Rośnie płaca minimalna, rosną kary dla podatników

Jest już pewne, że w 2013 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 1600 zł, a więc będzie o 100 zł wyższe niż obowiązujące w tym roku.

– Wzrost minimalnego wynagrodzenia ma doniosłe znaczenie z punktu widzenia odpowiedzialności karnej skarbowej – komentuje Anna Orłowska, prawnik z Kancelarii Radców Prawnych Pilarski, Oczkowski z Torunia.

Wskaźnik minimalnej pensji wykorzystywany jest m.in. do wyliczania kar grzywny. Dotyczy to zarówno wykroczeń, gdzie grzywna wymierzana jest kwotowo i stanowi określoną część lub wielokrotność minimalnego wynagrodzenia, jak i przestępstw, gdzie wskaźnik ten służy do wyliczenia wysokości stawki dziennej grzywny. Ponieważ jednak najniższa pensja niewiele wzrasta, także wzrost grzywien będzie umiarkowany.

Wyższe kary

Podwyżka minimalnego wynagrodzenia za pracę oznacza, przykładowo, że w przyszłym roku sprawców wykroczeń skarbowych będzie można ukarać grzywną w wysokości do 32 tys. zł, a zatem maksymalnie o 2 tys. wyższą niż obecnie. Mniej dotkliwa różnica wystąpi w przypadku kar grzywny nakładanych mandatem. Maksymalny mandat – w wysokości 3200 zł, będzie tylko o 200 zł wyższy niż obecnie. Przypomnijmy, że mandat – za zgodą podatnika – mogą wymierzyć upoważnieni pracownicy urzędów skarbowych, inspektorzy kontroli skarbowej czy upoważnieni funkcjonariusze celni. Przyjęcie mandatu pozwala uniknąć postępowania karnego skarbowego przed sądem.

W przypadku przestępstw skarbowych wzrośnie minimalna i maksymalna stawka dzienna grzywny, które wyniosą odpowiednio: 53,33 zł i 21 332 zł, a przypomnijmy, że sąd może takich stawek wymierzyć od 10 do 720 (w przypadku kary nadzwyczajnie obostrzonej nawet 1080). Kara za przestępstwo skarbowe będzie się zatem zawierać w przedziale od 533,3 zł do 15 359 040 zł.

Z reguły wysokość orzekanych kar znajduje się pomiędzy wartościami granicznymi.

– Zatem wzrost stawek nie musi automatycznie skutkować zwiększeniem wysokości orzekanych grzywien – mówi Michał Wilk, doradca podatkowy w kancelarii KSP Legal & Tax Advice.

Dodaje, że podwyższone progi mają zastosowanie do czynów popełnionych w trakcie ich obowiązywania.

– Oznacza to, że w razie orzekania w 2013 r. kary grzywny za przestępstwo bądź wykroczenie skarbowe popełnione w 2012 r., sąd zastosuje przepisy względniejsze, czyli łagodniejsze dla sprawcy – podkreśla Anna Orłowska.

Sąd ustali więc wysokość grzywny przy zastosowaniu niższej (tj. obowiązującej w chwili popełnienia czynu) wysokości minimalnego wynagrodzenia. Potwierdza to orzecznictwo Sądu Najwyższego (por. m.in. wyroki z 5 listopada 2008 r., sygn. akt V KK 116/08 i z 5 maja 2010 r., sygn. akt III KK 432/09).

Ustawowy próg

– Pozytywnym skutkiem podwyższenia pensji minimalnej jest z kolei wzrost progów kwotowych, których przekroczenie decyduje o przekwalifikowaniu czynu z wykroczenia na przestępstwo skarbowe – zwraca uwagę Michał Wilk.

Chodzi o to, że wzrost płacy minimalnej wpływa na zwiększenie tzw. ustawowego progu między wykroczeniem a przestępstwem skarbowym, który opiera się na wartości dokonanego uszczuplenia.

Ustawodawca ustalił równowartość pięciokrotnego minimalnego wynagrodzenia jako granicę uznania przewinienia za wykroczenie bądź przestępstwo skarbowe.

– Obecnie czyn zabroniony, polegający na uszczupleniu należności publicznoprawnej, jeżeli kwota uszczuplenia przekracza 7,5 tys. zł, stanowi przestępstwo skarbowe. Od 2013 r. będzie to kwota 8 tys. zł.

Ustawowy próg decyduje o uznaniu czynu zabronionego za wykroczenie lub przestępstwo skarbowe w określonych przypadkach.