Czy limit 42 000 zł dotyczy poszczególnych państw członkowskich? Czy jest to limit łączny, dotyczący całej sprzedaży stanowiącej wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość?
Z art. 22 ust. 1 pkt 1a ustawy o VAT wynika zasada, że miejscem dostawy w przypadku wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (WSTO) jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia wysyłki lub transportu do nabywcy. Stosowanie tej zasady wymaga od podatników rejestrowania się na potrzeby VAT w państwach członkowskich przeznaczenia lub korzystania z tzw. unijnej procedury OSS (określonej w art. 130a–130d ustawy o VAT).
W przypadku sprzedaży prowadzonej w niewielkim zakresie jest to uciążliwe i często niepraktyczne. Dlatego art. 22a ust. 1 ustawy o VAT przewiduje wyłączenie stosowania art. 22 ust. 1 pkt 1a ustawy o VAT, czego skutkiem jest opodatkowanie WSTO w państwie wysyłki. W przypadku towarów wysyłanych z Polski oznacza to opodatkowanie VAT w naszym kraju. Wyłączenie to ma zastosowanie, jeżeli spełnione są trzy warunki określone w art. 22a ust. 1 pkt 1–3 ustawy o VAT, tj.:
1) dostawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby – stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu – tylko na terytorium jednego państwa członkowskiego;
2) towary są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1;
3) suma całkowitej wartości netto dostaw towarów wysyłanych lub transportowanych na terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 2, oraz całkowitej wartości usług, o których mowa w art. 28k ust. 1 ustawy o VAT (tj. usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych), świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego ani w poprzednim roku podatkowym kwoty 10 000 euro lub jej równowartości wyrażonej w walucie krajowej państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1; przy czym w przypadku dostawcy posiadającego siedzibę działalności gospodarczej (a w razie braku takiej siedziby – stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu) tylko na terytorium Polski wyrażona w złotych równowartość tej kwoty to 42 000 zł.
Odnośnie do ostatniego warunku wskazać należy, że limity kwotowe przewidywały również poprzednio obowiązujące przepisy dotyczące sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju (czyli istniejących do 30 czerwca 2021 r. odpowiedników WSTO). Jednakże:
1) limity te były odrębne dla poszczególnych państw członkowskich, zaś obecny limit jest limitem łącznym dla WSTO do wszystkich państw członkowskich;
2) limity te były znacznie wyższe od obecnego, tj. wynosiły 35 000 euro, 100 000 euro lub równowartość tych kwot w walucie danego państwa członkowskiego, np. określony przez Polskę limit obowiązujący przy sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju wynosił 160 000 zł;
3) dotyczyły wyłącznie dostaw towarów stanowiących sprzedaż wysyłkową, nie była uwzględniana wartość usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych i usług elektronicznych.
Jak widać, jedna ze zmian wprowadzonych od 1 lipca 2021 r. polega na tym, że obecnie limit jest łączny dla wszystkich państw członkowskich. A zatem limit w wysokości 42 000 zł jest limitem łącznym, tj. dotyczy wartości WSTO (oraz usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych i usług elektronicznych) dokonywanych do wszystkich państw członkowskich.
Podstawa prawna
art. 22 ust. 1 pkt 1a, art. 22a, art. 28k ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1243)