Subskrybuj nas na Youtube
Spór, którym ostatecznie zajął się NSA, dotyczył tego, jak traktować czynności polegające na wyprodukowaniu betonu, dostarczeniu go, wylaniu przez specjalistyczną pompę lub pompo-gruszkę, zawibrowaniu i wyrównaniu. Czy uznać to za dostawę betonu, czy kompleksową usługę betonowania?
Dyrektor urzędu kontroli skarbowej stwierdził, że jest to dostawa, która jest objęta stawką 22 proc. (obecnie 23 proc.). Spółka natomiast uważała, że świadczy kompleksową usługę betonowania, bo wykonuje ją na indywidualne zamówienie klienta. Podkreślała, że nie tylko wytwarza beton, ale również transportuje go na miejsce budowy specjalistycznymi samochodami, następnie wylewa, wibruje i wygładza.
Spółka była zdania, że wszystkie te czynności składają się na usługę budowlaną, sklasyfikowaną pod symbolem PKWiU 43.99.4 (roboty betoniarskie). Skoro jest ona wykonywana do budowy budynków mieszkalnych, to właściwa jest niższa stawka VAT (zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o VAT).
WSA w Krakowie zgodził się ze spółką. Orzekł, że m.in. specyfika towaru oraz okoliczności sprawy przesądzają, iż betoniarnia świadczy usługę budowlaną. Sąd zwrócił uwagę na to, że beton musi zostać dostarczony do klienta w krótkim czasie. Jeśli nie zostanie dowieziony na czas i wylany za pomocą specjalistycznych pomp na przygotowaną konstrukcję, to staje się gruzem betonowym, czyli odpadem.
Ponadto, jak podkreślił sąd, klient zamawiający beton jest zainteresowany nie tyle samym produktem, ile jego przetransportowaniem, przepompowaniem do szalunków (przygotowanych form), ułożeniem mieszanki, zagęszczeniem przy pomocy wibratorów i nadaniem ostatecznego kształtu za pomocą łat.
Tym samym betoniarnia świadczy usługę, która – jeśli dotyczy budownictwa mieszkaniowego – jest objęta preferencyjną stawką VAT (obecnie 8 proc.).
Sąd zwrócił też uwagę, że identyczne stanowisko dotyczące opodatkowania betonu zajął NSA w wyroku z 6 listopada 2014 r. (sygn. akt I FSK 1496/13).
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił jednak wyrok WSA w Krakowie. Orzekł, że prawidłowa jest stawka 22 proc. (obecnie 23 proc.), ponieważ spółka dokonuje dostawy betonu.
Sąd kasacyjny zwrócił uwagę na to, że linia orzecznicza jest ukształtowana, a wyrok z 6 listopada 2014 r. jest jednostkowy. Powołał się na orzeczenia m.in. z 12 czerwca 2012 r. (np. sygn. akt I FSK 1188/11), z 6 listopada 2014 r. (sygn. akt I FSK 1496/13) oraz z 1 kwietnia 2015 r. (sygn. akt I FSK 2134/13). NSA zwracał w nich uwagę m.in. na to, że cena kompleksowego świadczenia dostawy betonu jest określana jedynie na podstawie ceny jednostkowej produktu, co wskazuje, że stanowi de facto całkowity koszt tej transakcji.
Sąd dodał, że czynności wykonywane przez pracowników spółki, towarzyszące dostawie betonu, nie zmieniały charakteru tego produktu. Pracownicy nie przystosowywali więc betonu do specyficznych potrzeb klienta.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 11 maja 2017 r., sygn. akt I FSK 1389/15.
