W rozpatrywanej przez Naczelny Sąd Administracyjny sprawie małżonkowie prowadzili działalność rolniczą na gospodarstwie, które w części jest wyłączną własnością męża (spadek po rodzicach), a w części współwłasnością obojga małżonków (zakup po zawarciu małżeństwa). Mąż jako rolnik jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług na zasadach ogólnych. Małżonkowie są ubezpieczeni w KRUS. W gospodarstwie prowadzona jest produkcja roślinna.
W związku z tym, że żona zamierza rozpocząć hodowlę trzody chlewnej na obszarze gospodarstwa i w budynku, które są wyłączną własnością jej męża, postanowiła wystąpić do ministra finansów o interpretację podatkową.
Zadała pytanie, czy w rozumieniu prawa podatkowego jest ona rolnikiem ryczałtowym jako rolnik, współmałżonka i współwłaściciel gospodarstwa rolnego. Jej zdaniem ma ona prawo prowadzić niezależną produkcję hodowlaną i być rolnikiem ryczałtowym.
W wydanej interpretacji organ podatkowy uznał, że nie jest to możliwe, ponieważ prowadzone przez małżonków gospodarstwo rolne jest własnością wspólną, którego reprezentantem jest mąż z uwagi na zarejestrowanie się przez niego, w imieniu całego gospodarstwa jako podatnik VAT czynnego.
Na taką interpretację żona złożyła skargę do sądu. Status rolnika ryczałtowego w tym gospodarstwie powoduje, że byłaby zwolniona z podatku od towarów i usług i prowadzenia dokumentacji, a ponadto miałaby prawo do ryczałtowego zwrotu podatku. Sąd pierwszej instancji z korzyścią dla niej uchylił interpretację ministra. Organ podatkowy złożył jednak kasację do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uchylił wyrok sądu wojewódzkiego.
Sędzia Inga Gołowska podkreśliła, że przyjęty przez sąd pierwszej instancji pogląd prowadzi do tego, że w ramach jednego gospodarstwa funkcjonuje dwóch podatników o różnym statusie dla celów rozliczania podatku od towarów i usług. Jest to nieprawidłowe.
Przepis art. 15 ust. 4 ustawy o VAT (Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z póź. zm.) określa, że w przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne do naczelnika urzędu skarbowego. Wyrok jest prawomocny.
Sygn. akt I FSK 1211/10