Rozmawiamy z MICHAŁEM BATOREM z MDDP - O odzyskanie nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych mogą ubiegać się spółki, które w 2007 lub 2008 roku zaciągnęły pożyczki od udziałowców i zostały obciążone podatkiem w wysokości 0,5 proc.
EWA MATYSZEWSKA
Od dwóch lat jesteśmy świadkami problemów związanych z opodatkowaniem podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) pożyczek udzielonych spółce przez jej udziałowca lub akcjonariusza. Skąd ten spór?
MICHAŁ BATOR*
W 2007 roku Polska wprowadziła opodatkowanie PCC pożyczek udzielonych spółce przez jej udziałowca lub akcjonariusza. Taka pożyczka została uznana za podniesienie kapitału spółki i opodatkowana 0,5-proc. stawką. Mimo pozornie niewysokiej stawki, w przypadku dużych pożyczek (np. na sfinansowanie inwestycji), kwoty pobranego podatku były znaczne. Wysokość udziału w spółce nie była przy tym istotna, w każdym wypadku fiskus pobierał podatek w wysokości 0,5 proc. pożyczki.
Jakie regulacje naruszało to rozwiązanie?
Wprowadzenie tego podatku spotkało się z zarzutami ze strony m.in. doradców podatkowych, że po wejściu Polski do Unii Europejskiej wprowadzenie tego rodzaju opodatkowania jest niedopuszczalne, gdyż narusza przepisy dyrektywy dotyczącej podatków od gromadzenia kapitału . Dyrektywa zakazuje m.in. wprowadzania takich podatków, które mogą utrudnić spółkom pozyskiwanie finansowania. Z uwagi na ten zakaz przy okazji akcesji do UE w 2004 roku podatek od pożyczek udzielonych przez udziałowca został w Polsce zniesiony. Wprowadzono go ponownie w 2007 roku.
A co na te argumenty Ministerstwo Finansów?
Po wprowadzeniu podatku na nowo w 2007 roku, na zgłaszane wątpliwości, Ministerstwo Finansów utrzymywało, że żadnej niezgodności z prawem wspólnotowym nie ma. Dla uzasadnienia swojego stanowiska powoływało się na przepisy przejściowe dyrektywy z 1985 roku oraz ówcześnie obowiązujące w PRL prawo podatkowe.
Czy sądy potwierdziły ministerialną interpretację?
Nie. To stanowisko doradców podatkowych, zgodnie z którym wprowadzenie podatku w 2007 roku, było w świetle dyrektywy nielegalne, znalazło ostatnio uznanie WSA w Warszawie (wyrok z 11 września 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 619/09). Wyrok potwierdza, że jeżeli urzędy skarbowe, działając na podstawie przepisów obowiązujących od 2007 roku, pobrały podatek od pożyczki udzielonej przez udziałowca, to został on pobrany nielegalnie i powinien zostać zwrócony jako nadpłata.
Kto będzie mógł odzyskać nadpłaty PCC?
Możliwość dochodzenia nadpłaty podatku dotyczy spółek, które w 2007 lub 2008 roku zaciągnęły pożyczki od udziałowców i z tego tytułu zostały obciążone podatkiem od czynności cywilnoprawnych ze stawką 0,5 proc.
Co należy zrobić, aby nadpłatę odzyskać?
Podmiot ubiegający się o zwrot podatku powinien złożyć w swoim urzędzie skarbowym wniosek o stwierdzenie nadpłaty i dołączyć do tego skorygowaną deklarację PCC. Co ważne, oprócz zwrotu podatku spółka może żądać we wniosku odsetek z tytułu nadpłaty, naliczonych od dnia zapłaty nienależnego podatku (ok. 10 proc. rocznie).
*Michał Bator
doradca podatkowy w spółce doradztwa podatkowego MDDP