W polskiej legislacji na próżno szukać definicji podatków majątkowych, aczkolwiek ich formy wypełniają dużą część systemu podatkowego. Mowa o daninie odprowadzanej od posiadania majątku, ale także od jego przyrostu czy obrotu mieniem. Jakie podatki wiążą się zatem z majątkiem podatnika?

Opodatkowaniu podlega przede wszystkim samo posiadanie majątku. Wiążą się z tym zarówno podatki tj. podatek od nieruchomości czy środków transportowych, jak i opłaty np. od posiadania psów.

Podatek od nieruchomości

Obok podatku rolnego i leśnego, czołową daniną od posiadania majątku jest podatek od nieruchomości. Zgodnie z obowiązującym prawem opodatkowaniu podlegają grunty, budynki i ich części oraz budowle i obiekty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Spod ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wyłączone są natomiast m.in. lasy, użytki rolne czy nieruchomości przeznaczone na siedziby przedstawicielstw dyplomatycznych. Obowiązek odprowadzenia podatku dotyczy osób fizycznych, prawnych, jednostek organizacyjnych oraz spółek bez osobowości prawnej, które są:

  • właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych podlegających opodatkowaniu
  • posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych
  • użytkownikami wieczystymi gruntów
  • posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego

Stawki tej daniny określa obwieszczenie Ministra Finansów podając górne granice kwot podatku. Oznacza to, że gminy ustalając swoje stawki daniny nie mogą tych kwot przekroczyć. Sprawdź, jakie stawki podatku od nieruchomości obowiązują w 2017 roku>>

Podatek od środków transportowych

Zobowiązani do uiszczania tej daniny są osoby fizyczne i osoby prawne będące właścicielami środków transportowych, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, na które środek transportowy został zarejestrowany a także posiadacze środków transportowych zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako powierzone przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu. Opodatkowane są m.in. samochody ciężarowe, ciągniki siodłowe, przyczepy, naczepy a także autobusy. Podobnie jak w przypadku podatku od nieruchomości, maksymalne kwoty daniny określa obwieszczenie Ministra Finansów. Oto górne stawki tej daniny obowiązujące w 2017 roku a także kwoty innych opłat lokalnych>>

Podatnicy muszą odprowadzić daninę także od przyrostu majątku. Mowa o spadkach i darowiznach, które podlegają opodatkowaniu.

Co do zasady, do zapłaty zobowiązane są osoby fizyczne, które nabyły majątek w drodze spadku wtedy, gdy jego wartość przekracza kwotę wolną od podatku. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku albo zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza. Jednak w przypadku, gdy nabycie spadku nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia. Istnieje jednak szereg przypadków, w których nie trzeba odprowadzać podatku od otrzymanej darowizny czy spadku. O tym, kiedy należy zgłosić ten fakt fiskusowi dowiesz się tutaj>>

Podatnicy w niektórych przypadkach nie unikną też opłaty skarbowej od obrotu majątkiem. Wówczas należy uiścić podatek od czynności cywilnoprawnych. Objęte są nim niektóre czynności występujące w obrocie gospodarczym. Mowa o zawarciu umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Wyróżnia się wśród nich umowy darowizny, dożywocia, pożyczki, spółki czy ustanowienie hipoteki. Chodzi też o zmiany ww. umów, jeżeli powodują podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilno prawnych, a także o orzeczenia sądów i ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak podlegające opodatkowaniu czynności cywilnoprawne.