Poszerzony skład NSA odpowie, czy gmina może odliczać podatek od nakładów na budowę i modernizację infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, jeśli następnie przekazała ją w nieodpłatne użyczenie swojemu zakładowi
Kierując sprawę do „siódemki”, sąd dodał, że w jakimś sensie problem ten nawiązuje do pytania prejudycjalnego, które NSA skierował do Trybunału Sprawiedliwości UE w grudniu 2013 r. (sygn. akt I FSK 311/12). Pytanie to również wiązało się z odrębnością podatkową jednostki organizacyjnej gminy. NSA spytał, czy może być ona uznana za podatnika VAT w sytuacji, gdy wykonuje czynności w charakterze innym niż organ władzy publicznej, nawet gdy nie spełnia warunku samodzielności (niezależności).
Do wakacji powinno się rozstrzygnąć, czy w tej sprawie TSUE wyda wyrok, czy postanowienie. Jeśli wyrok, to najpierw jeszcze głos zabierze jeden z rzeczników generalnych TSUE.
Sprawa rozpatrywana przez NSA 17 marca br. dotyczyła gminy, której dyrektor izby skarbowej odmówił prawa do odliczenia VAT, bo uznał, że nie ma związku nabytych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Infrastruktura nie jest bowiem wykorzystywana przez gminę, lecz przez zakład budżetowy, który jest odrębnym od niej podatnikiem VAT. Wprawdzie majątek powstały w związku z inwestycją należy do gminy, ale został oddany w nieodpłatne użytkowanie zakładowi budżetowemu. Tym samym gmina stała się ostatecznym konsumentem towarów i usług nabytych w związku z inwestycją.
Interpretację tę uchylił WSA w Poznaniu. Uznał, że istotna jest więź łącząca gminę i zakład budżetowy – zakład powstał w celu wykonywania zadań gminy i działa w jej imieniu, nie ma odrębnej osobowości prawnej, a jedynie zarządza gminnym majątkiem. Ne wykonuje usług na rzecz jednostki samorządowej, lecz działa w jej imieniu jako wyodrębniona jednostka organizacyjna, realizując zadania własne gminy. Zatem związek między wydatkami na inwestycję a czynnościami opodatkowanymi jest bardzo ścisły – uznał sąd.
WSA powołał się przy tym na orzecznictwo unijnego trybunału, w tym wyroki w sprawach Faxworld (sygn. akt C-137/02) oraz Kopalni Odkrywkowej Polski Trawertyn (sygn. akt C-280/10).
Gdy spór trafił do NSA, ten uznał, że potrzebne jest rozstrzygnięcie w szerszym składzie. Wątpliwości budzi bowiem odrębność statutowa obu podmiotów – gminy i zakładu budżetowego. Z dotychczasowego orzecznictwa wynika, że mamy dwóch podatników jednego podatku – z jednej strony gminę, z drugiej zakład budżetowy. W niektórych składach orzekających uznano taką możliwość za dopuszczalną, w innych nie – zauważył NSA.
ORZECZNICTWO
Postanowienie NSA z 17 marca 2015 r., sygn. akt I FSK 1725/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia