Wynikało z niej częściowe zwolnienie z długu (hipotecznego) małoletnich spadkobierców (chodziło o 83 tys. zł z ponad 270 tys. zł kwoty zobowiązania). Podatniczka twierdziła, że w tej sytuacji nie wystąpi przychód do opodatkowania. Argumentowała, że spadkobiercy nie otrzymali żadnych aktywów od wierzyciela. Nie zmniejszyły się też ich pasywa, bo te były zaciągnięte przez zmarłego i tylko część z nich obciążała spadkobierców ze względu na przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W związku z tym, nawet gdyby do ugody nie doszło, spadkobiercy nie mieliby obowiązku uregulowania wszystkich długów, ponieważ nie przyjęli spadku wprost. Słowem, zwolnienie z długu nie przyniosło – zdaniem podatniczki – żadnych korzyści majątkowych.
Dyrektor KIS się z tym nie zgodził i uznał, że małoletni spadkobiercy muszą rozliczyć się z fiskusem. Organ nie miał wątpliwości, że na skutek ugody z wierzycielem dłużnik, który zostaje zwolniony z obowiązku spłaty, ma przychód w równowartości umorzonej kwoty zobowiązania. Tak samo będzie w sytuacji, gdy po śmierci dłużnika, będącego spadkodawcą dochodzi do zwolnienia spadkobiercy z długu lub jego części.
– Po stronie małoletnich spadkobierców powstało realne przysporzenie majątkowe, a w konsekwencji przychód z innych źródeł określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT – podkreślił dyrektor KIS.
Organ wyjaśnił matce, że powinna złożyć roczne zeznanie na formularzu PIT-36, który jest przeznaczony m.in. dla podatników, którzy muszą doliczyć do swoich dochodów dochody małoletnich dzieci.
– Jeśli matce przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów małoletnich dzieci, to dochody z tytułu częściowego zwolnienia z długu podlegają doliczeniu do jej dochodów i jest ona zobowiązana wypełnić i złożyć w urzędzie skarbowym informację PIT/M, czyli załącznik do zeznania podatkowego PIT-36 – podsumował organ.
Interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 września 2019 r., nr 0115-KDIT2-2.4011.260.2019.1.RS
