Sprawa dotyczyła podatnika, który otrzymał darowiznę od brata. Darczyńca wypłacił gotówkę z własnego rachunku bankowego, a obdarowany tego samego dnia wpłacił ją na swoje konto. Następnie zgłosił darowiznę do urzędu skarbowego.

Organy podatkowe uznały, że podatnik nie spełnił warunku zwolnienia z art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ nie udokumentował otrzymania darowizny dowodem przekazania środków przez darczyńcę na rachunek płatniczy obdarowanego. Sam fakt wpłaty środków na własne konto oznacza jedynie, że dokonał wpłaty własnej – wskazał fiskus.

Brak prawa do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu (sygn. akt I SA/Op 244/24) podzielił stanowisko organów podatkowych. Stwierdził, że skoro darowizna została przekazana w gotówce, a następnie wpłacona na konto przez samego podatnika, to nie doszło do spełnienia warunku z art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten wymaga bowiem udokumentowania transferu środków pieniężnych przez darczyńcę na konto obdarowanego.

Sąd I instancji powołał się przy tym na uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 marca 2023 r. (sygn. akt III FPS 3/22). Wskazano w niej, że po to wprowadzono wymóg udokumentowania przekazania pieniędzy na konto obdarowanego, aby nie było wątpliwości, że umowa darowizny została rzeczywiście wykonana. „Tylko w ten sposób zapewni się bezpieczeństwo obrotu – przez wyeliminowanie prób dokonania wpłaty na rzecz samego siebie środków niewiadomego pochodzenia i nadania tej czynności pozoru wykonania umowy darowizny” – wyjaśnił NSA.

Musi być dowód wpłaty przez darczyńcę

Nie inaczej orzekł tym razem. Z najnowszego wyroku sądu kasacyjnego wynika, że dowód, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, musi dokumentować dokonanie wpłaty lub przelewu pieniędzy przez darczyńcę. Nie wystarczy wpłata lub przelew obdarowanego na własną rzecz w imieniu darczyńcy.

Wyrok NSA z 18 listopada 2025 r., sygn. akt III FSK 1028/24