Płatnik nie może złożyć wniosku o stwierdzenie nadpłaty, dopóki nie odda nienależnie pobranej daniny podatnikowi – wynika z wczorajszego wyroku NSA.
Sprawa dotyczyła firmy handlującej uzbrojeniem. Współpracujący z nią agenci handlowi działali na rynkach Azji Południowo- -Wschodniej. Świadczone przez nich usługi doprowadziły do zawarcia kontraktów na dostawy sprzętu do Malezji i Wietnamu. Spółka pomniejszyła wynagrodzenie agentów (z Singapuru i Wysp Bahama) o zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 20 proc. (podatek u źródła) i wpłaciła go do urzędu skarbowego.
Okazało się jednak, że podatek nie był należny i spółka nie powinna była potrącić podatku z wynagrodzenia agentów.
W związku z tym chciała, by fiskus zwrócił jej nadpłaconą daninę. Najpierw jednak powinna się upewnić, czy faktycznie ma prawo złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że spółka nie może starać się o zwrot. Wyjaśnił, że płatnik może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty tylko w sytuacjach powodujących uszczerbek w jego majątku. Tymczasem w tej sprawie doszło do uszczuplenia majątku podatników (podmiotów zagranicznych), a nie majątku spółki – stwierdził fiskus.
Dodał, że prawo do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty przysługuje podatnikom.
WSA w Warszawie uchylił tę interpretację. Orzekł, że spółka miała prawo wystąpić z wnioskiem o zwrot nadpłaty. Wyjaśnił, że w świetle ordynacji podatkowej (art. 75 par. 2 pkt 2 lit. b i c) płatnik ma prawo złożyć wniosek o nadpłatę także wówczas, gdy pobrał za dużą kwotę podatku, a więc gdy doszło do uszczerbku po stronie samego podatnika. Sąd powołał się na wyrok z 5 sierpnia 2014 r. (sygn. akt II FSK 1898/12), w którym Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że płatnik może wystąpić o stwierdzenie nadpłaty nie tylko wtedy, gdy sam poniesie uszczerbek w majątku z powodu wpłacenia podatku w wysokości większej od pobranej lub należnej.
Tym razem jednak NSA uznał inaczej. Sędzia Krzysztof Winiarski wyjaśnił, że zdaniem składu orzekającego uszczerbek jest konieczny, żeby można było wystąpić o stwierdzenie i zwrot nadpłaty.
– W przeciwnym razie mogłoby dojść do sytuacji, że wniosek o stwierdzenie nadpłaty mógłby złożyć i płatnik, i podatnik. I co byłoby z wnioskiem podatnika, gdyby wniosek płatnika został rozpatrzony pozytywnie? Drugi raz nadpłata nie może zostać przecież zwrócona – zauważył sędzia Winiarski.
Dodał, że żaden przepis ordynacji podatkowej nie daje podatnikowi możliwości wystąpienia do płatnika z roszczeniem. – Podatnik mógłby się o to starać jedynie na drodze cywilnoprawnej, a w przypadku zagranicznych agentów byłoby to dodatkowo utrudnione - stwierdził sędzia Winiarski.
Przywołał także niedawny wyrok NSA – z 7 czerwca 2018 r. (sygn. akt II FSK 1551/16), potwierdzający stanowisko wczorajszego składu orzekającego.

ORZECZNICTWO

Wyrok NSA z 10 lipca 2018 r., sygn. akt II FSK 1864/16.