Subskrybuj nas na Youtube
Jeżeli klient nie ma paragonu, sprzedawca nie ma obowiązku wystawiać mu faktury.
Prowadzę sklep z elektroniką. – pisze pan Jacek. – W związku ze sprzedażą telewizora wystawiłem paragon klientowi – osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Teraz domaga się wystawienia faktury do tego paragonu. Twierdzi jednak, że go zgubił, a więc nie jest w stanie przedstawić dowodu, który potwierdzałby zakup w moim sklepie. Czy powinienem wystawić fakturę – pyta czytelnik.
Choć klient zasadniczo ma prawo zażądać wystawienia faktury, to w takiej sytuacji nie trzeba tego robić. Zacznijmy od tego, że sprzedawca podatnik VAT ma obowiązek ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób fizycznych (konsumentów) za pośrednictwem kasy fiskalnej (do obrotu wykazywanego w ewidencji nie należy wliczać kwoty podatku należnego). Jeśli sprzedaje towar, a nie wystawia paragonu, grożą mu sankcje. Naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej powinien wtedy ustalić tzw. dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30 proc. kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. Sankcja będzie dotyczyła okresu liczonego do momentu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy. Sprzedawcy grożą też sankcje karne skarbowe. Jeśli jest to osoba fizyczna i zostanie ukarana taką sankcją, naczelnik urzędu skarbowego nie może na nią nałożyć dodatkowego zobowiązania w VAT.
Z przepisów ustawy o VAT wynika m.in., że należy drukować paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży i wydawać wydrukowany dokument nabywcy. Istnieje również obowiązek dołączenia paragonu do faktury. Pan Jacek powinien więc wystawić paragon nabywcy, a fakturę zostawić u siebie. Nie musi jednak wystawiać jej dodatkowo, gdy sprzedaż jest dokumentowana fakturą emitowaną przy zastosowaniu kasy fiskalnej oraz gdy wartość sprzedaży i kwota podatku są zarejestrowane w raporcie fiskalnym dobowym kasy. Nie ma też takiego obowiązku, jeśli paragon jest fakturą uproszczoną, a więc gdy kwota należności ogółem nie przekracza 450 zł albo 100 euro oraz gdy dokument zawiera dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek VAT kwotę podatku. Jak wyjaśnia Roman Namysłowski, doradca podatkowy i partner w Crido Taxand, jeżeli warunek rejestracji w raporcie dobowym nie jest spełniony, a to zależy od rodzaju kasy posiadanej przez podatnika, brak paragonu wyklucza możliwość wystawienia faktury VAT na rzecz domniemanego nabywcy – stwierdza ekspert. A zatem pan Jacek nie musiałby wystawiać dokumentu klientowi.
Ekspert zaznacza, że przepisy dotyczące zasad wystawiania faktur wyraźnie wskazują, iż należy to zrobić na żądanie nabywcy towarów lub usług. Zgodnie bowiem z przepisami ustawy o VAT sprzedawca ma obowiązek wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w ciągu 3 miesięcy, licząc od końca tego, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. – Osoba zgłaszająca się z żądaniem wystawienia faktury powinna wykazać, że jest nabywcą towarów lub usług. Paragon jest tego dobrym dowodem, chociaż oczywiście nie zawsze – przyznaje ekspert. Innym dokumentem powinna być np. gwarancja ze stemplem sprzedawcy – w przypadku telewizora powinna być standardem. Często też sprzedawcy do gwarancji przyczepiają od razu paragon, aby klient nie miał problemów. Jednak przypadek opisany przez pana Jacka dowodzi, że praktyki są różne. Roman Namysłowski zwraca też uwagę na wspomniany wymóg wystawienia faktury w terminie 3 miesięcy. – Tutaj również jest potrzebny jakiś dowód, który wykaże konieczność spełnienia żądania – stwierdza. Wyjaśnia, że można sobie wyobrazić sytuację, w której podatnik przedstawi potwierdzenie obciążenia konta lub karty kredytowej. – To mogłoby prowadzić do możliwości wystawienia faktury, oczywiście pod warunkiem, że emitowana jest z kasy fiskalnej, a sprzedaż jest zaewidencjonowana w raporcie dobowym – podkreśla.
Podsumowując, pan Jacek nie musi wystawiać faktury, jeśli nie jest ona emitowana z kasy fiskalnej, a sprzedaż nie jest zaewidencjonowana w raporcie dobowym. Jeśli jednak te warunki są spełnione, powinien to zrobić. Klient jednak musi o to wystąpić w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. Dodatkowo powinien przedstawić dowód potwierdzający zakup w sklepie czytelnika. Może to być np. gwarancja podbita przez jego sklep albo potwierdzenie obciążenia konta lub karty kredytowej (w przypadku płatności bezgotówkowej).
Uwaga
Faktura emitowana z kasy fiskalnej nie jest tym samym dokumentem co paragon. Nie każde urządzenie ma taką funkcję
Podstawa prawna
Art. 106b ust. 3, art. 106h, art. 111 ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.).
