Przedsiębiorca, który zarządza zagranicznym funduszem inwestycyjnym bądź zagranicznym alternatywnym funduszem inwestycyjnym, nie skorzysta ze zwolnienia z VAT – wyjaśnił minister finansów w interpretacji ogólnej.
Chodziło o wykładnię art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i lit. b ustawy o VAT. Przepisy zwalniają z podatku usługi zarządzania:
- funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (ASI) i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu ASI,
- portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i ASI, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.
Oba przepisy wdrażają do polskiego prawa preferencję, o której mowa w art. 135 ust. 1 lit. g unijnej dyrektywy VAT. Wynika z niego, że państwa członkowskie zwalniają z VAT zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi określonymi przez poszczególne kraje.
W praktyce zarządzaniem funduszami inwestycyjnymi zajmują się profesjonalne podmioty, takie jak towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI) albo spółki zarządzające. Podmioty te wykonują na rzecz funduszu wiele kompleksowych czynności, za co pobierają odpowiednie wynagrodzenie w formie opłaty za zarządzanie.
Powstaje pytanie, w jakich przypadkach wspomniane opłaty mogą być wolne od VAT. Minister zwrócił uwagę, że to poszczególne kraje mogą samodzielnie określić w prawie wewnętrznym, które fundusze odpowiadają pojęciu „specjalne fundusze inwestycyjne”. Powinny jedynie poszanować cele zwolnienia określonego w dyrektywie VAT i nie naruszyć zasady neutralności tego podatku.
Dla prawidłowej wykładni obu przepisów ustawy o VAT najważniejsze jest prawidłowe określenie, co oznacza sformułowanie „w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”. Zdaniem ministra finansów chodzi o ustawę o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi z 27 maja 2004 r. (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 605). Wynika z niej, że jako TFI działać może wyłącznie spółka akcyjna z siedzibą na terytorium Polski, która uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności.
Fundusze zagraniczne muszą natomiast posiadać zezwolenie na prowadzenie działalności wydane przez odpowiedni organ z innego niż Polska państwa UE.
Odrębna kategoria, czyli zagraniczne ASI, to podmioty zarejestrowane przez właściwy organ na terytorium innego państwa członkowskiego lub posiadające tamtejsze zezwolenie na prowadzenie działalności. One, jak podkreślił minister finansów, nie mieszczą się w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i b ustawy o VAT. Oznacza to, iż ze zwolnienia z VAT korzystać mogą wyłącznie podmioty zarządzające funduszami z siedzibą w Polsce.
Interpretacja ogólna ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z 2 września 2021 r., sygn. PT6.8101.2.2021.
