Złożenie kwoty należności na rachunek sądowy w przypadku, kiedy była ona objęta zajęciem komorniczym, stanowi jej uregulowanie – orzekł NSA.
Sprawa dotyczyła spółki, która odliczyła podatek naliczony z faktur dokumentujących dostawę towarów. Nie uregulowała jednak należności bezpośrednio u swojego dostawcy, bo zostały one zajęte przez komornika. Zobowiązał on spółkę do nieuiszczania należnego świadczenia dostawcy, tylko do złożenia go na sądowy rachunek depozytowy. Spółka wpłaciła pieniądze, ale jeden z uczestników postępowania wystąpił z apelacją. Przedłużające się postępowanie w sprawie złożenia depozytu zbiegło się z upływem 150 dni od terminu płatności określonych na fakturach.
W związku z tym spółka miała wątpliwości, czy doszło do uregulowania przez nią należnego zobowiązania. Było to ważne, bo podatnik, który tego nie zrobi w wyżej wskazanym terminie, musi skorygować VAT, który odliczył (art. 89b ustawy o VAT). Podkreślił, że obowiązek ten będzie na niej ciążył, gdy wycofa depozyt.
Sprawa depozytu miała jednak dalszy bieg. W wyniku apelacji sąd okręgowy zmienił postanowienie rejonowego w ten sposób, że oddalił wniosek spółki o złożenie należności do depozytu sądowego. Powodem było to, że zajęcia komornicze objęły całą kwotę wierzytelności, której dotyczył wniosek.
W związku z tym spółka ponownie zwróciła się do fiskusa, pytając, czy uregulowała należność.
Podkreślała przy tym, że mimo cofnięcia zezwolenia na złożenie depozytu pieniądze w dalszym ciągu pozostają na rachunku sądowym. Sama uważała, że nie powinna korygować VAT, bo uregulowała należność zgodnie ze wskazaniami komornika.
Fiskus uznał jednak, że skoro sąd okręgowy zmienił postanowienie sądu rejonowego o złożenie przedmiotu do depozytu, to do uregulowania należności nie doszło i korekta VAT jest konieczna.
Spółka wygrała jednak w sądach administracyjnych. Zarówno WSA w Lublinie, jak i NSA uznały, że fiskus zbyt formalistycznie podszedł do sprawy i wbrew jego opinii złożenie depozytu było skuteczne. Sądy orzekły, że do uregulowania świadczenia doszło z chwilą wpłacenia pieniędzy na rachunek sądowy, do czego zobowiązał spółkę komornik. Wyjaśniły, że brak zezwolenia sądu na złożenie depozytu nie oznacza, że czynność była nieważna
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 25 sierpnia 2017 r., sygn. akt I FSK 1867/15