Mamy dochody z najmu lokali użytkowych i mieszkalnych. Jak je prawidłowo zaklasyfikować (dział, rozdział) w urzędzie gminy?
Najem należy do stosunków cywilnoprawnych określonych w art. 659 i następnych kodeksu cywilnego. Z ww. przepisu wynika z kolei, że przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Zatem element czynszu jest istotą umowy najmu, stanowiąc zarazem dochód budżetu gminy. Czynsz najmu stanowi więc dochód gminy. Na uwagę zasługuje również okoliczność, że zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami – z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw – nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek tworzonych fundacji. Z ww. regulacjami koreluje art. 25 ust. 1–2 ww. ustawy, gdzie postanowiono, że gminnym zasobem nieruchomości gospodaruje wójt, burmistrz albo prezydent miasta.
Gospodarowanie zasobem polega w szczególności na wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 23 ust. 1 (czyli m.in. zawieraniu umów najmu), a ponadto na sporządzaniu planów wykorzystania zasobu, przygotowywaniu opracowań geodezyjno-prawnych i projektowych, dokonywaniu podziałów oraz scaleń i podziałów nieruchomości, a także wyposażaniu ich, w miarę możliwości, w niezbędne urządzenia infrastruktury technicznej. Z powyższego wynika więc, że gmina jak najbardziej może zawierać umowy najmu nieruchomości pozostających w jej zasobie.
Natomiast kwestia klasyfikacji bud żetowej jest sprawą wtórną i wymaga odniesienia się do stosownych regulacji rozporządzenia ministra finansów w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. W tym akcie wykonawczym na uwagę zasługują jednostki klasyfikacyjne zakresowo powiązane z gospodarką nieruchomościami. I tak, jeśli chodzi o dział, należy rozważyć zastosowanie oznaczonego jako 700 (Gospodarka mieszkaniowa). Natomiast właściwym rozwiązaniem wydaje się być oznaczony jako 70005, czyli Gospodarka gruntami i nieruchomościami.
Należy więc zastosować dział i rozdział adekwatne do umów, których stroną jest gmina. Umowy najmu są zaś związane są z gospodarowaniem nieruchomościami gminy, dlatego właściwym będzie zastosowanie ww. działu 700 i rozdziału 70005 klasyfikacji budżetowej.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 ze zm.).
Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2204 ze zm.).
Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.).