Menedżer, który ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością, jest podatnikiem VAT bez względu na to, czy pełni również funkcję członka zarządu – potwierdził WSA w Warszawie.
Sprawa dotyczyła członka zarządu zatrudnionego na kontrakcie menedżerskim, do którego miały zastosowanie specjalne zasady dotyczące wynagradzania, określone w ustawie o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz.U. 2017 póz. 1202 ze zm.). Chodzi o spółki Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego.
Spór z fiskusem dotyczył tego, czy wykonywanie kontraktu menedżerskiego oznacza prowadzenie działalności gospodarczej i czy mężczyzna jest podatnikiem VAT.
On sam uważał, że spełnia przesłanki wyłączające wykonywany przez niego kontrakt menedżerski z działalności gospodarczej, wymienione w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT. Po pierwsze – wskazywał – uzyskuje przychody z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu ustawy o PIT. Po drugie, łączą go ze spółką więzy prawne, o których mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT. Po trzecie – przekonywał – wymaganą w tym przepisie odpowiedzialność wobec osób trzecich ponosi spółka jako zlecający.
Tłumaczył, że wprawdzie ma zawartą umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, ale zgodnie z zawartym kontraktem musi dokonać cesji na rzecz spółki. W ten sposób zagwarantuje spółce zaspokojenie roszczeń wynikających ze swojej działalności jako członka zarządu. Podkreślał także, że spółka objęła go ubezpieczeniem kosztów ochrony prawnej przed roszczeniami osób trzecich. Wyciągnął więc z tego wniosek, że nie będzie ponosił ekonomicznego ryzyka wykonywanej działalności i w związku z tym nie może zostać uznany za podatnika VAT.
Wskazywał ponadto, że kontrakt gwarantuje mu stałą pensję, niezależnie od wyniku działalności własnej i spółki, a także możliwość korzystania w pełni z zaplecza technicznego i personalnego spółki.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał jednak, że mężczyzna spełnia tylko dwie z trzech przesłanek wymienionych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT. Nie spełnia natomiast trzeciego warunku, dotyczącego odpowiedzialności wobec osób trzecich. Ponosi ją bowiem jako menedżer (ekonomiczne ryzyko związane z wykonywaną działalnością), niezależnie od odpowiedzialności członka zarządu. Należy więc go uznać za podatnika VAT wykonującego działalność gospodarczą – stwierdził dyrektor KIS.
Tak samo orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Sędzia Anna Zaorska wyjaśniła, że nie ma znaczenia, czy menedżer jest jednocześnie członkiem zarządu. Kluczowa jest odpowiedzialność wobec osób trzecich. Z zapisów kontraktu wynikało, że to nie spółka ją ponosi, lecz skarżący, co oznacza, że ciąży na nim ryzyko ekonomiczne wykonywanej działalności menedżerskiej. W efekcie skarżący jest podatnikiem VAT.
Tak samo orzekł wcześniej NSA m.in. w wyroku z 6 kwietnia 2018 r. (sygn. akt I FSK 927/16).
Wyrok jest nieprawomocny.
Co wynikało z interpretacji ogólnej MF
W sprawie menedżerów zarządzających spółkami Skarbu Państwa i samorządowymi minister finansów wydał 6 października 2017 r. interpretację ogólną (nr PT3.8101.11.2017). Stwierdził w niej, że działalnością gospodarczą nie są czynności wykonywane przez osoby fizyczne (zarządzających), które są związane ze zlecającym wykonanie (spółka) tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny co do:
• warunków wykonywania tych czynności (warunek pierwszy) oraz
• wynagrodzenia (warunek drugi) oraz
• odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich (warunek trzeci).
Minister w interpretacji ogólnej wyjaśnił, jak należy rozumieć każdy z trzech powyższych warunków.
Jeżeli analiza umowy pomiędzy zarządzającym a spółką wykaże, że spełnione są wszystkie trzy warunki, to nie można uznać zarządzającego za podatnika VAT. Jednocześnie brak spełnienia któregokolwiek warunku oznacza, że zarządzający występuje w charakterze podatnika VAT.

orzecznictwo

Wyrok WSA w Warszawie z 19 marca 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 1834/18. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia