Przychód od kwoty pobieranej za udzielenie pożyczki powstaje w momencie podpisania umowy z pożyczkobiorcą, a nie w chwili faktycznej zapłaty – orzekł WSA w Warszawie w dwóch wyrokach.
Chodziło o spółkę udzielającą pożyczek osobom fizycznym. Z reguły pieniądze są pożyczane na okres do 30 dni i są spłacane jednorazowo po zakończeniu okresu finansowania. Pożyczkobiorca musi nie tylko oddać pożyczoną kwotę, ale też uiścić odsetki, opłatę za rozpatrzenie wniosku, prowizję za przygotowanie, udzielenie i korzystanie z pożyczki, a w razie opóźnienia – opłatę za przedłużenie terminu spłaty. Prowizja i inne koszty powiększają kwotę zadłużenia i powinny zostać uregulowane w dniu spłaty wynikającym z umowy.
Spór z fiskusem dotyczył tego, w którym momencie powstaje przychód z tytułu prowizji.
Spółka uważała, że powinna rozpoznać go w momencie, gdy prowizje staną się należne, a więc w ostatnim dniu okresu finansowania, który wyniesie maksymalnie 30 dni. Sądziła, że przychód może powstać jedynie wtedy, gdy pożyczkobiorca wcześniej zapłaci prowizję. Uzasadniała, że o powstaniu przychodu można mówić dopiero w momencie, gdy będzie mogła prawnie domagać się od pożyczkobiorcy, by spłacił należną jej kwotę. Ponadto musi ona być pewna, a więc mieć charakter definitywny, bo dopiero wtedy powstaje przysporzenie – argumentowała.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uważał natomiast, że przychód z tytułu prowizji powstaje już w momencie podpisania umowy pożyczki. Już wtedy bowiem powstaje przychód należny. Przypomniał, że zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT za przychody związane z działalnością gospodarczą osiągnięte w roku podatkowym uważa się przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.
Zdaniem organu więc, o przychodzie z działalności gospodarczej można mówić już w momencie powstania uprawnienia podatnika do uzyskania przysporzenia, niezależnie od tego, czy faktycznie je otrzymał.
Ze stanowiskiem organu zgodził się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Sędzia Sylwester Golec uzasadnił, że do wykonania usługi dochodzi w momencie podpisania umowy pożyczki. W tym samym momencie, zgodnie z art. 12 ustawy o CIT, powstaje więc przychód z tytułu prowizji.
Wyroki są nieprawomocne.
orzecznictwo
Wyroki WSA w Warszawie z 17 sierpnia 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 3197/17 i III SA/Wa 3198/17. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
