Były wspólnik spółki osobowej, który sprzeda lub wniesie aportem otrzymane od niej wierzytelności, odliczy ich wartość w całości, a nie tylko w części odpowiadającej swojemu udziałowi w zysku – wynika z wyroku NSA.
Spór w tej sprawie toczyli małżonkowie będący wspólnikami spółki komandytowej. We wniosku o interpretację poinformowali, że wkrótce wystąpią ze spółki lub zostanie ona zlikwidowana.
W ramach wystąpienia bądź likwidacji mieli otrzymać wynagrodzenie w naturze. Byłyby nim jej wierzytelności pożyczkowe i handlowe.
Podatnicy zamierzali je następnie częściowo sprzedać, a częściowo wnieść aportem do innej spółki – kapitałowej. Liczyli się też z tym, że wierzytelności te zostaną spłacone przez dłużników, zanim jeszcze zostałyby sprzedane lub wniesione do innej spółki.
Fiskus potwierdził, że sama spłata wierzytelności (które uprzednio przysługiwały spółce) nie spowoduje powstania przychodu u byłych wspólników. Przychód powstanie wtedy, gdy byli wspólnicy sprzedadzą otrzymane od spółki wierzytelności.
Spór toczył się o to, jak ustalić koszty przy ich sprzedaży lub wniesieniu aportem.
Podatnicy uważali że w takiej sytuacji kosztem będą wydatki poniesione przez spółkę osobową na ich nabycie. Liczyli więc na to, że ich koszty będą identyczne jak te, które miałaby spółka, gdyby to ona sprzedała wierzytelności.
Argumentowali, że przychód ze sprzedaży będzie przychodem z działalności gospodarczej (art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b ustawy o PIT). W związku z tym koszty powinny być ustalane na podstawie art. 24 ust. 3d ustawy.
Innego zdania był dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy. Stwierdził, że przychód ze sprzedaży wierzytelności będzie dla byłych wspólników przychodem z kapitałów pieniężnych (art. 18 ustawy o PIT) . W związku z tym wspólnicy będą mogli odliczyć od przychodu wydatki na nabycie wierzytelności poniesione przez spółkę tylko w takiej części, jaka odpowiada wielkości prawa wspólnika do udziału w jej zysku.
Podobnie fiskus twierdził w sprawie wniesienia wierzytelności aportem do spółki kapitałowej. Podatnicy uważali, że zaliczą do kosztów całą nominalną wartość wierzytelności. Fiskus natomiast twierdził, że trzeba je będzie obliczyć proporcjonalnie do posiadanego przez wspólnika udziału w spółce osobowej.
Podatnicy wygrali w sądach obu instancji. Zarówno WSA w Gdańsku, jak i Naczelny Sąd Administracyjny wskazały na art. 14 ust. 2 pkt 17b ustawy o PIT, który mówi wprost, że przychód powstały ze zbycia składników majątku otrzymanych w wyniku likwidacji spółki osobowej lub wystąpienia wspólnika ze spółki jest uznawany za przychód z działalności gospodarczej.
Sądy wyjaśniły, że zasada ta obowiązuje również w przypadku wierzytelności pożyczkowych i handlowych, bez względu na to, w jaki sposób następuje ich odpłatne zbycie.
ORZECZNICTWO
Wyroki NSA z 6 września 2017 r., sygn. akt II FSK 2161/15, II FKS 2162/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia