Zapowiedział to wiceminister finansów i szef KAS Marcin Łoboda, odpowiadając na interpelację poselską nr 9063. Poinformował, że obecnie w Programie Współdziałania uczestniczy 15 podatników. W sumie do 4 kwietnia br. złożonych zostało 25 wniosków o uczestnictwo w programie. Jeden z nich został złożony przez podmiot nieuprawniony (podatnik miał przychody niższe niż równowartość 50 mln euro w 2024 r.), a cztery wnioski zostały wycofane jeszcze w czasie audytu wstępnego. Pięć było w trakcie rozpatrywania.

Szef KAS podkreślił, że nigdy nie zakładano masowego charakteru Programu Współdziałania. Bazowano na doświadczeniach zagranicznych, gdzie taki program adresuje się do największych podatników. Mimo to 15 uczestników to – jak przyznaje sam wiceminister Łoboda – mało. Powodem może być – jego zdaniem – m.in. bardzo niski poziom zaufania do polskiej administracji skarbowej. Dlatego MF myśli o tym, jak zwiększyć dostępność programu.

Jak to działa

Przypomnijmy, że przepisy w tym zakresie (art. 20s–20zr ordynacji podatkowej) obowiązują od 1 lipca 2020 r., ale pierwsza umowa o współdziałanie została podpisana dopiero w marcu 2022 r. Uczestnikami programu mogą być wyłącznie podatnicy, których przychody w poprzednim roku przekroczyły równowartość 50 mln euro. Zawarcie umowy z szefem KAS wiąże się z pełną transparentnością wobec fiskusa, co oznacza, że przedsiębiorca przechodzi kompleksowy audyt swoich rozliczeń podatkowych. Uczestnicy programu mogą m.in. korzystać z obniżonych odsetek za zwłokę i płacić o połowę mniejszą opłatę za wniosek o wydanie opinii zabezpieczającej.

Będą zmiany

Największym problemem jest w tej chwili sytuacja spółek należących do grup kapitałowych. O uczestnictwo w programie mogą obecnie wnioskować wyłącznie poszczególni członkowie grupy, którzy spełniają kryterium przychodowe. Mniejsi nie mogą składać wniosku, bo nie spełnią kryterium przychodowego. Nie ma znaczenia, że wszyscy w grupie kierują się wspólną strategią podatkową i jednolitym systemem zarządzania funkcją podatkową.

W efekcie – jak przyznaje szef KAS – zarządy spółek dominujących nie mogą kompleksowo zabezpieczać grupy kapitałowej przed ryzykiem wystąpienia zaległości podatkowych, odpowiedzialności karnej skarbowej członków zarządów spółek zależnych oraz kar obciążających wynik finansowy całej grupy.

Z tą myślą już w czerwcu 2024 r. Departament Kluczowych Podmiotów MF przygotował projekt zmian legislacyjnych w celu usprawnienia funkcjonowania Programu Współdziałania. Propozycje zmian zostały ponowione w ramach najnowszego pakietu deregulacyjnego.

Resort finansów zaproponował:

- aby umowy o współdziałanie mogły być zawierane z grupami kapitałowymi, a nie z ich poszczególnymi członkami,

- uelastycznić okres objęty badaniem podatkowym w ramach audytu wstępnego (co ma usprawnić aplikowanie do Programu Współdziałania) i

- złagodzić wymóg niezależności, jaki powinien spełniać doradca podatkowy lub biegły rewident przeprowadzający niezależny audyt funkcji podatkowej.

Odpowiedź wiceministra finansów i szefa KAS Marcina Łobody z 23 kwietnia 2025 r. na interpelację poselską nr 9063