Pani Renata od ponad 15 lat użytkowała działkę należącą do Polskiego Związku Działkowców. W tym roku na podstawie „umowy przeniesienia praw do działki”, którą potwierdził notariusz, sprzedała ogródek za określoną kwotę, od której nabywca zapłacił 2 proc. podatku do urzędu skarbowego. – W tym samym urzędzie uzyskałam potwierdzenie, że jeżeli posiadałam ogródek dłużej niż 5 lat, to nie muszę płacić podatku od przychodu. Zdążyłam się zorientować, że niektóre urzędy skarbowe mają takie samo stanowisko, natomiast inne twierdzą, że trzeba wykazać przychód. Kto ma rację w tej sprawie – zastanawia się pani Renata. – Jeśli jest jednak przychód do opodatkowania, to czy można pomniejszyć go o koszty uzyskania – pyta czytelniczka.
Pani Renata będzie musiała wykazać przychód do opodatkowania. Tak wynika z interpretacji indywidualnych, wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku oraz wyjaśnień zamieszczonych na stronie internetowej Polskiego Związku Działkowców. Tłumaczenia nie są oczywiście dla nikogo wiążące, ale związek powołuje się na interpretacje wydawane przez dyrektorów izb skarbowych.
Spór między podatnikami a fiskusem sprowadza się do tego, czy sprzedaż działki na terenie Rodzinnego Ogródka Działkowego (ROD) jest zbyciem nieruchomości, czy też nasadzeń, urządzeń i obiektów na gruncie użytkowanym przez działkowicza. Od rozstrzygnięcia tego problemu zależy bowiem kwalifikacja podatkowa. Zbycie nieruchomości może być zwolnione z podatku dochodowego, ale sprzedaż np. altany działkowej posadowionej na gruncie ROD już nie.
Najczęściej to, co potocznie nazywamy sprzedażą działki, jest de facto zbyciem znajdujących się na niej nasadzeń, urządzeń i obiektów, które – zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych – stanowią własność działkowca. Podpisywane umowy przenoszą więc uprawnienia i obowiązki wynikające z prawa do działki wraz z wynagrodzeniem za znajdujące się na niej nasadzenia (np. krzewy, drzewa), urządzenia i obiekty. A jak uznał np. w interpretacji indywidualnej dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi (z 7 lipca 2015 r., nr IPTPB2/4511-188/15-4/AK), przychód uzyskany przez podatnika za przeniesienie własności altany, urządzeń i nasadzeń należy zakwalifikować do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. z praw majątkowych. Dyrektor tej samej Izby Skarbowej zajął identyczne stanowisko również w interpretacji z 22 maja 2015 r. (nr IPTPB2/4511-95/15-4/PK). Wykluczył w niej także możliwość objęcia sprzedaży działki w ROD zwolnieniem dotyczącym zbycia nieruchomości. Podatnicy twierdzili, że altana jest budynkiem, a ponieważ sprzedają go po upływie 5 lat od nabycia, to nie muszą płacić podatku dochodowego. Zdaniem dyrektora izby skarbowej danina się należy, bo uzyskują oni przychód z praw majątkowych, a nie ze sprzedaży nieruchomości. W konsekwencji nie mogą również skorzystać z ulgi mieszkaniowej (art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT). Polega ona na tym, że nie musi płacić podatku osoba, która przychód ze sprzedaży nieruchomości przeznaczy w ciągu 2 lat na własne cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o PIT.
Jak stwierdził dyrektor izby w interpretacji z 22 maja 2015 r., ze zwolnienia tego korzysta wyłącznie dochód uzyskany ze źródła, jakim jest odpłatne zbycie nieruchomości. Podobne stanowisko zajął dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu (interpretacja z 13 lutego 2014 r., nr ILPB2/415-1090/13-3/WS, oraz z 20 stycznia 2015 r., nr ILPB2/415-1030/14-2/ES) oraz dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (interpretacja z 9 września 2014 r., nr ITPB2/415-591/14/MU, oraz z 28 marca 2013 r., nr ITPB2/415-1176/12/MU). Potwierdził je również WSA w Gdańsku w prawomocnym wyroku z 26 lutego 2013 r. (sygn. akt I SA/Gd 1/13).
Jak wyjaśnił dyrektor łódzkiej izby, dochody z praw majątkowych trzeba skumulować z pozostałymi dochodami podatnika. Co więcej, dochodem jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Kosztami z kolei są wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Dochód (przychód uzyskany z praw majątkowych po pomniejszeniu o poniesione koszty) będzie więc opodatkowany na zasadach ogólnych, według skali podatkowej, łącznie z dochodami z pozostałych źródeł.
Dyrektorzy izb skarbowych przyznają jednak, że np. odpłatne zbycie sprzętu ogrodniczego nie będzie podlegało opodatkowaniu PIT pod warunkiem, że między datą jego nabycia a datą odpłatnego zbycia upłynęło pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym sprzęt został kupiony.
Podstawa prawna
Art. 9 ust. 1 i 2, art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).