Przepis o niewykonywaniu decyzji nieostatecznej oznacza, że urząd nie może także zaliczyć nadpłaty ani należnego zwrotu podatku VAT na poczet zaległości podatkowych.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczy podatnika, któremu urząd skarbowy zaliczył należny VAT na poczet zaległości w PIT oraz odsetek za zwłokę od niej. Organ uznał, że taką możliwość daje mu art.76 par. 1 w związku z art. 76b ordynacji podatkowej. Stwierdził, że nie jest do tego potrzebna zgoda ani dyspozycja podatnika.
Podatnik nie zgodził się z tym i złożył zażalenie do dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku. Tłumaczył, że nie zgadza się z decyzją naczelnika określającą mu wysokość PIT i wniósł już od niej odwołanie. Nie zostało ono jednak rozpatrzone do dnia wydania postanowienia o zaliczeniu zwrotu VAT na poczet zaległości w PIT.
Dyrektor gdańskiej izby uznał jednak, że urząd miał prawo zaliczyć zwrot VAT na poczet zaległości w PIT. Zgodził się z podatnikiem, że decyzja wydana w pierwszej instancji, od której wniesiono odwołanie, nie jest decyzją ostateczną i jako taka nie podlega przymusowemu wykonaniu (chyba że nadano jej rygor natychmiastowej wykonalności). Czym innym jednak jest egzekucja administracyjna, a czym innym zaliczenie zwrotu podatku bądź nadpłaty na poczet zaległości – stwierdził dyrektor. Dlatego uznał, że art. 239a ordynacji, który mówi o niewykonywaniu decyzji nieostatecznej, nie wyklucza możliwości zaliczenia nadpłat bądź zwrotów podatków na poczet zaległości podatkowych.
Innego zdania był WSA w Gdańsku. Orzekł, że organy podatkowe błędnie zinterpretowały art. 239a ordynacji. Zdaniem sądu dotyczy on nie tylko egzekucji administracyjnej, ale wszystkich sposobów realizacji obowiązków wynikających z decyzji nieostatecznej. Chodzi o to, by uchronić podatników przed realizacją stanu wynikającego z takiej decyzji – stwierdził sąd.
Wykładnię tę podzielił NSA. Przypomniał, że mimo rozbieżnej linii orzeczniczej w tej sprawie już od dłuższego czasu dominuje stanowisko, że zaliczenie nadpłaty, podobnie jak zwrot VAT, do którego mają zastosowanie przepisy o nadpłacie, należy uznać za jedną z form wykonania decyzji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1015 ze zm.).
Najistotniejszy jest ostateczny rezultat, a więc doprowadzenie do wygaśnięcia zaległości, czyli uzyskanie takiego samego efektu, który miałby miejsce przy egzekucji administracyjnej – stwierdził NSA, oddalając skargę kasacyjną dyrektora izby.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 13 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 3019/12.