Do wszczęcia postępowania dochodzi już podczas pierwszego doręczenia postanowienia, nawet gdy wydał je niewłaściwy organ – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie.
Sprawa dotyczyła nietypowej sytuacji prawnej. Najpierw, w lipcu 2018 r., naczelnik urzędu celno-skarbowego wszczął wobec spółki postępowanie celne dotyczące długu celnego oraz postępowanie podatkowe w zakresie VAT. Następnie doszło do sporu kompetencyjnego między dwoma naczelnikami urzędu celno-skarbowego.
W grudniu 2018 r. spór ten rozstrzygnął szef Krajowej Administracji Skarbowej. Uznał, że organem właściwym w tej sprawie jest drugi naczelnik, a nie ten, który wszczął już postępowanie wobec spółki.
Wskutek tego postępowanie wobec tej samej spółki wszczął drugi naczelnik. Postanowienie w tej sprawie doręczył 2 kwietnia 2019 r. Wszystko zakończyło się wydaniem decyzji w czerwcu 2019 r. Organ stwierdził w niej powstanie długu celnego i określił kwotę cła oraz VAT do zapłaty wraz z odsetkami za zwłokę.
Spółka się z tym nie zgodziła i złożyła odwołanie, ale bezskutecznie. Zapłaciła więc należności i odsetki.
Potem jednak wniosła o stwierdzenie nadpłaty w zakresie odsetek. Jako podstawę wskazała art. 54 par. 1 pkt 7 ordynacji podatkowej, zgodnie z którym nie nalicza się odsetek za zwłokę, jeżeli decyzja nie została doręczona podatnikowi w ciągu trzech miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. Spółka była zdania, że organ przekroczył ten termin, bo – jak argumentowała – liczy się go od dnia wszczęcia postępowania, a w jej sprawie stało się to już w lipcu 2018 r. Za bez znaczenia spółka uznała to, że pierwszy naczelnik okazał się potem niewłaściwym organem.
Innego zdania byli naczelnik urzędu celno-skarbowego oraz dyrektor izby administracji skarbowej. Obaj stwierdzili, że decyzja została wydana na czas, w ciągu trzech miesięcy, bo postępowanie zostało wszczęte dopiero, gdy postanowienie o tym doręczył organ, który został uznany przez szefa KAS za właściwy.
Przywołali tu wyrok z 13 sierpnia 2014 r. (sygn. akt II FSK 1968/12), w którym Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że organ, którego właściwość została zakwestionowana, pozostaje bezczynny, a jeżeli już podjął postępowanie podatkowe, ma obowiązek je umorzyć.
WSA w Lublinie przyznał jednak rację spółce. Wskazał, że jeżeli powstał spór o właściwość, to od chwili jego powstania do zakończenia żadnemu z organów nie można skutecznie zarzucić bezczynności w załatwieniu sprawy. W tej sprawie zatem dyrektor izby powinien ponownie ocenić wniosek spółki o stwierdzenie nadpłaty, biorąc pod uwagę art. 54 par. 2 ordynacji. Wynika z niego, że przerwy w naliczeniu odsetek (o której mowa w art. 54 par. 1 pkt 7) nie stosuje się, jeżeli do opóźnienia w wydaniu decyzji przyczyniła się strona lub jej przedstawiciel lub opóźnienie powstało z przyczyn niezależnych od organu.
Sąd wyjaśnił jednak, że zasadniczo do wszczęcia postępowania dochodzi już podczas pierwszego doręczenia postanowienia o jego wszczęciu. Chodzi o pierwszą czynność, jaką podjął organ, nawet jeśli w tym momencie był on organem niewłaściwym – stwierdził WSA.
Wyrok jest nieprawomocny.
Ważne Nie nalicza się odsetek za zwłokę, jeżeli decyzja nie została doręczona podatnikowi w ciągu trzech miesięcy od dnia wszczęcia postępowania przez urząd
orzecznictwo
Wyrok WSA w Lublinie z 4 grudnia 2020 r., sygn. akt I SA/Lu 443/20. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
