Wartość materiałów budowlanych przekazanych parafii jako darowizna, np. na modernizację poradni rodzinnej i świetlicy terapeutycznej, może zostać odliczona od dochodu darczyńcy. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że wpisuje się to w działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła. Nie jest konieczne, aby darowizna rzeczowa została spożytkowana bezpośrednio na pomoc potrzebującym.
Sprawa dotyczyła podatnika, któremu urząd skarbowy zakwestionował rozliczenie PIT za 2008 r. Podatnik wykazał w nim ponad 750 tys. zł dochodu. Odliczył od niego składki na ubezpieczenie społeczne oraz darowizny na cele charytatywno-opiekuńcze Kościoła w wysokości ponad 670 tys. zł. Zaznaczył, że przekazał materiały na remont i przebudowę budynku parafialnego na poradnię rodzinną i świetlicę terapeutyczną.
Według urzędu podatnik niesłusznie odliczył tę darowiznę. Argumentował, że działalność charytatywno-opiekuńcza Kościoła nie obejmuje budowy, remontów i przebudowy budynków parafialnych, w których prowadzona będzie taka działalność. Zarzucił też podatnikowi, że darowizna materiałów budowlanych nie została właściwie udokumentowana.
NSA nie zgodził się z pierwszym zarzutem organu podatkowego. Stwierdził, że art. 39 ustawy z 17 maja 1989 r. o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 29, poz. 154 z późn. zm.) nie zawiera zamkniętego katalogu zadań wpisujących się w działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła. W ocenie sądu są w nim jedynie przykłady pewnych działań, m.in. prowadzenie żłobków, ochronek, burs i schronisk. Nie oznacza to jednak, że darowizna przekazana na remont świetlicy czy boiska nie dotyczy takiej działalności.
Sąd kasacyjny przyznał jednak rację fiskusowi, jeśli chodzi o drugi zarzut. W sprawie podatnika okazał się on przesądzający. Według sądu, jeśli podatnik nie przedstawił dokumentu, z którego wynikałaby wartość darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą, to odliczył je niesłusznie. NSA wyjaśnił, że wartość przekazanych materiałów na rzecz parafii nie może wynikać tylko z samej umowy darowizny, ale także z dokumentów zewnętrznych, takich jak faktura zakupu czy dowód wytworzenia danego towaru.
Wyrok jest prawomocny.
Darowizna na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą może być odliczona od dochodu darczyńcy bez limitu (w przeciwieństwie do darowizny na cele kultu religijnego, gdzie odliczyć można maksymalnie 6 proc. dochodu). Musi być jednak udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna – dokumentem, z którego wynika jej wartość, oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu. Kolejnym warunkiem jest, aby kościelna osoba prawna przedstawiła darczyńcy pokwitowanie odbioru oraz w ciągu dwóch lat od przekazania darowizny – sprawozdanie o przeznaczeniu jej na działalność charytatywno-opiekuńczą.
Kwotę odliczenia z tytułu przekazanych darowizn limitowanych należy wykazać na formularzu PIT/O w części B, w poz. 11. Kwotę darowizn nielimitowanych należy wykazać w części B w poz. 13. Oprócz tego w części D formularza PIT/O przy obu rodzajach darowizn należy podać informacje o obdarowanym i wartości przekazanych darów. Załącznik PIT/O jest dołączany do PIT-28, PIT-36 lub PIT-37.
Kwotę odliczenia z tytułu przekazanych darowizn limitowanych należy wykazać na formularzu PIT/O w części B, w poz. 11. Kwotę darowizn nielimitowanych należy wykazać w części B w poz. 13. Oprócz tego w części D formularza PIT/O przy obu rodzajach darowizn należy podać informacje o obdarowanym i wartości przekazanych darów. Załącznik PIT/O jest dołączany do PIT-28, PIT-36 lub PIT-37.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 22 stycznia 2012 r., II FSK 1075/11.