Od początku roku dzierżawię nieruchomość, którą wykorzystuję przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Zastanawiam się, czy w związku z tym muszę płacić podatek od nieruchomości. Jeśli nie z mocy prawa, to czy właściciel budynku może ode mnie zażądać, bym przejął w drodze dwustronnej umowy opłacanie daniny?
Na oba pytania postawione przez czytelnika należy odpowiedzieć negatywnie. Zasady nakładania obowiązku regulowania na rzecz gminy daniny od nieruchomości reguluje ustawa o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: u.p.o.l.). W art. 3 ust. 1 wskazuje ona, że podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne lub prawne będące właścicielami, posiadaczami samoistnymi nieruchomości, użytkownikami wieczystymi gruntów. Dzierżawca nie należy do żadnej z wymienionych kategorii podmiotów.
– Okoliczności tej nie zmienia nawet zawarcie umowy dzierżawy, w której strony zgodnie przeniosą obowiązek zapłaty podatku na dzierżawcę. Pomimo takiego postanowienia podmiotem zobowiązanym do zapłaty podatku w dalszym ciągu jest właściciel nieruchomości – wyjaśnia Tomasz Strzałkowski, doradca podatkowy z kancelarii Chałas i Wspólnicy.
– Takie postanowienie umowy nie wywiera więc żadnych skutków prawnych w zakresie obowiązków podatkowych, a właściciel, nawet pomimo ewentualnego uiszczenia podatku przez dzierżawcę, w dalszym ciągu jest zobowiązany do jego zapłaty – dodaje Strzałkowski.
Taki kształt przepisów jest korzystny dla dzierżawcy, ponieważ w zakresie opodatkowania nieruchomości nie ma on wobec gminy żadnych obowiązków, ani formalnych, ani fiskalnych. Gorzej sytuacja wygląda od strony właściciela, gdyż to on musi regulować daninę i – co więcej – ma obowiązek robić to z zastosowaniem wyższej stawki przewidzianej dla nieruchomości wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej, jeśli w dzierżawionym budynku działa firma.
Od opisywanych zasad jest jeden wyjątek, o którym należy wspomnieć, jako że czytelnik nie wskazał, od kogo dokładnie dzierżawi budynek. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 4 u.p.o.l. występuje on w sytuacji, kiedy przedsiębiorca staje się czasowo posiadaczem nieruchomości należącej do państwa bądź samorządu terytorialnego. – Osoba biorąca w dzierżawę od Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego nieruchomość, niezależnie od postanowień umowy, zobowiązana jest do zapłaty podatku od nieruchomości – zaznacza Tomasz Strzałkowski. W takim przypadku obowiązek podatkowy przechodzi z właściciela na dzierżawcę.
Podstawa prawna
Art. 3 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 716 ze zm.).