To kolejny wyrok sądu kasacyjnego potwierdzający, że bonifikaty dla leśników są bez podatku dochodowego. Wcześniej NSA orzekł tak m.in. 11 października 2024 r. (sygn. akt II FSK 100/22), 8 grudnia 2023 r. (II FSK 313/21), 16 stycznia 2019 r. (II FSK 138/17).
Fiskus wciąż pisze skargi
Uzasadniając wyrok z 8 grudnia 2023 r., sędzia Jan Grzęda stwierdził, że „dziwi się, iż organowi interpretacyjnemu chce się jeszcze pisać skargi kasacyjne w analogicznych przypadkach”.
A jednak fiskus nie daje za wygraną, czego dowodzi najnowsza sprawa rozpatrzona przez NSA. Chodziło o pracownika Lasów Państwowych, który kupił pustostan zgodnie z procedurą przewidzianą w ustawie o lasach (Dz.U. 1991 nr 101 poz. 444). Wartość rynkowa lokalu wynosiła ponad 80 tys. zł, ale leśnik zapłacił niewiele ponad 4 tys. zł, bo przysługiwała mu 95-proc. bonifikata – z uwagi na długi staż pracy.
Uważał, że od otrzymanej bonifikaty nie powinien płacić PIT, ponieważ została ona zastosowana z mocy prawa. Argumentował, że prawo do obniżenia ceny wynika wprost z ustawy, a strony umowy (pracownik i Lasy Państwowe) nie mają swobody w kształtowaniu ceny lokalu. Nie można więc mówić o uzyskaniu przez niego od Lasów Państwowych nieodpłatnego świadczenia, bo żadnego takiego świadczenia nie uzyskał.
Skarbówka: jest przysporzenie po stronie leśnika, więc należy się PIT
Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, który od dawna, konsekwentnie stoi na stanowisku, że bonifikata przyznana od Lasów Państwowych jest dla leśnika realnym przysporzeniem majątkowym, ponieważ umożliwia mu nabycie nieruchomości za kwotę znacznie niższą od wartości rynkowej. W przypadku leśnika jest to aż ponad 76 tys. zł – wyliczył fiskus.
Podkreślił, że gdyby nie możliwość zakupu z bonifikatą, to leśnik musiałby zapłacić pełną cenę. Ponadto świadczenie to zostało spełnione za jego zgodą, skorzystał on z niego w pełni dobrowolnie, a korzyść jest wymierna i przypisana konkretnej osobie. Spełnione są zatem wszystkie przesłanki nieodpłatnego świadczenia – stwierdził dyrektor KIS.
Bonifikata nie jest nieodpłatnym świadczeniem
Leśnik wygrał w sądach obu instancji. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (sygn. akt I SA/Kr 1083/21) orzekł, że bonifikata przyznana na podstawie ustawy o lasach nie jest podatkowym przychodem z nieodpłatnych świadczeń. Warunki sprzedaży zostały bowiem określone ustawowo, a Lasy Państwowe działają wyłącznie jako wykonawca woli ustawodawcy, a nie jako strona dobrowolnie udzielająca świadczenia – zauważył WSA.
Zwrócił również uwagę na to, że przysporzenie po stronie leśnika ma charakter warunkowy – leśnik będzie musiał zwrócić bonifikatę, jeżeli nie dotrzyma ustawowych warunków (np. gdyby zbył lokal przed upływem pięciu lat). To – w ocenie sądu I instancji – również przeczy istocie nieodpłatnego świadczenia.
Tego samego zdania był NSA. W uzasadnieniu sędzia Jerzy Płusa podkreślił, że wprawdzie leśnik uzyskuje korzyść majątkową, ale przysporzenie to nie jest równoznaczne z przychodem z tytułu nieodpłatnych świadczeń. W konsekwencji nie ma od niego PIT.
Wyrok NSA z 30 lipca 2025 r., sygn. akt II FSK 1434/22