Osoba, która rozpoczyna sezonową działalność gospodarczą, sama musi zdecydować, jaką zastosuje wysokość podatku od towarów i usług.
Stawek VAT dotyczących opodatkowania konkretnych towarów, np. lodów, gofrów i kawy, nie znajdziemy bezpośrednio w ustawie z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.). Musimy znaleźć właściwy kod PKWiU z 2008 r. i dopiero na tej podstawie sklasyfikowany produkt objąć odpowiednią stawką VAT.
Zgodnie z art. 5a tej ustawy towary lub usługi będące przedmiotem czynności opodatkowanych, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.
Zgodnie z ustawą o VAT lody są opodatkowane 5-proc. stawką. Należy je zaliczyć do grupowania 10.5 Wyroby mleczarskie. W klasie 10.52 znajdują się lody śmietankowe i pozostałe lody jadalne. Niektórzy eksperci podatkowi twierdzą, że lody wodne, czyli sorbety, zalicza się do tej grupy, gdyż nazwa grupy 10.5 pochodzi od rodzaju działalności, w wyniku której te wyroby powstają (a niekoniecznie same w sobie muszą zawierać mleko). Sorbety są według tej argumentacji „pozostałymi lodami jadalnymi” i z tego względu podlegają 5-proc. stawce VAT.
W klasie 10.52 znajdziemy jednak wyłącznie lody śmietankowe i pozostałe lody jadalne. Jeśli więc sprzedajemy lody wodne, czyli sorbety, powstaje wątpliwość co do stawki podatku, ponieważ te ostatnie produkowane są na bazie wody, a nie mleka. Według innych ekspertów podatkowych do sorbetów należy zastosować inne grupowanie niż do lodów na bazie mleka. Będzie to grupowanie 10.89.19 Pozostałe różne artykuły spożywcze, gdzie indziej niesklasyfikowane. W praktyce do tego grupowania należy stosować stawkę podstawową VAT, a więc 23 proc. Wątpliwości ma rozstrzygnąć kolejna nowelizacja ustawy o VAT, którą przygotowało Ministerstwo Finansów.
Nieco inne problemy ze stawką podatku dotyczą gofrów. Należy je co do zasady zaliczyć do grupowania PKWiU ex 10.72.12.0 Piernik i podobne wyroby; słodkie herbatniki; gofry i wafle. Załącznik nr 3 do ustawy o VAT precyzuje, że obniżona 8-proc. stawka VAT dotyczy wyłącznie wafli i opłatków o zawartości wody przekraczającej 10 proc. masy. Oznacza to więc, że w przypadku gofrów o zawartości wody, która nie przekracza 10 proc. masy, nie można stosować stawki 8 proc., a trzeba zastosować 23-proc. VAT.
Wiele problemów ze stawkami podatku od towarów i usług mają też kawiarnie. Kawa podlega opodatkowaniu stawką podstawową. Problem jest jednak z kawą latte, w której zawartości więcej jest mleka niż kawy. W efekcie organy podatkowe twierdzą, że kawę latte można zakwalifikować do grupowania PKWiU ex 11.07.19.0 Pozostałe napoje bezalkoholowe zawierające tłuszcz mlekowy. W takim przypadku kawę latte należy opodatkować stawką 5 proc. VAT.
Na wakacjach często bierzemy jednak kawę na wynos. Dla stawki VAT nie ma znaczenia sprzedaż kawy czarnej. Jeśli jednak weźmiemy ze sobą kawę latte, to zgodnie z interpretacją ministra finansów (nr IPPP1/443-47/12-2/AW) należy ją opodatkować stawką 5 proc. VAT.
W tym jednak przypadku Ministerstwo Finansów przygotowało projekt zmian do ustawy o VAT, który ma wyeliminować rozbieżne stawki podatku od towarów i usług na tego typu wyroby.