31 stycznia 2011 r. upływa termin składania przez podatników karty podatkowej rocznej deklaracji o zapłaconych i odliczonych składkach na ubezpieczenie zdrowotne w 2010 roku ( PIT-16A )
Obowiązek rocznego rozliczenia osób fizycznych osiągających przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowany kartą ogranicza się do złożenia rocznej deklaracji PIT-16A. Jest to deklaracja o wysokości składki zdrowotnej zapłaconej i odliczonej od karty w poszczególnych miesiącach roku. Termin na złożenie deklaracji mija 31 stycznia.

Obniżanie podatku

Zasady rozliczania podatku w formie karty podatkowej reguluje ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Podatek dochodowy w formie karty podatnik obniża o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej w roku podatkowym, zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, pod warunkiem że nie została ona odliczona od podatku dochodowego (PIT-36 albo PIT-37). W praktyce oznacza to, że przedsiębiorcy nie płacą fiskusowi pełnej stawki karty wynikającej z decyzji urzędu skarbowego, lecz kwotę pomniejszoną z tytułu składki.
Obowiązek odprowadzania składki dotyczy wszystkich osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Osoba fizyczna opodatkowana kartą powinna uiszczać ją co miesiąc zarówno za siebie, jak i osoby współpracujące.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest dla wszystkich ubezpieczonych jednakowa i od 1 stycznia 2007 r. wynosi 9 proc. podstawy wymiaru.

Wysokość składki

W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w 2010 r. podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowiła kwota zadeklarowana nie niższa niż 2592,46 zł (75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale 2009 r., włącznie z wypłatami z zysku). Składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2010 r., począwszy od składek należnych od 1 stycznia 2010 r. nie mogła być niższa niż 233,32 zł (tj. 9 proc. podstawy wymiaru).
Podatnik nie może jednak odliczać od podatku jej pełnej wysokości. Kwota składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, o którą pomniejsza się kartę podatkową, nie może przekroczyć 7,75 proc. podstawy wymiaru składki określonej w odrębnych przepisach.
Trzeba wiedzieć, że zeznanie PIT-16A dotyczy jedynie składek faktycznie opłaconych w roku podatkowym, za który jest składane. W informacji składanej w urzędzie skarbowym do 31 stycznia należy zatem wykazać składkę zdrowotną za grudzień poprzedniego roku, która była płatna w styczniu 2010 r. Analogicznie składka za grudzień 2010 r. zostanie uwzględniona dopiero w deklaracji PIT-16A za 2011 r. (patrz ramka).
Wypełniając formularz, trzeba pamiętać, że kwota odliczenia składki nie może być wyższa niż wysokość należnego za dany miesiąc podatku. Jeżeli zdarzy się, że podatek wynikający z decyzji urzędu skarbowego będzie niższy niż kwota składki podlegająca odliczeniu, to podatek można pomniejszyć tylko o część składki równej wysokości podatku. Taką kwotę należy wykazać w kolumnie deklaracji PIT-16A „odliczona kwota składki”.

Złożenie formularza

Składki zdrowotne zapłacone w trakcie roku bezpośrednio przez podatników karty należy do 31 stycznia wykazać w deklaracji PIT-16A. Informacja musi być złożona według ustalonego wzoru. Nie oznacza to jednak, że istnieje konieczność pobierania oryginalnego druku w urzędzie skarbowym. Podatnik może posłużyć się kserokopią formularza lub wydrukiem z programu komputerowego umożliwiającego elektroniczne wypełnienie zeznania.
Deklaracje można złożyć osobiście w biurze podawczym urzędu skarbowego lub za pośrednictwem poczty. W przypadku wysłania zeznania listem poleconym za datę jego złożenia uważa się datę stempla pocztowego.

Kary dla spóźnialskich

Za niezłożenie deklaracji w terminie podatnikowi grożą sankcje. 31 stycznia to termin ostateczny i nieprzywracalny. Jeżeli podatnik spóźni się ze złożeniem informacji, to popełni wykroczenie skarbowe.
Zgodnie z kodeksem karnym skarbowym karze za wykroczenie skarbowe w postaci grzywny podlega podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu lub płatnikowi deklaracji lub oświadczenia. W przypadku wykroczeń sąd karę grzywny zawsze określa kwotowo w wysokości co najmniej 1/10 minimalnego wynagrodzenia.
Jak prawidłowo wypełnić PIT-16A
Przygotuj właściwy formularz
PIT-16A można pobrać w urzędzie skarbowym lub ściągnąć ze strony internetowej.
Ustal wysokość składek
Płacona w 2010 roku składka na ubezpieczenie zdrowotne wyniosła 9 proc. podstawy wymiaru. Należy pamiętać, że kwota składki pomniejszająca podatek z karty podatkowej nie może przekroczyć 7,75 proc. podstawy wymiaru tej składki. Należy samodzielnie obliczyć część składki podlegającą odliczeniu. Można to zrobić, korzystając ze wzoru: kwota składki do odliczenia = (zapłacona składka x 0,0775): 0,09
Wypełnij formularz
Wpisz wyliczone kwoty w odpowiednie rubryki deklaracji, w części zeznania składającej się z tabeli podzielonej na 12 miesięcy. Pamiętaj, że w formularzu uwzględnia się tylko składki faktycznie zapłacone w trakcie roku podatkowego oraz że kwota wpisana w kolumnie „odliczona kwota składki” nie może przekraczać kwoty karty podatkowej wynikającej z decyzji organu podatkowego. Nie zapomnij o złożeniu podpisu w odpowiedniej rubryce.
Złóż deklarację
Wypełnioną informację o zapłaconych i odliczonych składkach na ubezpieczenie zdrowotne należy złożyć we właściwym urzędzie skarbowym do 31 stycznia. Można to zrobić osobiście lub wysłać listem, najlepiej za potwierdzeniem odbioru.
PRZYKŁADY
1 Tylko składki faktycznie zapłacone
Podatnik, opodatkowany kartą, większość składek na ubezpieczenie zdrowotne opłacił zgodnie z kalendarzem rozliczeń z NFZ. Jednak dwa razy w ciągu roku nie odprowadził należnej składki. Niestety, zapomniał o tym i w składanej deklaracji PIT-16A wykazał te niezapłacone składki oraz odliczenia ich od karty podatkowej. Podatnik wypełnił formularz PIT-16A w sposób nieprawidłowy. W przypadku nieodprowadzenia składki na ubezpieczenie zdrowotne, nie miał on prawa do pomniejszenia płaconej za ten miesiąc karty podatkowej i tym bardziej nie powinien wykazywać takiego odliczenia w zeznaniu. Za podanie danych niezgodnych z prawdą podatnikowi grożą sankcje karne skarbowe.
2 Złożenie deklaracji po terminie
Podatniczka jest właścicielką małej firmy usługowej. Rozlicza się z fiskusem w formie karty. W styczniu załatwiała sprawy związane ze ślubem córki. Z powodu zamieszania podatniczka zapomniała wysłać PIT-16A ostatniego dnia składania zeznań, czyli 31 stycznia. Mimo że podatniczka prawidłowo odliczała składki ubezpieczenia zdrowotnego i właściwie wypełniła formularz, to popełniła wykroczenie skarbowe. Ponieważ informacja o zapłaconych i odliczonych składkach na ubezpieczenie zdrowotne została złożona po upływie terminu, podatniczka będzie musiała zapłacić karę grzywny.
Podstaw prawna
Ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.)