Subskrybuj nas na Youtube
Urząd skarbowy będzie próbował skontaktować się z podatnikiem, którego zamierza usunąć z rejestru VAT. Ale jeśli próby się nie powiodą, wykreśli go bez powiadomienia.
/>
Poinformowało o tym Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania DGP. Spytaliśmy, ponieważ z projektu nowelizacji ustawy o VAT, nad którym pracuje teraz Sejm, jasno to nie wynika.
Projekt zakłada, że od 1 stycznia 2017 r. naczelnicy urzędu skarbowego będą wykreślać podatników z rejestru VAT w dziesięciu przypadkach. W żadnym z nich – jak wynika z odpowiedzi resortu finansów dla DGP – organ nie będzie miał obowiązku zawiadamiania o wykreśleniu.
– To wysoce niepokojące – komentuje Tomasz Michalik, doradca podatkowy i partner w MDDP. W jego przekonaniu płatnik musi mieć prawo uzyskania informacji o tym, że przestał być podatnikiem VAT. – Choćby po to, żeby móc skutecznie temu przeciwdziałać – mówi ekspert.
Podatnik się dowie
Roman Namysłowski, doradca podatkowy i partner w Crido Taxan, zwraca jednak uwagę, że o wykreśleniu będzie można się dowiedzieć. Tłumaczy, że wystarczy wejść na stronę Ministerstwa Finansów i sprawdzić po numerze rejestracyjnym, czy faktycznie jest się nadal podatnikiem VAT czynnym. – Jeżeli zatem ktoś nabierze podejrzeń, że urząd go wyrejestrował, dość łatwo będzie mógł to zweryfikować – stwierdza ekspert.
Dodaje, że osoba wykreślona z rejestru VAT będzie musiała albo postarać się o przywrócenie rejestracji, albo dokonać jej ponownie.
– Projekt przewiduje, że w niektórych sytuacjach będzie można złożyć wyjaśnienia, np. o przyczynach braku transakcji opodatkowanych. To pozwoli na przywrócenie rejestracji – tłumaczy Roman Namysłowski.
Kiedy naczelnik wykreśli
Sytuacje, w których naczelnik urzędu będzie wykreślać z rejestru VAT, mają być wymienione w art. 96 ust. 9 oraz 9a (patrz ramka).
O ile jednak w projektowanym ust. 9 zastrzeżono, iż naczelnik urzędu skarbowego wykreśla „bez konieczności zawiadamiania o tym podatnika”, o tyle w ust. 9a nie ma takiego zastrzeżenia.
Jak zatem rozumieć jego brak?
Resort finansów wyjaśnił, że art. 96 ust. 9a ma dotyczyć sytuacji, gdy z nieznanych przyczyn dany podmiot nie podejmuje żadnych działań albo jest zaangażowany w działania oszukańcze.
Dodaje, że zanim zapadnie decyzja o usunięciu z rejestru, urząd będzie musiał wyjaśnić, czy zachodzą przesłanki takiego wykreślenia. W praktyce więc będzie próbował skontaktować się z podatnikiem, będzie go wzywał do złożenia wyjaśnień, itp. Jeśli nie da to rezultatu, wykreśli go. Nie ma przy tym powodów, aby wprowadzić wymóg powiadamiania o tym – dodało ministerstwo.
Pole do nadużyć
Nie zgadza się z tym Tomasz Michalik. – W przypadkach, o którym mowa w ust. 9a, naczelnik urzędu nie będzie zwolniony z obowiązku zawiadomienia podatnika. Nie ma tu bowiem takiego zastrzeżenia, jakie ma być w ust. 9 – uważa ekspert.
W jego przekonaniu brak obowiązku zawiadomienia o wykreśleniu z rejestru tworzy pole do nadużyć dla organów podatkowych. Będą one mogły wyrejestrowywać podatników bez rzeczywistej próby kontaktu z nimi lub z ich pełnomocnikami.
Podobne obawy ma Mirosław Siwiński, radca prawny i doradca podatkowy w kancelarii prof. W. Modzelewskiego. – Zmiany miałyby sens, gdyby urzędnicy rzeczywiście wielokrotnie próbowali kontaktować się z podatnikami lub ich pełnomocnikami i byli zobowiązani do szczegółowego dokumentowania i dowodzenia tych prób kontaktu (w inny sposób niż tylko notatką służbową). Niestety dość często zadowalają się jedną próbą – stwierdza ekspert.
Problem dla kontrahentów
Eksperci przypominają, że wykreślenie z rejestru nie oznacza, iż dany podmiot przestaje być podatnikiem VAT. Status podatnika nie zależy bowiem od rejestracji.
Niektórzy idą dalej i twierdzą, że wykreślenie samo w sobie nie jest też przesłanką do odmowy prawa do odliczenia podatku naliczonego. Tomasz Michalik podkreśla, że jeżeli wykreślony z rejestru podmiot w dalszym ciągu prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, to pozostaje podatnikiem ze wszystkimi kluczowymi tego faktu konsekwencjami – zarówno dla niego, jak i dla jego kontrahentów.
– Trybunał Sprawiedliwości UE kilkukrotnie potwierdzał, że brak rejestracji nie jest przesłanką do pozbawienia podatnika (nabywcy) prawa do odliczenia – przypomina Roman Namysłowski.
W praktyce jednak, jeśli nabywca kupi towar i będzie chciał go dalej sprzedać, a zostanie wykreślony z rejestru VAT, problemy mogą mieć jego kontrahenci. Roman Namysłowski zwraca uwagę, że dla organów podatkowych rejestracja dla celów VAT jest jedną z istotnych przesłanek dla oceny, czy nabywca działał w dobrej wierze. – Może się zatem zdarzyć, że jeżeli kontrahent – nabywca nie zweryfikuje, czy sprzedawca jest zarejestrowany, to organ podatkowy pozbawi go prawa do odliczenia, wskazując, że nie dochował on należytej staranności – ostrzega ekspert.
