Od początku roku 2016 na terenie całej Polski rozpocznie funkcjonować system darmowej pomocy prawnej. Projekt ustawy o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej przewiduje m.in. zwolnienie z podatku dochodowego wartości świadczenia z tytułu bezpłatnej pomocy prawnej otrzymanego przez osobę niezamożną.

Ustawa zakłada, że darmową pomoc prawną (na etapie przedsądowym) otrzymają:

młodzież do 26. roku życia,
osoby posiadające ważną Kartę Dużej Rodziny,
seniorzy po ukończeniu 65 lat,
osoby fizyczne, którym w okresie roku poprzedzającego zostało przyznane świadczenie z pomocy społecznej na podstawie ustawy o pomocy społecznej,
kombatanci,
weterani,
zagrożeni lub poszkodowani katastrofą naturalną, klęską żywiołową lub awarią techniczną.





Nieodpłatna pomoc prawna będzie stanowiła zadanie z zakresu administracji rządowej, co zapewni jednolite standardy jej udzielania, a także umożliwi sprawowanie nadzoru nad jej wykonywaniem oraz zapewni stałe źródło finansowania. Zadanie to będzie finansowane z budżetu państwa.

Ustawa pozwala na wykorzystanie doświadczenia i dorobku organizacji pozarządowych zachowując wszystkie dotychczasowe formy świadczonej przez nie pomocy oraz przewidując możliwość powierzenia im prowadzenia 50% punktów nieodpłatnej pomocy prawnej. W skali całego kraju powstanie 1524 punktów, w których nieodpłatnie będzie świadczona pomoc prawna.

Nieodpłatnej pomocy prawnej udzielać będą adwokaci i radcowie prawni. Natomiast w punktach prowadzonych przez organizacje pozarządowe porad będą mogli udzielać także doradcy podatkowi oraz absolwenci wyższych studiów prawniczych (posiadający co najmniej trzyletnie doświadczenie), a w szczególnie uzasadnionych przypadkach również aplikanci adwokaccy lub radcowscy z upoważnienia odpowiednio – adwokata lub radcy prawnego udzielających nieodpłatnej pomocy prawnej.

Nieodpłatna pomoc prawna będzie udzielana w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej w przeciętnym wymiarze 5 dni w tygodniu przez co najmniej 4 godziny dziennie.

Uprawnieni do świadczeń z pomocy społecznej albo zasiłku rodzinnego nie będą płacić PIT od bezpłatnej porady. Skorzystanie ze zwolnienia będzie uzależnione od złożenia prawnikowi pisemnego oświadczenia potwierdzającego fakt korzystania z bezpłatnej pomocy prawnej. W oświadczeniu powinny znaleźć się m.in. numer decyzji, na podstawie której dana osoba pobiera świadczenie oraz dane osobowe.

Nowe zwolnienie pozostaje bez wpływu na możliwość korzystania przez osoby fizyczne ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PIT, w związku z otrzymaniem bezpłatnej pomocy prawnej od świadczeniodawcy, który dokonuje tego świadczenia w związku z jego promocją lub reklamą.

W takim przypadku wolna od podatku będzie wartość pomocy prawnej, jeśli jej jednorazowa wartość nie będzie przekraczała kwoty 200 zł, a świadczenie nie będzie dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.