Spółka musi zapłacić podatek od posiadanych ciężarówek. Obowiązek powstał w czerwcu, czyli po 1 lutego, a przed 1 września danego roku. Jak powinna przebiegać ewidencja i czy może koszt ten odnieść jednorazowo w koszty działalności spółki?
Obowiązek podatkowy w zakresie podatku od środków transportowych ciąży na osobach fizycznych oraz osobach prawnych będących ich właścicielami. Taki obowiązek mają również jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, na które środek transportowy jest zarejestrowany, oraz posiadacze środków transportowych zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako powierzone przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu.
Opodatkowaniu podatkiem od środków transportowych podlegają:
1) samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej:
a) powyżej 3,5 t i poniżej 12 t,
b) równej lub wyższej niż 12 t,
2) ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów:
a) od 3,5 t i poniżej 12 t,
b) równej lub wyższej niż 12 t,
3) przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym mają dopuszczalną masę całkowitą:
a) od 7 t i poniżej 12 t, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego,
b) równą lub wyższą niż 12 t, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego,
4) autobusy.
Stawki podatku uchwala rada gminy w granicach zakreślonych przepisami ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (ustawa określa górne i, dla niektórych rodzajów pojazdów, dolne granice stawek podatku). Rada gminy może różnicować stawki, uwzględniając w szczególności: wpływ pojazdu na środowisko naturalne, rok produkcji albo liczbę miejsc do siedzenia.
Podatek wpłaca się w dwóch ratach proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach do 15 lutego i 15 września każdego roku, na rachunek budżetu gminy, na terenie której znajduje się miejsce zamieszkania lub siedziba podatnika.
Jeżeli obowiązek podatkowy powstał:
1) po 1 lutego, a przed 1 września danego roku, podatek za ten rok płatny jest w dwóch ratach proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego w terminie:
a) w ciągu 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego – I rata,
b) do 15 września danego roku – II rata;
2) od 1 września danego roku podatek jest płatny jednorazowo w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Podatnicy zobowiązani są bez wezwania do składania deklaracji o wysokości podatku od środków transportowych właściwemu organowi podatkowemu w terminie do 15 lutego każdego roku. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu, to deklarację składa się w terminie 14 dni od zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku.
W księgach rachunkowych podatek od środków transportowych ujmuje się w ciężar kosztów zaliczanych do grupy kosztów układu rodzajowego (zespół 4) jako „Podatki i opłaty”. Jeśli jednostka prowadzi ewidencję kosztów w układzie funkcjonalnym (zespół 5) lub równolegle w zespole 4 i 5, to podatki obciążające koszty operacyjne ujmuje na kontach zespołu 5 jako „Koszty zarządu”.
Niezapłacony w terminie podatek jest zaległością podatkową, od której podatnik obowiązany jest zapłacić odsetki za zwłokę. Odsetki te nalicza się za okres od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności podatku. Odsetki te nie będą stanowiły kosztów podatkowych. Jak bowiem stanowi ustawa o PIT oraz CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy ordynacji podatkowej.
Jeśli kwota podatku od środków transportowych jest z punktu widzenia jednostki nieistotna, to można ją odnieść w koszty jednorazowo (za cały rok) w pierwszym miesiącu danego roku. Natomiast w sytuacji, gdy kwota tego podatku znacząco wpływa na wynik finansowy bieżącego okresu, wskazane jest jej rozliczanie za pośrednictwem konta 64-0 „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów”. W koszty będzie wówczas odpisywana – stosownie do upływu czasu – część dotycząca danego okresu sprawozdawczego (miesiąca), tj. 1/12 kwoty tego podatku.
Ewidencja księgowa podatku od środków transportowych może więc przebiegać zapisem:
1) zobowiązanie z tytułu podatku od środków transportowych: strona Wn konto 40-3 „Podatki i opłaty” oraz strona Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne”,
2) zapłata podatku od środków transportowych: strona Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” oraz strona Ma konto 13-0 „Rachunek bankowy”. ©℗

przykład

Opłacona I rata
Jednostka złożyła deklarację na podatek od środków transportowych za 2018 r., w której naliczyła podatek należny w wysokości 22 200 zł. W tym dniu jednostka opłaciła I ratę podatku w wysokości 11 100 zł. Koszty podatku od środków transportowych są dla jednostki istotne, dlatego rozliczane są w czasie. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów wyłącznie na kontach zespołu 4 i 5.
Objaśnienia:
1. PK – podatek od środków transportowych za 2018 r. kwota 22 200 zł:
a) strona Wn konto 40-3 „Podatki i opłaty” oraz strona Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: „Podatek od środków transportowych”),
b) równolegle rozliczenie kosztów w czasie strona Wn konto 64-0 „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów” oraz strona Ma konto 49 „Rozliczenie kosztów”.
2. WB – zapłata I raty podatku od środków transportowych 11100 zł: strona Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: „Podatek od środków transportowych”) oraz strona Ma konto 13-0 „Rachunek bankowy”.
3. PK ‒ odpisanie w koszty części podatku od środków transportowych (dla uproszczenia za styczeń i luty 2018 r.), tj. (22 200 zł: 12 miesięcy) × 2 miesiące = 3700 zł : strona Wn konto 49 „Rozliczenie kosztów” oraz strona Ma konto 64-0 „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów”.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 395 ze zm.).
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 200).