Handlarz sztuką, który kupił obrazy z innego państwa unijnego, płaci podatek tylko od różnicy w cenie. Za to nie odliczy równolegle podatku od takiej transakcji – orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE.
Chodziło o obywatela Niemiec, obracającego dziełami sztuki. W 2014 r. otrzymał on obrazy od artystów z innych państw unijnych. Sprzedawcy zadeklarowali te dostawy u siebie jako zwolnione od VAT dostawy wewnątrzwspólnotowe, a więc podatek powinien był rozliczyć kupujący.
Mężczyzna chciał jednak skorzystać z procedury VAT marża, czyli zapłacić podatek tylko od różnicy (pomniejszonej o VAT) między kwotą uzyskaną z późniejszej sprzedaży obrazów a ceną ich zakupu. Uważał, że ma do tego prawo zgodnie z art. 313 i art. 316 ust. 1 lit. b unijnej dyrektywy VAT. Przepisy te pozwalają na skorzystanie z preferencji m.in. przy rozliczeniu dostawy dzieł sztuki przez twórców lub ich następców prawnych.
Nie zgodził się na to niemiecki fiskus i nakazał mu dopłacić prawie 20 tys. euro podatku. Uznał, że prawo do procedury VAT marża jest wykluczone, gdy sprzedaż dzieł sztuki była wcześniej zwolniona z podatku w innym kraju unijnym. Wątpliwości nabrał jednak niemiecki sąd, do którego trafiła sprawa. Interesowało go też, czy handlarz sztuką może jednocześnie korzystać z procedury VAT marża i zarazem odliczać podatek naliczony.
Unijny trybunał orzekł, że handlarz sztuką ma prawo rozliczać się według procedury VAT marża. Zdaniem TSUE wykładnia niemieckiego fiskusa prowadziłaby do dyskryminacji tego rodzaju działalności. Prawo do korzystnego rozliczenia mieliby bowiem tylko ci, którzy kupują obrazy na terytorium Niemiec.
TSUE nie miał natomiast wątpliwości, że przedsiębiorca nie ma prawa równolegle odliczać podatku naliczonego, bo byłoby to sprzeczne z art. 322 lit. b unijnej dyrektywy.
Wyjaśnił, że w procedurze VAT marża (stanowiącej odstępstwo od ogólnych zasad) podstawę opodatkowania stanowi marża (pomniejszona o VAT). W tych okolicznościach podatek zapłacony w cenie nabycia nie znajduje odzwierciedlenia w podatku obciążającym sprzedaż, a zatem nie daje uprawnienia do odliczenia.
Orzecznictwo
Wyrok TSUE z 29 listopada 2018 r., sygn. akt C 264/17.