PROBLEM: W formularzu deklaracji VAT UE widnieje rubryka dotycząca rozliczenia z „wewnątrzwspólnotowego świadczenia usług” - bez określenia kierunku tej usługi, tak jak ma to miejsce w przypadku towarów (dostawa/nabycie). W związku z tym podatniczka spotkała się ze sprzecznymi interpretacjami co do obowiązku składania deklaracji VAT UE w przypadku nabycia usług spoza Polski. Niektórzy twierdzą, że w przypadku nabycia usług z krajów UE nie ma obowiązku ich składania. Czy faktycznie nie ma takiego obowiązku?
Łukasz Blak doradca podatkowy w Certus LTA / Dziennik Gazeta Prawna
Izba Administracji Skarbowej w Katowicach odpowiedziała DGP
Mając na uwadze obowiązujące przepisy, możemy tylko powtórzyć za ustawą z 11 marca 2014 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221), że zgodnie z art. 100 ust. 1 pkt 4 podatnicy, o których mowa w art. 15, zarejestrowani jako podatnicy VAT UE, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym zbiorcze informacje o dokonanych usługach, do których stosuje się art. 28b, na rzecz:
¦ podatników podatku od wartości dodanej lub
¦ osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,
- świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, innych niż zwolnionych od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanych stawką 0 proc., dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca - zwane dalej „informacjami podsumowującymi”.
Zatem powyższa regulacja wprowadza wprawdzie obowiązek ujęcia w informacji podsumowującej usług, ale jedynie w przypadku spełnienia przesłanek:
- usługi świadczone są przez podatnika,
- do świadczonych usług ma zastosowanie art. 28b ustawy o VAT,
- usługi są świadczone na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,
- usługi są świadczone na terytorium państwa członkowskiego (Unii Europejskiej) innym niż terytorium kraju (Polski),
- świadczone usługi nie są zwolnione od podatku od wartości dodanej, ani też nie są opodatkowane stawką 0 proc. (zwolnione z zachowaniem prawa do odliczenia),
- zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej z tytułu przedmiotowych usług jest usługobiorca (nabywca usługi).
EKSPERT RADZI
O braku obowiązku świadczy sama konstrukcja informacji podsumowującej
W sytuacji nabywania usług spoza terytorium RP nie ma obowiązku ich wykazywania w informacji podsumowującej o dokonanych wewnątrzwspólnotowych transakcjach VAT UE. Wynika to z dwóch podstawowych powodów: treści ustawy o VAT oraz konstrukcji informacji podsumowującej VAT UE.
Zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy VAT podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT UE są obowiązani składać w urzędzie skarbowym zbiorcze informacje o dokonanych czynnościach o charakterze wewnątrzwspólnotowym. Zdefiniowano je w kolejnych punktach powołanego ustępu. Punkty 1–3 expressis verbis dotyczą dostaw/nabyć towarów i jedynie pkt 4 dotyczy usług. Zgodnie z nim należy składać informacje o świadczonych usługach, do których stosuje się art. 28b ustawy VAT (dotyczący stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia), na rzecz podatników podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, z dodatkowymi warunkami, nieistotnymi dla rozważanej kwestii.
Z powyższego wynika, że obowiązek wykazywania usług w informacji podsumowującej dotyczy tylko usług świadczonych przez podatników (i to nie wszystkich, ale tylko niektórych – wyłączone są usługi, do których nie stosuje się art. 28b ustawy VAT, np. usługi na nieruchomościach) poza terytorium kraju. A zatem, a contrario nie dotyczy on usług nabywanych przez podatnika, ponieważ ustawa nie przewiduje takiego obowiązku, nawet w przypadku gdy polski podatnik dokonuje rozliczenia danej usługi w ramach importu usług (odwrotne obciążenie).
Powyższe potwierdza również konstrukcja informacji podsumowującej VAT-UE, gdzie informacje dotyczące usług umieszcza się jedynie części E informacji oraz w części B załącznika do informacji (VAT-UE/C) i z jej treści wynika, że wpisuje się tam m.in. kod kraju usługobiorcy, jak również numer identyfikacyjny usługobiorcy nadany przez państwa członkowskie właściwe dla usługobiorcy. Wyraźnie więc widać, że powyższe dotyczy jedynie świadczenia usług, a w informacji brak miejsca na raportowanie importu usług.
Jednocześnie fakt, że w informacji mowa o „wewnątrzwspólnotowym świadczeniu usług”, bez określenia jego kierunku, nie zmienia niczego w tej kwestii. Gdyby bowiem należało rozpoznać wszystkie transakcje wewnątrzwspólnotowe, dodano by kolejną część deklaracji – import (wewnątrzwspólnotowe nabycie) usług, analogicznie jak w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia/dostawy towarów, czego jednak nie uczyniono.
Podstawa prawna
Art. 100 ust. 1 ustawy z 11 marca 2014 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221).