Mała spółka kupiła samochód osobowy, który będzie wykorzystywała wyłącznie do swojej działalności. Firma chce odliczyć 100 proc. VAT. Problem w tym, że nie zmieściła się w terminie ze złożeniem VAT-26. Czy oznacza to, że straciła możliwość odliczenia pełnego VAT i w przyszłości nie będzie też mogła odliczać całego podatku od paliwa?
Dla DGP Krajowa Administracja Skarbowa
W przypadku niezłożenia w terminie informacji VAT-26 uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia. Do tego czasu podatnikowi przysługuje więc prawo do ograniczonego (tj. 50 proc.) odliczenia podatku VAT od zakupów związanych z samochodem osobowym.
Natomiast pełne odliczenie podatku naliczonego znajdzie zastosowanie do wydatków poniesionych od dnia złożenia informacji VAT-26. Od tego momentu podatnikowi przysługuje także prawo do dokonania w trybie art. 90b ustawy o VAT korekty podatku naliczonego z tytułu zakupu samochodu. Szczegółowe kwestie związane z ww. korektą zostały omówione w broszurze informacyjnej pt. „Nowe zasady odliczania podatku VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi” zamieszczonej na stronie Ministerstwa Finansów>>
EKSPERT RADZI
Ewidencja przebiegu pojazdu potwierdza wykorzystanie samochodu wyłącznie do działalności gospodarczej
ikona lupy />
Katarzyna Adamowicz doradca podatkowy, starszy menedżer w Gekko Taxens / Dziennik Gazeta Prawna
Zgodnie z generalną zasadą w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi (tj. pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony) kwotę podatku naliczonego stanowi 50 proc. kwoty podatku wynikającej np. z faktury otrzymanej przez podatnika. Należy jednocześnie zauważyć, że art. 86a ust. 3 ustawy o VAT wyłącza stosowanie ograniczenia prawa do odliczenia VAT m.in. w odniesieniu do wydatków związanych z samochodami, które są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.
Aby samochód został uznany za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, sposób jego wykorzystania, wynikający z ustalonych przez podatnika zasad oraz potwierdzony prowadzoną przez podatnika ewidencją przebiegu pojazdu, musi wykluczać jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT). Ewidencję przebiegu pojazdu, potwierdzającą wykorzystanie samochodu wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, podatnik ma obowiązek prowadzić od dnia rozpoczęcia aż do zakończenia wykorzystywania samochodu wyłącznie do działalności gospodarczej.
Obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie jest jedynym, który ciąży na podatnikach chcących skorzystać z pełnego odliczenia VAT od wydatków samochodowych. Należy bowiem zauważyć, że na podstawie art. 86a ust. 12 ustawy o VAT podatnicy wykorzystujący samochody wyłącznie do działalności gospodarczej, dla których to samochodów są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach (tj. informację VAT-26) w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami.
W przypadku niezłożenia informacji VAT-26 w terminie uznaje się, że samochód jest wykorzystywany do celów mieszanych, co oznacza możliwość odliczenia jedynie 50 proc. VAT od wydatków z nim związanych. Dotyczy to wszystkich wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, w tym wydatków na nabycie samochodu, używania go na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu, jak i wydatków na nabycie paliwa czy też usług ich konserwacji/naprawy.
Utrata prawa do pełnego odliczenia VAT nie ma jednak charakteru definitywnego – złożenie informacji VAT-26 w późniejszym terminie skutkuje, od dnia jej złożenia, uznaniem samochodu za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Co istotne, podatnicy nie mają możliwości złożenia informacji VAT-26 z datą wsteczną. Oznacza to, że pełne prawo do odliczenia VAT będzie im przysługiwało w odniesieniu do wydatków poniesionych po dniu złożenia informacji VAT-26.
W przypadku późniejszego złożenia informacji VAT-26 podatnik może odzyskać część nieodliczonego uprzednio podatku VAT od nabycia, importu lub wytworzenia samochodu. Możliwość taką wprowadza art. 90b ust. 3 w związku z art. 90b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Z przepisów tych wynika uprawnienie dla podatników do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu samochodu, jeżeli w ciągu 60 miesięcy od miesiąca nabycia (importu lub oddania do używania) samochodu, w odniesieniu do którego kwotę podatku naliczonego stanowiła kwota w wysokości 50 proc. kwoty podatku wynikającej z faktury, nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej. Dla potrzeb tej korekty uznaje się, że pojazd samochodowy odpowiednio jest wykorzystywany wyłącznie do takiej działalności, począwszy od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana jego wykorzystywania (w tym przypadku zmianą będzie złożenie informacji VAT-26 oraz zaprowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu). Korekty należy dokonać w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.
Podsumowując, w przypadku złożenia informacji VAT-26 po upływie 7 dni od dnia poniesienia pierwszego wydatku podatnik ma prawo do odliczenia:
1) 50 proc. kwoty podatku wynikającego z faktury dokumentującej nabycie samochodu – po złożeniu informacji VAT-26 podatnik może jednak dokonać korekty kwoty odliczonego podatku;
2) 50 proc. kwoty podatku naliczonego od paliwa/usług napraw i konserwacji pojazdów itp. – w przypadku poniesienia ich przed złożeniem informacji VAT-26;
3) 100 proc. kwoty podatku naliczonego od paliwa/usług napraw i konserwacji pojazdów itp. – w przypadku poniesienia ich po złożeniu informacji VAT-26.
Podstawa prawna
Art. 86a ust. 1, ust. 3, ust. 4 pkt 1, ust. 12, art. 90b ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).