Opłaty egzekucyjne pobierane przez komorników sądowych zawierają już w sobie podatek od towarów i usług – potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.

Sprawa dotyczyła komornika sądowego, który wystąpił o interpretację indywidualną, bo nie zgadzał się z interpretacją ogólną ministra z 9 czerwca 2015 r. (sygn. PT1.050.1.2015.LJU.19), zgodnie z którą czynności sądowe i egzekucyjne komorników podlegają VAT.
Zwrócił uwagę na to, że minister nie wskazał w interpretacji ogólnej, jak powinien być w tym wypadku naliczany VAT. Sam uważał, że podatek od opłat egzekucyjnych powinien być doliczany, a więc właściwa jest metoda „od sta”, a nie „w stu”. Tłumaczył, że kwota opłaty jest pobierana od kwoty wyegzekwowanego roszczenia pieniężnego. Komornik przekazuje wierzycielowi kwotę wyegzekwowanej wierzytelności pomniejszoną o opłatę wraz z VAT. Podatek powinien być więc doliczany do opłaty.
Minister finansów wydał interpretację indywidualną, w której nie zgodził się z komornikiem. Stwierdził, że w przypadku usług świadczonych przez komorników sądowych podstawą opodatkowania są wszelkie kwoty (wynagrodzenie) otrzymane w zamian za świadczone usługi (przede wszystkim opłaty egzekucyjne), a kwota otrzymanego wynagrodzenia zawiera już podatek należny. Należy więc go obliczać metodą „w stu” – wyjaśnił minister.
Tego samego zdania były sądu obu instancji. Zarówno WSA w Gdańsku (sygn. akt I SA/Gd 1233/17), jak i NSA potwierdziły, że opłaty egzekucyjne zawierają VAT, bo aby obliczyć podstawę opodatkowania, trzeba od kwoty należnej odjąć podatek.
Uzasadniając wyrok NSA, sędzia Marzena Łozowska zwróciła uwagę na ukształtowaną już linię orzeczniczą w tej kwestii (czego przykładem jest wyrok z 11 września 2020 r., sygn. akt I FSK 2043/17). Sędzia wyjaśniła, że punktem wyjścia stał się tu wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 10 kwietnia 2019 r. w sprawie C-214/18. TSUE potwierdził w nim, że VAT od usług świadczonych przez komorników sądowych w ramach postępowania egzekucyjnego jest zawarty w pobieranych opłatach egzekucyjnych.
Jak podkreśliła sędzia Łozowska, interpretacja ogólna ministra finansów zmieniła podejście organów do statusu komornika jako podatnika VAT, natomiast niczego nie zmieniła w zakresie podstawy opodatkowania.
– Podobne zawirowania dotyczące VAT były również w przypadku stawek pełnomocników z urzędu i syndyków – dodała sędzia Łozowska. Wskazała, że początkowo VAT był tu liczony metodą „w stu”, w związku z czym potem taryfy pełnomocników z urzędu i syndyków zostały ubruttowione.
Przypomnijmy, że w uchwale z 7 lipca 2016 r. (sygn. akt III CZP 34/16) Sąd Najwyższy również orzekł, że VAT od opłat egzekucyjnych należy liczyć metodą „w stu”.

orzecznictwo

Wyrok NSA z 18 listopada 2021 r., sygn. akt I FSK 432/18. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia