Niejednokrotnie przedsiębiorcy podejmują decyzję o przeniesieniu części prowadzonej działalności do odrębnej, powoływanej w tym celu spółki. Powody tego mogą być różne, ale zazwyczaj prowadzenie części biznesu w ramach odrębnego podmiotu ułatwia zarządzanie wyodrębnioną w ten sposób częścią. Jak jednak wpływa aport przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (ZCP) na obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych, zwłaszcza jeśli przekroczenie ustawowych progów przychodów lub kosztów rachunkowych (z czym potencjalnie wiąże się obowiązek dokumentacyjny) wynika tylko z działalności wnoszonego przedsiębiorstwa lub ZCP?
Obecnie obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej ciąży na podatnikach, których przychody lub koszty w rozumieniu ustawy o rachunkowości przekroczyły równowartość 2 mln euro za rok poprzedni. Z kolei w przypadku podatników rozpoczynających działalność (pierwszy rok podatkowy) obowiązek taki pojawi się dopiero po osiągnięciu tego progu w trakcie trwania pierwszego roku podatkowego.
Wyróżnić zatem należy trzy przypadki:
  • podmiot kontynuujący swoją działalność,
  • podmiot rozpoczynający działalność, oraz na zasadzie wyjątku
  • podmiot rozpoczynający swoją działalność, lecz nieuznawany za takowy (podmioty przekształcone, wydzielone, połączone, a także w przypadku wniesienia składników majątkowych przedsiębiorstwa, ale jedynie przez osobę fizyczną).
Sprzedaż firmy z dokumentacją to nie sposób na fiskusa
Sprzedaż firmy z dokumentacją to nie sposób na fiskusa

Zobacz również
Aport ZCP przez podatnika CIT nie jest objęty wyłączeniem dotyczącym podmiotów przekształconych, połączonych czy wydzielonych. Do takiego przypadku powinny zatem znaleźć zastosowanie regulacje ogólne. Istotne jest zatem, czy spółka celowa, która otrzyma przedsiębiorstwo lub ZCP tytułem wkładu niepieniężnego, otrzymuje je, rozpoczynając swoją działalność, czy dopiero później. Innymi słowy, znaczenie będzie miało, czy spółka celowa otrzyma ZCP przy jej utworzeniu lub w pierwszym roku podatkowym prowadzenia działalności, czy dopiero w kolejnym.
Jeśli zatem celowa spółka kapitałowa otrzymuje ZCP, z którego działalnością może wiązać się przekroczenie ustawowych progów przychodów lub kosztów księgowych:
  • przy jej utworzeniu lub w trakcie trwania pierwszego roku podatkowego (rok „1”) – obowiązek dokumentowania transakcji powstanie od momentu przekroczenie progu 2 mln euro w tym roku (rok „1”) i dotyczyć będzie także transakcji zawieranych w kolejnym roku (rok „2”);
  • przy jej utworzeniu lub w trakcie trwania pierwszego roku podatkowego (rok „1”) – jeśli próg 2 mln euro został przekroczony dopiero w kolejnym roku podatkowym (rok „2”), obowiązek dokumentacyjny pojawi się odnośnie do transakcji zawieranych począwszy od roku następnego (rok „3”);
  • w kolejnym roku podatkowym po roku jej utworzenia (rok „2”) obowiązek dokumentacyjny wystąpi począwszy od następnego roku podatkowego po roku otrzymania aportu w postaci ZCP (rok „3”) i to tylko wtedy, gdy w roku jego otrzymania (rok „2”) przekroczy ona próg 2 mln euro przychodów lub kosztów rachunkowych.
Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku przekroczenia progów obligujących do sporządzenia analizy porównawczej (10 mln euro) lub dokumentacji wewnątrzgrupowej (20 mln euro). Przepisy w tym zakresie odnoszą się jedynie do przekroczenia tych progów w poprzednim roku podatkowym, nie zawierając regulacji szczególnych dotyczących podmiotów rozpoczynających działalność.
Płynie stąd taki wniosek, że obowiązek zawarcia w dokumentacji podatkowej analizy porównawczej lub dokumentacji wewnątrzgrupowej będzie zatem dotyczył jedynie podmiotów, które przekroczyły stosowne progi w poprzednim roku podatkowym, bez względu na to, kiedy otrzymano aport w postaci przedsiębiorstwa lub ZCP, z działalnością którego wiąże się przekroczenie stosownych progów przychodów lub kosztów. W pierwszym roku podatkowym obowiązek w tym zakresie nigdy nie wystąpi.
Podstawa prawna
Art. 9a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1036 ze zm.).