Prowadzę działalność w zakresie montażu i dostawy markiz. Czy świadczenie przedmiotowych usług wraz z materiałem w budownictwie mieszkaniowym jest opodatkowane stawką VAT 8 proc.?
Czynności polegające na dostawie markiz i ich montażu w obiekcie budowlanym mieszczą się w pojęciu modernizacji obiektów budowlanych lub ich części. W przypadku gdy dotyczy ona obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, wymienione usługi mogą być objęte 8 proc. stawką VAT na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy o VAT.

Społeczny program mieszkaniowy

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumieć należy obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części (z wyłączeniem lokali użytkowych) – klasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11 – oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w PKOB w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w PKOB w klasie ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych (art. 41 ust. 12b ustawy o VAT.).
Należy zauważyć, że ustawa o VAT przy klasyfikowaniu obiektów odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB), która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Według podziału obiektów budowlanych na sekcje i działy w PKOB w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne, natomiast w dziale 12 budynki niemieszkalne.
Zaliczenie obiektów do określonego symbolu PKOB (11 i 12.64), wskazanego w definicji nie oznacza, że do całej usługi będziemy stosować stawkę 8 proc. Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się bowiem:
  • budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 mkw,
  • lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 mkw.,
Gdy powierzchnia obiektów i lokali przekracza powyższe limity, stawkę 8 proc. będziemy stosować tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej. Pozostała część będzie opodatkowana stawką 23 proc.
Stawka preferencyjna ma również zastosowanie do instalowania i montażu różnych towarów w takich budynkach, ale tylko do takich instalacji i montażu, które można uznać za jedną z wymienionych czynności, czyli np. budowę, remont czy modernizację budynku mieszkalnego.

Remont i modernizacja

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęć budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja, przebudowa oraz roboty budowlane, dlatego też w tym zakresie należy odwołać się do przepisów prawa budowlanego.
W myśl art. 3 pkt 8 prawa budowlanego ilekroć w ustawie jest mowa o remoncie, należy przez to rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.
Pojęcie modernizacja według „Słownika języka polskiego” (Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2005, str. 474) oznacza unowocześnienie i usprawnienie czegoś. Modernizacja, podobnie jak w przypadku innych wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT czynności, powinna dotyczyć elementów konstrukcyjnych obiektów lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
Markizy stanowią wyposażenie budynku, a w wyniku ich montażu nie nastąpi zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego budynku.
Czynności polegające na montażu przedmiotowych markiz dotyczą substancji samego budynku. Dlatego też w mojej opinii czynności montażu wyposażenia w postaci markiz można zaliczyć do modernizacji.
Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie zostanie spełniony warunek wskazany w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT umożliwiający zastosowanie preferencyjnej stawki podatku w wysokości 8 proc. dla budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy, ponieważ wykonywaną usługę montażu markiz należy uznać za modernizację.
Stanowisko takie potwierdził WSA w Poznaniu w wyroku z 20 grudnia 2017 r., sygn. akt I SA/Po 852/17, w którym możemy przeczytać:
„(...) W ocenie Sądu istotny jest charakter robót montażowych, z zaakcentowaniem trwałości połączenia z budynkiem oraz ich konsekwencji w postaci uzyskania przez obiekt określonych cech użytkowych, w tym zwiększenia jego wartości. Jeżeli z przedstawionego przez skarżącą stanu faktycznego wynika, że instalacja refleksoli, osłon przeciwsłonecznych i markiz po trwałym ich połączeniu z elementami konstrukcyjnymi obiektu budowlanego lub jego części np. podnosi standard takiego obiektu, wpływa na jego wartość, a tym samym mieści się w pojęciu modernizacji obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, to organ powinien uznać, że usługi te są objęte hipotezą normy wyprowadzonej z art. 41 ust. 12 ustawy o VAT. Jeżeli natomiast przedstawione okoliczności budzą określone wątpliwości organu (np. co do rodzaju użytych materiałów lub sposobu montażu), to powinien wezwać skarżącego do ich wyjaśnienia. (...)”.
Podstawa prawna
Art. 41 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
Rozporządzenie Rady Ministrów z 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz.U. nr 112, poz. 1316 ze zm.).
Art. 3 pkt 8 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1202 ze zm.).