Książki, gazety i czasopisma dostarczane w Polsce elektronicznie mogą być z wyższym VAT niż tradycyjne – uważa Juliane Kokott, rzecznik generalna TSUE.
Ostatecznie problem rozstrzygnie sam Trybunał Sprawiedliwości UE, ale często jego wyroki potwierdzają opinie rzeczników.
Niezależnie od tego Komisja Europejska przygotowuje zmiany reguł opodatkowania zarówno e-booków, jak i elektronicznych gazet. Został już przygotowany plan działania, zgodnie z którym państwa członkowskie będą mogły obniżać stawkę VAT na wybrane produkty (w tym e-booki).
Polska sprawa trafiła do Luksemburga na wniosek naszego Trybunału Konstytucyjnego. Nabrał on bowiem wątpliwości, czy zróżnicowanie stawek w tym wypadku nie narusza zasady neutralności podatku od towarów i usług. Według TK bowiem książki na nośnikach fizycznych (papierowe, audiobooki) są towarami podobnymi i konkurencyjnymi względem dostarczanych elektronicznie. Mają analogiczne właściwości i spełniają te same potrzeby konsumenta.
Pytanie TK dotyczyło też kwestii proceduralnych – trybu zmiany załącznika III do dyrektywy, wymieniającego towary, do których można stosować obniżoną stawkę, w tym książki na nośnikach fizycznych.
Rzecznik generalna uznała jednak, że nie ma obaw o naruszenie unijnych przepisów. Jej zdaniem zróżnicowanie stawek jest zasadne, bo książki papierowe i cyfrowe niekoniecznie są konkurencyjne. Poza tym inne są koszty ich dystrybucji. Inna jest więc potrzeba wspierania tych publikacji.
Rzecznik nie dostrzegła również naruszenia zasady równego traktowania, gdy mowa o książkach cyfrowych dostarczanych na nośniku fizycznym (np. audiobookach) i takich samych, lecz dostarczanych elektronicznie. Wprawdzie przyznała, że w tym wypadku są to towary konkurencyjne, bo stanowią dla konsumenta ten sam produkt, ale stwierdziła, że nierówne traktowanie jest uzasadnione. Podkreśliła, że książki cyfrowe dostarczane elektronicznie z reguły mogą być oferowane taniej, nawet gdy podlegają wyższej stawce VAT.
Wskazała także, że usługi elektroniczne są, na podstawie dyrektywy VAT, w całości wyłączone z możliwości stosowania stawki obniżonej.
Nie dostrzegła też naruszenia zasady równego traktowania w odniesieniu do cyfrowych gazet i czasopism. Jej zdaniem nie można ich porównywać z publikacjami drukowanymi, ani z książkami cyfrowymi na nośniku fizycznym.
Rzecznik nie ma też wątpliwości co do prawidłowości trybu zmiany załącznika III do dyrektywy. Przypomniała, że Parlament Europejski był zaangażowany w tę zmianę.
Zróżnicowanie stawek VAT
Książki:
5 proc. – papierowe i elektroniczne utrwalone na fizycznym nośniku (np. płycie CD)
23 proc. – sprzedawane w formie elektronicznej bezpośrednio ze stron internetowych
Gazety, czasopisma i inne periodyki:
8 proc. – drukowane i na nośnikach (np. dyskach, taśmach i innych)
23 proc. – e-wydania