Zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą Trybunału Sprawiedliwości UE zwolnieniu od VAT podlegają tylko świadczenia, które mają bezpośrednio na celu diagnozę, opiekę lub terapię. W przypadku jedynie hipotetycznego związku świadczenia ze wskazanymi celami zwolnienie nie przysługuje (zob. wyroki: w sprawach C-86/09, C-212/01, C-307/01).
● Jaka jest stawka VAT na usługi wybielania zębów
● Nasze biuro rachunkowe obsługuje klientów świadczących usługi stomatologiczne, tj. kilku lekarzy stomatologów oraz niepubliczny zakład opieki zdrowotnej mający status podmiotu leczniczego. Nasi klienci na usługi wybielania zębów żywych oraz leczonych endodontycznie (kanałowo) stosują zwolnienie z VAT (na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 i pkt 19 lit. a ustawy o VAT). Mamy wątpliwości, czy nasi klienci prawidłowo stosują zwolnienie do świadczonych usług wybielania zębów żywych i leczonych kanałowo?
Marcin Szymankiewicz
doradca podatkowy
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.
Z kolei w myśl art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. a ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów lekarza i lekarza dentysty.
Zwolnienia określone w art. 43 ust. 1 pkt 18 i pkt 19 lit. a ustawy o VAT mają charakter przedmiotowo-podmiotowo. Ze zwolnienia korzystają bowiem usługi w zakresie opieki medycznej mające cel diagnostyczny lub terapeutyczny (leczniczy), świadczone w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze bądź lekarzy stomatologów.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że klienci biura rachunkowego spełniają przesłankę podmiotową, gdyż mają status podmiotu leczniczego bądź są lekarzami stomatologami.
Zatem do skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 albo pkt 19 lit. a ustawy o VAT konieczne jest spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym, tzn. świadczone usługi muszą mieć charakter usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.
Zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą Trybunału Sprawiedliwości UE zwolnieniu od VAT podlegają tylko świadczenia, które mają bezpośrednio na celu diagnozę, opiekę lub terapię. W przypadku jedynie hipotetycznego związku świadczenia ze wskazanymi celami zwolnienie nie przysługuje (zob. wyroki: w sprawach C-86/09, C-212/01, C-307/01).
Organy podatkowe przyjmują, że do usług wybielania zębów żywych i leczonych kanałowo nie jest możliwe zastosowanie zwolnienia na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 18 bądź pkt 19 lit. a ustawy o VAT, gdyż zabiegi wybielania zębów nie spełniają podstawowego warunku umożliwiającego zastosowanie zwolnienia od podatku, tj. ich bezpośrednim celem nie jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia, ale zmiana barwy uzębienia (wybielenie), co wskazuje bardziej na charakter estetyczny lub kosmetyczny tej usługi (interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 4 stycznia 2013 r. nr IBPP3/443-1131/12/AŚ; interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 października 2011 r. nr ILPP2/443-1140/11-5/SJ).
Oznacza to, że do świadczonych przez klientów biura rachunkowego (tj. NZOZ i lekarzy stomatologów) usług wybielania zębów żywych i leczących kanałowo właściwa jest podstawowa stawka podatku wynosząca obecnie 23 proc. stosownie do art. 43 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT.
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.). Ustawa z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 618 ze zm.).
● Firma, która jest czynnym podatnikiem VAT, wykonuje działalność gospodarczą w zakresie usług kurierskich. Posiada samochody osobowe użytkowane wyłącznie do celów prowadzenia działalności. W tym celu zawiera umowy z pracownikami o odpowiedzialności materialnej za powierzone im mienie w celu wykonywania zadań służbowych. Samochody zostały zgłoszone do urzędu skarbowego na druku VAT-26 i prowadzona jest ewidencja przebiegu. Wątpliwości firmy dotyczą tego, jak powinien wyglądać opis trasy (skąd–dokąd)? Obszar przejazdu jednego pracownika jest duży, np. w ciągu jednego dnia wyjeżdża on z miejscowości X (gdzie znajduje się siedziba firmy) do poszczególnych wsi na terenie gminy X (około 20 miejscowości) i wraca do tej miejscowości. Niejednokrotnie pracownik nie zna miejsca zamieszkania danego adresata i musi go szukać. Wpływa to również na zwiększoną liczbę przejechanych kilometrów nie z winy pracownika. Ma to miejsce przeważnie w małych wsiach. Czy w ewidencji przebiegu pojazdu w rubryce „opis trasy (skąd-dokąd)” należy dokładnie wpisać miejscowości przejazdu z uwzględnieniem np. ulic lub numerów domów, czy wystarczy wpisanie samych miejscowości?
Marcin Szymankiewicz
doradca podatkowy
W przypadku gdy z pojazdu korzystają pracownicy podatnika, jak to ma miejsce w przedstawionym stanie faktycznym, stosownie do art. 86a ust. 7 pkt 4 ustawy o VAT ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący każdego wykorzystania tego pojazdu, obejmujący:
a) kolejny numer wpisu,
b) datę i cel wyjazdu,
c) opis trasy (skąd-dokąd),
d) liczbę przejechanych kilometrów,
e) imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem
- potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem.
Ministerstwo Finansów w ogólnych wyjaśnieniach wskazało, że opis trasy, w przypadku gdy osoba kierująca pojazdem realizuje w danym dniu kilka podróży służbowych, może zawierać ogólny opis trasy, np. Warszawa – Radom – Puławy – Lublin – Warszawa. Jednak w przypadku niektórych usług, np. taksówkowych, dla rzetelności prowadzonej ewidencji konieczna jest większa jej szczegółowość.
Na przykładzie ewidencji prowadzonej dla pojazdów wykorzystywanych do świadczenia usług pocztowych dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 19 listopada 2014 r. nr ITPP2/443-1139/14/AD wyjaśnił, że „...z punktu widzenia potwierdzenia wykorzystania pojazdów wyłącznie do celów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej opisanie trasy w sposób przez Pana proponowany, tj. miejscowość L.W. – Gmina L.W. – miejscowość L.W., jest niewystarczający. Skoro osoby kierujące samochodami osobowymi realizują w ciągu dnia duży obszar przejazdu spowodowany np. poszukiwaniem miejsca zamieszkania danego adresata, to niewątpliwie powinny podać więcej szczegółów związanych z opisem przebytej trasy (np. nazwy poszczególnych miejscowości, adresy odbiorców przesyłek itp.), a nie tylko wskazać początkową i końcową nazwę miejscowości, gdyż opis ten musi być na tyle szczegółowy, żeby zapewniał rzetelność prowadzonej ewidencji i wykluczał użycie tych pojazdów do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą”.
Należy zatem przyjąć, że w prowadzonej ewidencji przebiegu pojazdów wykorzystywanych do celów służbowych przez pracowników firmy opis trasy (skąd–dokąd) powinien przybrać jak najdokładniejszą postać, czyli wskazanie dokładnego adresu, tj. miejscowość, ulica, numer domu. Posłużenie się samymi nazwami miejscowości może zostać zakwestionowane przez organy podatkowe.
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
● Pracodawca podatnika uzgodnił z organizacjami związkowymi program racjonalizacji zatrudnienia. Zgodnie z nim pracownicy mogli złożyć deklaracje rozwiązania ich umów o pracę. Tytułem rekompensaty za rozwiązanie umowy pracodawca zobowiązywał się m.in. do wypłaty pracownikom rekompensat pieniężnych, których wysokość była uzależniona od stażu pracy (zasady wypłaty rekompensat były określone w regulaminie programu dobrowolnych odejść). Podatnik rozwiązał umowę o pracę oraz otrzymał wspomnianą rekompensatę. Płatnik od tej wypłaty potrącił zaliczki na podatek dochodowy. Czy tego typu rekompensata jest objęta zwolnieniem z podatku dochodowego od osób fizycznych?
Michał Górniak
starszy konsultant w dziale doradztwa podatkowego BDO, biuro w Poznaniu
Z ustawy o PIT wynika, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 par. 1 kodeksu pracy. Wyjątek to:
a) określone w prawie pracy odprawy i odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
b) odprawy pieniężne wypłacane na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
c) odprawy i odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
d) odszkodowania przyznane na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
e) odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związane z prowadzoną działalnością gospodarczą,
f) odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związane z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
g) odszkodowania wynikające z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
Skoro opisane w pytaniu świadczenie stanowiło rodzaj odszkodowania i zadośćuczynienia, którego wysokość wynikała wprost z regulaminu programu dobrowolnych odejść będącego źródłem prawa pracy, to spełnione zostały przesłanki do zastosowania zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT. Wobec tego wartość rekompensat pieniężnych wypłacanych podatnikowi powinna korzystać z tego zwolnienia.
Stanowisko to potwierdza również dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 5 stycznia 2016 r., nr ITPB2/4511-999/15/IL. ©?
Podstawa prawna
Art. 21 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 361 ze zm.).
● Podatnik jest osobą prawną - polskim rezydentem podatkowym. Prowadzi działalność w zakresie leasingu, ubezpieczeń i napraw samochodów. Zamierza nabywać samochody osobowe (spełniające kryteria z art. 4a pkt 9a ustawy o CIT), które zostaną zaliczone do środków trwałych podlegających amortyzacji. Wartość początkowa samochodów osobowych przekroczy równowartość w złotych 20 000 euro przeliczoną na złote według kursu średniego euro NBP z dnia przekazania samochodu (samochodów) do używania. Samochody będą wykorzystywane w związku z prowadzoną przez podatnika firmą lub oddane osobom trzecim do odpłatnego używania na podstawie umowy leasingu operacyjnego. Podatnik rozważa zastosowanie wobec wszystkich lub wybranych samochodów obniżonych stawek amortyzacji. Nie wie jeszcze, do jakiej wysokości obniży stawki amortyzacji, nie wyklucza jednak, że będą one bliskie zeru, lecz wyższe od stawki 0 proc. Czy przy ustaleniu dochodu z odpłatnego zbycia samochodu kosztem uzyskania przychodów będą wydatki poniesione na nabycie samochodów pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych dokonanych przy zastosowaniu obniżonej stawki amortyzacyjnej?
Marek Sporny
manager w dziale doradztwa podatkowego BDO, biuro w Poznaniu
Ustawa o CIT przewiduje, że kosztami uzyskania przychodów są wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Kosztem są także odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m z uwzględnieniem art. 16 ustawy o CIT.
Ustawa o CIT zawiera ograniczenia dotyczące możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych naliczanych od wartości początkowej samochodów osobowych przewyższającej równowartość 20 000 euro. Nie są bowiem kosztem podatkowym odpisy amortyzacyjne w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20 000 euro, przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłoszonego przez NBP z dnia przekazania samochodu do używania. Jednak wartość dokonanych odpisów amortyzacyjnych, także tych niestanowiących kosztów uzyskania przychodu, należy uwzględnić przy ustalaniu dochodu ze sprzedaży środka trwałego. Przy sprzedaży środka trwałego kosztem jest różnica między wartością początkową środka trwałego a sumą dokonanych odpisów amortyzacyjnych. Na sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych składają się zarówno odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, jak i te niestanowiące kosztów.
Zatem w przypadku sprzedaży samochodów osobowych o wartości początkowej przewyższającej równowartość 20 000 euro przeliczonej na złote, amortyzowanych przy zastosowaniu obniżonych stawek amortyzacyjnych, podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione na ich nabycie pomniejszone o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych, na którą składają się zarówno odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, jak i te niestanowiące kosztów podatkowych. Taką interpretację przedstawił m.in. dyrektor izby Skarbowej w Katowicach (interpretacja nr IBPB-1-1/4510-193/15/ZK z 5 stycznia 2016 r.).
Podstawa prawna
Art. 15, 16, 16a-16m ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).