Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania odnoszą się do kwestii dochodów z tytułu odsetek i należności licencyjnych w postanowieniach art. 11 i 12 Modelowej Konwencji OEC. Jakie szczegółowe regulacje zawierają te postanowienia?
Poza dość powszechnie znanymi postanowieniami o podziale praw do opodatkowania tych dwóch kategorii dochodów pomiędzy tzw. państwo siedziby i państwo źródła przepisy art. 11 i 12 Modelowej Konwencji OECD (MK OECD) zawierają klauzule zapobiegające zastosowaniu zwolnienia od opodatkowania u źródła lub przyjęciu obniżonych stawek tego podatku, gdy w odniesieniu do odsetek i należności licencyjnych podatnicy zastosowali nadmierne, nierynkowe obciążenia – wynikające ze szczególnych powiązań, zazwyczaj kapitałowych, czyli tzw. cen transferowych.
Artykuł 11 MK OECD obejmuje ust. 6, zgodnie z którym jeżeli w wyniku szczególnych powiązań między płatnikiem a osobą uprawnioną do odsetek lub między nimi a osobą trzecią kwota odsetek związanych z zadłużeniem, z tytułu którego są wypłacane, przekracza kwotę, która byłaby uzgodniona pomiędzy płatnikiem a osobą uprawnioną do odsetek bez takich powiązań, wówczas postanowienia tego artykułu – czyli zwolnienie od podatku lub obniżenie stawki podatku pobieranego u źródła – mają zastosowanie tylko do kwoty, która byłaby uzgodniona z takim niezależnym podmiotem. W takim przypadku nadpłacona część podlega opodatkowaniu w każdym z państw stron umowy zgodnie z jego prawem i z uwzględnieniem odpowiednich postanowień danej umowy. Analogicznie art. 12 MK OECD zawiera ust. 4 stanowiący, że jeżeli w wyniku szczególnych powiązań między płatnikiem a osobą uprawnioną do należności licencyjnych lub między nimi a osobą trzecią kwota należności licencyjnych płacona za użytkowanie, prawo lub informację przekracza kwotę, którą płatnik i osoba uprawniona do należności licencyjnych uzgodniliby bez tych powiązań, wówczas postanowienia tego artykułu stosuje się tylko do kwoty, która byłaby uzgodniona z niezależnym podmiotem. Nadpłacona część podlega wtedy opodatkowaniu w każdym państwie stronie umowy. Prawie wszystkie polskie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawierają tego typu klauzule.