Na rozstrzygnięcie NSA czekają m.in. wynajmujący nieruchomości na doby, pracownicy jeżdżący prywatnie służbowymi autami oraz muzycy chcący odliczać 50-proc. koszty. TSUE natomiast zajmie się gminami, komornikami oraz VAT od noclegów i posiłków.

PIT

Problem: 50-proc. koszty uzyskania przychodu u muzyków
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: Wyrok NSA, Wyrok WSA w Olsztynie z 16 lutego 2017 r., sygn. akt I SA/Ol 866/16, nieprawomocny
O co toczy się spór: Czy muzycy podczas prób wykonują pracę artystyczną, czy są tylko odtwórcami?
Od odpowiedzi na to pytanie zależy, czy muzycy mogą stosować 50-proc. koszty uzyskania przychodów. WSA w Olsztynie uznał, że nawet podczas prób wykonują oni pracę artystyczną, a więc mają prawo do podwyższonych kosztów. Fiskus uważał jednak inaczej. Twierdził, że 50-proc. koszty można stosować tylko do tej części wynagrodzenia muzyków, która dotyczy wykonania koncertu. Nie dotyczą one wynagrodzenia za próby i próby sekcyjne, bo podatnik nie wykonuje artystycznie utworu i nie dochodzi do przeniesienia praw autorskich i pokrewnych. Co więcej, w sukurs fiskusowi przyszedł Sąd Najwyższy, tyle że w sprawach dotyczących składek ZUS. SN orzekł, że prób muzyków nie można traktować jako artystycznego wykonania.
Skutki rozstrzygnięcia: Korzystny wyrok NSA pozwoli muzykom stosować 50-proc. koszty uzyskania przychodów.Przeciwne stanowisko może oznaczać, że fiskus zacznie kwestionować nie tylko bieżące rozliczenia muzyków, ale też te z ostatnich pięciu lat.



Problem: PIT od paliwa do samochodów wykorzystywanych do celów prywatnych
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: Wyrok NSA, Wyroki WSA we Wrocławiu z 23 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Wr 1595/15 oraz WSA w Warszawie z 5 maja 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1925/15
O co toczy się spór: Czy zryczałtowany przychód z tytułu korzystania przez pracownika z samochodu służbowego do celów prywatnych (nieodpłatne świadczenie) obejmuje koszty paliwa? Problem istnieje od 2015 r., odkąd wszedł w życie przepis o zryczałtowanym przychodzie, który powstaje u podatników korzystających ze służbowych samochodów do celów prywatnych. Ryczałt wynosi miesięcznie 250 zł (dla aut o pojemność silnika do 1600 cm sześc.) lub 400 zł (auta z większymi silnikami). Toczą się spory o to, czy obejmuje on również paliwo i inne wydatki związane z eksploatacją samochodów. Organy podatkowe uważają, że jeżeli pracodawca finansuje zakup benzyny, mimo że auto jest wykorzystywane w celach prywatnych, to powinien także potrącić pracownikowi podatek. Nie wynika to jednak wprost z art. 12 ust. 2a–2c ustawy o PIT. Wojewódzkie sądy administracyjne stawały dotąd po stronie podatników. Uznawały, że ryczałt obejmuje wszelkie koszty związane z używaniem służbowych aut, w tym również paliwo. Wyroki są jednak nieprawomocne. Do tej pory nie zapadło żadne rozstrzygnięcie NSA w tej sprawie.
Skutki rozstrzygnięcia: Niekorzystne stanowisko NSA będzie oznaczać, że pracodawcy będą musieli doliczać wydatki na paliwo do przychodu pracownika i odprowadzać zaliczki na PIT z tego tytułu. Korzystne stanowisko NSA potwierdzi, że nie mają takiego obowiązku.


Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Problem: Podatek od najmu nieruchomości na doby
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: Wyroki NSA, Wyrok WSA w Krakowie z 14 czerwca 2017 r., sygn. akt I SA/Kr. Wyrok WSA w Szczecinie z 19 kwietnia 2017 r. sygn. akt I SA/Sz 168/17.
O co toczy się spór: Czy najem krótkoterminowy może być najmem prywatnym, czy jest to zawsze działalność gospodarcza?
Chodzi o wynajem nieruchomości na doby, dni, tygodnie, często w atrakcyjnych turystycznie regionach Polski. Podatnicy twierdzą, że niczym nie różni się on od najmu długoterminowego, który może być opodatkowany 8,5-proc. ryczałtem jako najem prywatny. Fiskus twierdzi natomiast, że rotacja klientów jednoznacznie świadczy o prowadzeniu działalności gospodarczej. Sądy wojewódzkie stają po stronie podatników, ale tylko wtedy, gdy w ten sposób wynajmują oni pojedyncze nieruchomości. Gdy skala najmu jest większa, podatnicy przegrywają
Skutki rozstrzygnięcia: Jeśli NSA przyzna rację podatnikom i orzeknie, że wynajem na doby nie różni się od tradycyjnego najmu, to potwierdzi możliwość korzystania z 8,5-proc. ryczałtu z tego tytułu.Ci, którzy oferują większą liczbę nieruchomości, nadal jednak będą mieć problem z tym, czy ze względu na skalę przedsięwzięcia nie prowadzą działalności gospodarczej i z tego powodu nie mogą w ogóle korzystać z ryczałtu.



VAT

Problem: Odliczanie VAT od noclegów i posiłków
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: TSUE, Postanowienie NSA z 23 października 2017 r., sygn. akt I FSK 2084/15.
O co toczy się spór: Czy firmy, które kupują usługi noclegowe i gastronomiczne, rzeczywiście nie mają prawa do odliczenia podatku naliczonego, gdy nie ma wątpliwości, że wykorzystały te usługi do działalności gospodarczej, a nie do celów prywatnych? Zakaz odliczania podatku naliczonego przy nabyciu usług noclegowych i gastronomicznych wynika z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. Wyjątek dotyczy jedynie podatników świadczących usługi przewozu osób, kupujących gotowe posiłki dla pasażerów. Pozostali nie mają prawa do odliczenia, nawet gdy wykorzystują je do celów opodatkowanych (np. odsprzedają). Regulacja ta znalazła się w ustawie o VAT z 2004 r. jako realizacja klauzuli stand-still, pozwalającej zachować Polsce wcześniejsze ograniczenia w odliczaniu podatku. NSA nabrał jednak wątpliwości, czy ważniejsza jest zasada stałości, czy proporcjonalność i neutralność VAT.
Skutki rozstrzygnięcia: Jeżeli TSUE orzeknie, że polski zakaz odliczenia podatku przy nabyciu usług noclegowych i gastronomicznych jest niezgodny z unijnymi regulacjami i prowadzi do podwójnego opodatkowania, firmy będą go mogły odliczać. Dodatkowo firmy, których zobowiązania podatkowe jeszcze się nie przedawniły, mogłyby odzyskać podatek z pełnym oprocentowaniem.


Problem: VAT od turystyki
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku TSUE, Postanowienie NSA z 16 lutego 2017 r., sygn. akt I FSK 831/15.
O co toczy się spór
: Czy biura podróży mają rozliczać VAT należny już w chwili otrzymania zaliczki od klienta, czy dopiero w momencie wykonania usługi? Jeśli VAT jest już przy zaliczce, to czy ma być liczony od szacowanej marży ostatecznej, czy może od wyliczonej na dzień poboru zaliczki?
Pytanie do TSUE jest sporym zaskoczeniem dla firm z branży turystycznej.W precedensowym wyroku z 19 grudnia 2016 r. (sygn. akt I FSK 510/15) NSA orzekł bowiem, że obowiązek podatkowy powstaje dopiero z chwilą wykonania usługi. Większość biur podróży przestała więc rozliczać VAT od zaliczek.
Jednak 16 lutego 2017 r. inny skład orzekający NSA miał wątpliwości co do słuszności tego stanowiska. Co więcej, uznał, że podatek może być należny nie tylko z chwilą poboru zaliczki, ale nawet od całej jej kwoty (bez uwzględnienia przewidywanych kosztów), bo to pozwoliłoby wyeliminować wątpliwe szacowanie podstawy opodatkowania.
Skutki rozstrzygnięcia Jeśli odpowiedź TSUE będzie negatywna dla branży turystycznej, to firmy będą musiały płacić VAT od zaliczki i to być może od całej jej kwoty (bez uwzględnienia przewidywanych kosztów).



Problem Obowiązek podatkowy od usług budowlanych
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku TSUE, Postanowienie NSA z 28 listopada 2017 r., sygn. akt I FSK 65/16.
O co toczy się spór Czy wykonawcy robót budowlanych i budowlano-montażowych mogą przesunąć obowiązek podatkowy w VAT do czasu podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego, gdy strony transakcji uzgodniły, że od tego zależy wypłata wynagrodzenia?Zdaniem fiskusa i sądów datą wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej jest data faktycznego jej wykonania, a nie podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego. Fakturę należy wystawić w ciągu 30 dni nie od momentu odbioru prac, tylko od ich przekazania do odbioru. W przeciwnym razie prowadziłoby do odwlekania terminu na rozliczenie podatku. Wystarczyłoby bowiem, aby odbiorca zgłaszał kolejne uwagi, a usługa nigdy nie byłaby wykonana. Niekorzystna dla firm wykładnia wynika m.in. z wyroków z 28 kwietnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 1811/155) i z 5 kwietnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 1482/15). NSA zgodził się tym samym ze stanowiskiem ministra finansów zaprezentowanym w interpretacji ogólnej z 1 kwietnia 2016 r. (nr PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141).
Rozstrzygnięcie TSUE będzie miało znaczenie również dla innych branż, w których wykonawca i zamawiający uzgadniają, że zapłata nastąpi dopiero po akceptacji wykonania usługi (np. w usługach informatycznych).
Skutki rozstrzygnięcia: Korzystne stanowisko TSUE będzie oznaczać możliwość przesunięcia momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT przez firmy budowlane (i informatyczne), co pozwoli na rozliczenie VAT dopiero, wtedy, gdy nabywca ostatecznie odbierze usługę.
Niekorzystne stanowisko będzie oznaczać utrzymanie obecnego status quo, czyli konieczność rozliczania VAT tuż po przekazaniu prac budowlanych do odbioru.




Problem: VAT od komorników
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: Postanowienie Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce z 31 lipca 2017 r.,sygn. akt w TKP 16/17.
O co toczy się spór
: Czy brak jednoznacznego określenia w ustawie o VAT statusu komornika jako podatnika tego podatku jest zgodny z konstytucją? Czy zgodne z konstytucją są przepisy ustawy o komornikach sądowych dotyczące opłat egzekucyjnych w zakresie, w jakim nie określają bezpośrednio, czy opłata jest brutto czy netto?
Problem powstał w związku ze zmianą interpretacji ogólnej przez ministra finansów. Początkowo twierdził on, że komornicy nie są podatnikami VAT z tytułu opłat egzekucyjnych, bo działają jako organ władzy publicznej (interpretacja ogólna nr PP10-812-802/04/MR/1556PP). 9 czerwca 2015 r. zmienił jednak swoje stanowisko. Uznał, że komornik działa jak przedsiębiorca i powinien rozliczać VAT od opłat egzekucyjnych (interpretacja zmieniająca nr PT1.050.1.2015.LJU.19).
Stanowisko fiskusa potwierdził NSA w uchwale z 6 marca 2017 r. (sygn. akt I FPS 8/16). Nie rozstrzygnął jednak, czy opłata egzekucyjna zawiera już w sobie VAT, czy ma być o niego powiększana. Rozstrzygnął to Sąd Najwyższy w uchwale z 27 lipca 2017 r. (sygn. akt III CZP 97/16). Orzekł, że VAT jest już zawarty w opłacie komorniczej i komornicy nie mogą go doliczać. Sąd Rejonowy w Poznaniu nabrał jednak wątpliwości co do tego i skierował pytanie do TK.
Skutki rozstrzygnięcia: Jeśli TK uzna, że przepisy ustawy o VAT są niezgodne z konstytucją, wówczas komornik nie będzie musiał odprowadzać VAT od opłat egzekucyjnych. Jeśli natomiast TK uznał, że przepis ustawy o VAT jest zgodny z konstytucją i komornik jest podatnikiem VAT, ale jednocześnie podważy konstytucyjność ustawy o komornikach, wówczas ustawodawca będzie musiał jednoznacznie przesądzić w ustawie, czy opłaty są brutto, czy netto. Do tego czasu przepisy o opodatkowaniu tym podatkiem czynności egzekucyjnych nie będą mogły być stosowane. Nie można bowiem wykonać obowiązku podatkowego, jeżeli jeden z jego elementów (w tym wypadku podstawa opodatkowania) nie został w należyty sposób określony w ustawie. Niezależnie od tego w Sejmie trwają prace nad projektem nowej ustawy o komornikach sądowych. Zakłada on, że opłaty egzekucyjne będą stanowić przychód Skarbu Państwa i nie będą podlegały opodatkowaniu VAT. W zależności od sumy wyegzekwowanych opłat komornik będzie otrzymywał wynagrodzenie prowizyjne. Nie jest jednak do końca jasne, czy od tego wynagrodzenia będzie musiał odprowadzać VAT.



Problem: VAT od kart paliwowych
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: TSUE, Postanowienie NSA z 23 listopada 2017 r., sygn. akt I FSK 63/16.
O co toczy się spó
r: Czy firmy oferujące bezgotówkowe zakupy na stacjach benzynowych tylko kredytują klientów, czy same też uczestniczą w sprzedaży paliwa?
Takie karty oferuje dziś wiele podmiotów, np. towarzystwa leasingowe, firmy zarządzające flotami służbowych samochodów. Za pomocą kart klienci bezgotówkowo zaopatrują się w paliwo (często także w inne towary i usługi) na stacjach danego koncernu paliwowego. Koncern podlicza zakupy i wystawia fakturę na pośrednika oferującego karty. Ten z kolei wystawia faktury swoim klientom. Dzięki pośrednikowi paliwo jest tańsze – ze względu na skalę jego działalności. Zarówno pośrednik, jak i klienci odliczają VAT od zakupów.
Spór toczy się o to, jak traktować pośrednika. Czy jako podmiot uczestniczący w łańcuchu dostaw (tak chcą podatnicy), który sam nabywa paliwo i je odsprzedaje (co oznaczałoby, że zarówno on, jak i jego klienci mają prawo do odliczenia VAT)? Czy – jak uważa fiskus – jako podmiot świadczący usługę finansową zwolnioną z VAT, co skutkuje brakiem prawa do odliczenia VAT?
Skutki rozstrzygnięcia:
Od rozstrzygnięcia TSUE będzie zależeć, czy firmy oferujące karty paliwowe (niebędące firmami paliwowymi) i ich klienci mają prawo odliczać VAT od transakcji z użyciem karty.



Problem: VAT od przekazania nieruchomości w zamian za akcje
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: TSUE, Postanowienie NSA z 22 marca 2017 r., sygn. akt I FSK 1048/15.
O co toczy się spó
r: Czy przekazanie przez spółkę akcyjną nieruchomości akcjonariuszowi w zamian za umorzenie jego akcji powinno być opodatkowane jak dostawa?
Wydawało się, że sprawa jest już przesądzona na niekorzyść podatników. 16 listopada 2015 r. NSA orzekł bowiem w uchwale, że takie przekazanie nieruchomości jest dostawą towaru i podlega VAT (sygn. akt I FPS 6/15).Co innego, gdyby zapłata za umorzone udziały była w gotówce; wówczas transakcja byłaby bez VAT.
Inny skład NSA postanowił jednak zadać w tej sprawie pytanie do TSUE.
Skutki rozstrzygnięcia: Jeżeli TSUE orzeknie inaczej niż NSA w uchwale, to podatnicy będą mogli odzyskać zapłacony podatek wraz z oprocentowaniem (chyba że ich zobowiązanie podatkowe już by się przedawniło).



VAT od samorządów

Problem: Centralizacja rozliczeń VAT gmin i ich zakładów budżetowych
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: Uchwała NSA, Postanowienie NSA z 16 listopada 2017 r., sygn. akt I FSK 1237/17.
O co toczy się spór:
Czy samorządy, które chcą odzyskać podatek od inwestycji przekazanych zakładom budżetowym, muszą scentralizować wszystkie swoje rozliczenia za pięć lat wstecz? To kolejna odsłona sporów o centralizację VAT w samorządach. Po wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 29 września 2015 r. (sygn. akt C-276/14) i uchwale NSA z 26 października 2015 r. (sygn. akt I FPS 4/15) stało się jasne, że podatnikiem jest gmina, a nie jej jednostki ani zakłady budżetowe. Konieczna była więc centralizacja, czyli scalenie rozliczeń VAT gmin i ich jednostek oraz zakładów. Obecnie problemem jest to, czy gminy, które chcą odzyskać VAT za okres sprzed centralizacji, zapłacony w związku z realizacją inwestycji przekazanych następnie swoim jednostkom i zakładom, muszą korygować VAT za całe pięć lat wstecz, czy mogą robić to wybiórczo, korygując tylko rozliczenia dotyczące wybranej inwestycji.Ministerstwo Finansów uważa, że potrzebna jest korekta całościowa, za pięć lat wstecz. Podatnicy i eksperci twierdzą natomiast, że możliwa jest korekta wybiórcza.
Skutki rozstrzygnięcia:
Korzystne rozstrzygnięcie dla gmin będzie oznaczało możliwość odzyskania VAT od konkretnych, wybranych inwestycji, bez konieczności przeprowadzania żmudnej i pracochłonnej korekty VAT za pięć lat, obejmującej rozliczenia gminy i jej jednostek i zakładów budżetowych.
Niekorzystne rozstrzygnięcie może ostatecznie ostudzić samorządy do odzyskania VAT od poszczególnych inwestycji. Już dotychczas większość z nich odstępowała od tego pomysłu, obawiając się, że będą musiały korygować swoje rozliczenia za pięć lat wstecz.

Problem: Centralizacja rozliczeń VAT powiatów i jednostek z nimi powiązanych
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: Wyrok NSA, Wyrok WSA w Gliwicach z 2 sierpnia 2017 r. sygn. akt III SA/Gl 568/17, nieprawomocny.
O co toczy się spór
: Czy powiatowy urząd pracy, komenda miejska Państwowej Straży Pożarnej oraz powiatowy inspektorat nadzoru budowlanego muszą skonsolidować rozliczenia VAT z powiatem, podobnie jak jednostki budżetowe? To kolejna odsłona centralizacji VAT w samorządach, tym razem w powiatach. Wątpliwości dotyczące rozliczeń powiatowych urzędów pracy, komend miejskich Państwowej Straży Pożarnej oraz powiatowych inspektoratów nadzoru budowlanego zasiał wyrok WSA w Gliwicach. Sąd uznał, że jednostki te muszą skonsolidować rozliczenia VAT z powiatem.Obecnie wszystkie trzy rodzaje jednostek rozliczają się odrębnie od powiatów. Zdaniem fiskusa takie podejście jest prawidłowe. Potwierdził to również WSA we Wrocławiu w wyroku z 6 czerwca 2017 r. (sygn. akt I SA/Wr 198/17).
Skutki rozstrzygnięcia:
Korzystne będzie każde rozstrzygnięcie NSA. Najważniejsze jest bowiem to, aby ostatecznie zakończyło ono spory o rozliczenia VAT powiatów i jednostek z nimi powiązanych.

Problem: Odliczenie VAT od inwestycji gminnych
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: TSUE, Postanowienie NSA z 22 grudnia 2016 r., sygn. akt I FSK 972/15.
O co toczy się spór:
Czy gmina może odliczyć VAT od wydatków inwestycyjnych, które początkowo wykorzystywała do działalności nieopodatkowanej, a następnie zaczęła z nich korzystać również do działalności opodatkowanej VAT?
Skutkiem takiego przekazania jest, że z inwestycji (np. boiska) korzysta nie tylko lokalna społeczność, ale i podmiot niepubliczny (np. klub piłkarski, który sprzedaje bilety na mecze i płaci VAT). Ten sam obiekt jest więc wykorzystywany do czynności opodatkowanych oraz niepodlegających opodatkowaniu, choć pierwotnym zamiarem gminy było wykorzystywanie wyłącznie do czynności niepodlegających VAT.TSUE ma więc wyjaśnić, czy na prawo gminy do odliczenia VAT wpływa to, jakie były jej pierwotne zamiary, jeszcze przed przystąpieniem do inwestycji. TSUE już raz rozstrzygnął podobny problem (wyrok z 5 czerwca 2014 r. w sprawie gminy Międzyzdroje, sygn. akt C-500/13). Nie zakwestionował wtedy możliwości odliczenia VAT za poprzednie lata, jeżeli np. hala sportowa, wybudowana pierwotnie dla mieszkańców, została następnie przeznaczona do innych celów.
Skutki rozstrzygnięcia
: Pozytywny wyrok będzie oznaczał możliwość odliczania VAT przez gminy od inwestycji, które po pewnym czasie zostały udostępnione innym podmiotom.


Problem: Prewspółczynnik VAT
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: TSUE, Postanowienie WSA we Wrocławiu z 10 lipca 2017 r., sygn. akt I SA/Wr 123/17.
O co toczy się spór
: Czy przed 2016 r. gminy i związki międzygminne musiały uwzględniać w swoich rozliczeniach z fiskusem działalność nieobjętą VAT?
Unijny trybunał wyjaśni, czy obowiązek wyliczania prewspółczynnika istniał również przed 2016 r., czy jest dopiero od 1 stycznia 2016 r., kiedy weszły w życie przepisy określające przykładowe metody jego obliczania?Fiskus uważa, że gminy i związki międzygminne miały taki obowiązek jeszcze przed 2016 r. Gminy i eksperci twierdzą natomiast, że skoro nie było wiadomo, jak liczyć prewspółczynnik, to nie było w ogóle obowiązku jego stosowania.
Skutki rozstrzygnięcia:
Korzystne rozstrzygnięcie TSUE będzie oznaczało dla gmin i związków międzygminnych, że nie będą musiały zmieniać rozliczeń sprzed 1 stycznia 2016 r.
Niekorzystne stanowisko TSUE może spowodować, że fiskus zacznie kwestionować rozliczenia gmin za nieprzedawnione okresy sprzed 2016 r. i żądać zwrotów VAT.


Problem VAT od odszkodowań za wywłaszczenie
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: TSUE, Postanowienie NSA z 14 września 2016 r. w sprawie I FSK 1857/13.
O co toczy się spór:
Czy miasta na prawach powiatu płacą VAT od odszkodowań za wywłaszczenie z gruntu? Problem dotyczy 66 miast na prawach powiatu w Polsce. Bierze się z tego, że miasta na prawach powiatu wykonują zadania zarówno gminy, jak i powiatu. Gdy dochodzi do wywłaszczenia gminy z gruntu (np. pod budowę drogi wojewódzkiej), dostaje ona odszkodowanie od Skarbu Państwa, który sama reprezentuje (jako miasto na prawach powiatu). Ponadto wojewoda przekazuje wywłaszczone grunty pod zarząd tego samego miasta. W praktyce więc nic się nie zmienia (następuje jedynie odpowiednie przeksięgowanie w ewidencji rachunkowej), ale fiskus domaga się zapłaty VAT od odszkodowania.
Polskie sądy rozstrzygały ten problem na niekorzyść gmin, czego przykładem wyrok siedmiu sędziów NSA z 8 września 2014 r. (sygn. akt I FSK 1211/12) i uchwała NSA z 12 października 2015 r. (sygn. akt I FPS 1/15). Gdy jednak sprawa po uchwale wróciła do zwykłego składu sędziowskiego, ten postanowił zadać pytanie do TSUE.
Skutki rozstrzygnięcia: Korzystne dla miast rozstrzygnięcie TSUE oznaczałoby brak opodatkowania VAT odszkodowań za wywłaszczenie.


Podatek od nieruchomości

Problem Podatek od wiatraków
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku: Wyrok NSA, Wyrok WSA w Łodzi z 24 marca 2017 r., sygn. akt I SA/Łd 1/17.
O co toczy się spór
Czy od 1 stycznia 2017 r. opodatkowany jest cały wiatrak, czy tylko jego części budowlane? Celem ustawy z 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych nie były zmiany podatkowe, lecz nowe rozwiązania prawne dotyczące stawiania wiatraków. Ustawa wprowadziła jednak definicję elektrowni wiatrowej, zgodnie z którą jest to budowla. W związku z tym wojewódzkie sądy administracyjne uznają, że wiatrak jako budowla jest opodatkowany w całości. Podatkiem od nieruchomości są więc objęte: fundament, maszt, turbiny oraz gondola (m.in. wirnik, łożysko, komputer sterujący), do której z kolei przymocowany jest wirnik z łopatami oraz urządzenia pomiarowe.
Natomiast do końca 2016 r. opodatkowane były jedynie: fundament i maszt wiatraka. Właściciele wiatraków uważają, że skoro celem ustawy wiatrakowej nie były zmiany podatkowe, to nadal daniną objęte są tylko części budowlane wiatraka. Mają nadzieję, że NSA odejdzie od wykładni literalnej, stosowanej przez sądy wojewódzkie, na rzecz wykładni celowościowej.
Skutki rozstrzygnięcia
Korzystne stanowisko NSA oznaczałoby niższe obciążenia podatkowe właścicieli wiatraków. W przeciwnym razie, jak twierdzą, obowiązek zapłaty podatku od całego wiatraka może dla wielu z nich oznaczać bankructwo.


Akcyza

Problem Opodatkowanie akcyzą piw smakowych
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku TSUE, Postanowienie NSA z 19 października 2016 r., sygn. akt I GSK 588/15.
O co toczy się spór
Czy dosłodzenie gotowego piwa syropem, cukrem, miodem lub aromatami wpływa na podstawę opodatkowania akcyzą i w efekcie wysokość tego podatku?
Zdaniem podatników dosłodzenie piwa po zakończeniu procesu fermentacji nie powoduje podwyższenia akcyzy (tak np. w wyrokach NSA z marca 2016 r., sygn. akt I GKS 542/15, I GSK 580/15). Organy celne twierdzą natomiast, że cukier dodany po zakończeniu fermentacji wpływa na podstawę opodatkowania piwa.
Skutki rozstrzygnięcia
Korzystne rozstrzygnięcie dla browarów może oznaczać, że stanieje piwo smakowe w sklepach, ponieważ dosłodzenie produktu nie będzie powodowało podwyższenia akcyzy.Browary mogą jednak nie odzyskać akcyzy za okresy wcześniejsze, ponieważ ciężar ekonomiczny podatku przerzuciły już na konsumentów. Fiskus może zatem uznać, że zwrot nadwyżki podatku będzie oznaczać dla browarów ich bezzasadne wzbogacenie.


Ordynacja i procedury podatkowe

Problem Przerywanie przedawnienia
Kto rozstrzygnie/z czyjego wniosku Uchwała NSA, Postanowienie NSA z 20 października 2017 r., sygn. akt I FSK 24/16.
O co toczy się spór
Czy po uchyleniu decyzji ostatecznej, na podstawie której zajęto rachunek podatnika, można uznać, że egzekucji nie było i pięcioletni termin biegł nieprzerwanie?
Pytanie zostało zadane w sprawie podatniczki, która dostała decyzję określającą VAT. Nie zdążyła się odwołać, więc decyzja stała się ostateczna i fiskus zajął na tej podstawie wynagrodzenie kobiety, czym przerwał bieg przedawnienia. Później jednak podatniczka wygrała w sądzie możliwość przywrócenia terminu na złożenie odwołania. Decyzja będąca podstawą egzekucji została uchylona, a fiskus chciał na nowo określić VAT do zapłaty. Kobieta powołała się jednak na przedawnienie. Przekonywała, że skoro decyzja, na podstawie której wszczęto egzekucję, została uchylona, to przedawnienie biegło nieprzerwanie i fiskus nie ma już możliwości kwestionować rozliczeń w VAT za ten okres.
Dotychczasowe stanowisko sądu wydaje się przemawiać na korzyść podatników. W uchwale z 28 kwietnia 2014 r. (sygn. akt I FPS 8/13) NSA stwierdził, że samo uchylenie postanowienia o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji nieostatecznej skutkuje brakiem przerwania biegu przedawnienia.
Tym razem nie chodzi o rygor, tylko o uchylenie decyzji, która stała się podstawą egzekucji.
Skutki rozstrzygnięcia
Uchwała będzie miała skutek na przyszłość. Nawet jeśli będzie korzystna dla podatników, nie cofnie rozstrzygnięć fiskusa podjętych po uchyleniu decyzji, które były podstawą egzekucji.