Kto nabywa wierzytelności za cenę niższą od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnej usługi – potwierdził WSA w Warszawie.

Sprawa dotyczyła spółki, która skupuje od osób fizycznych wierzytelności dotyczące odszkodowań od przewoźników lotniczych za opóźnione loty. W momencie nabycia są one wymagalne i nieprzedawnione. Spółka kupuje je po cenie niższej niż ich wartość nominalna. Umowa sprzedaży wierzytelności przewiduje, że spółka zapłaci należność cedentom (czyli osobom fizycznym, którym przysługuje odszkodowanie od linii lotniczej) już przy podpisaniu umowy lub po upływie określonego czasu (np. 6–12 miesięcy).

Spółka (cesjonariusz) uważała, że taka cesja wierzytelności nie podlega VAT, bo jest to usługa o charakterze nieodpłatnym. Powołała się również na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 27 października 2011 r., w sprawie C-93/10. TSUE orzekł wtedy, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi, pod warunkiem że różnica między ich wartością nominalną a ceną sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość wierzytelności.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał jednak, że zakup wierzytelności jest usługą odpłatną, bo wynagrodzeniem spółki jest różnica między ostateczną ceną zakupu wierzytelności a wartością nominalną. W związku z tym cesja wierzytelności jest opodatkowana VAT – stwierdził organ.

Uznał też, że wyroku TSUE w sprawie C-93/10 nie można zastosować do sytuacji spółki. Dotyczy on bowiem wierzytelności trudnych, o wątpliwej perspektywie spłaty, a wierzytelności nabywane przez spółkę nie są obciążone takim ryzykiem.

Interpretację tę uchylił WSA w Warszawie. Sędzia Anna Zaorska wyjaśniła, że w sprawie zastosowanie znajdzie zarówno wspomniany wyrok TSUE, jak i wyrok 7 sędziów NSA z 19 marca 2012 r. (sygn. akt I FPS 5/11). Oba orzeczenia dotyczyły opodatkowania nabycia wierzytelności o wartości niższej niż nominalna.

– Wierzytelnością trudną można określić każdą, co do której nie wiadomo, czy zostanie odzyskana – wyjaśniła sędzia Anna Zaorska.

Dodała również, że o tym, czy wystąpiło wynagrodzenie, nie decyduje kwota zapłaty, jak chciał tego organ podatkowy. Wyrok jest nieprawomocny.